Podatek cukrowy obejmie napoje bez cukru? Na listę mogą trafić nowe produkty

Podatek cukrowy to obowiązująca od ubiegłego roku danina, która teoretycznie ma wspierać prozdrowotne wybory klientów, a także ograniczyć spożycie napojów wysokosłodzonych. Opłata obejmuje napoje zawierające: cukry (monosacharydy, disacharydy), substancje słodzące (ksylitol, aspartam, sorbitol), a także tauryny lub kofeiny.

W pierwszym półroczu bieżącego roku wpływy z tej opłaty przekroczyły 800 mln złotych, co stanowi prawie 10-procentowy wzrost w porównaniu do tego samego okresu w ubiegłym roku. Dane te są szczególnie ciekawe, gdyż liczba firm, która płaci ten podatek, z miesiąca na miesiąc maleje. Producenci starają się też ciąć opłaty, dodając do produktów słodziki oraz zmniejszając pojemność butelek.

Resort finansów niedawno poinformował o rozpoczęciu prac nad nowelizacją ustawy o podatku cukrowym, która ma usunąć sprzeczności prawne, ułatwić stosowanie ustawy, ale także objąć swoim zakresem kolejne produkty. Konfederacja Lewiatan ostrzega, że danina będzie dotyczyła napojów z dodatkiem soków (bez cukru), a także soków bez cukru z dodatkami takimi jak witamina C lub wapń.

Obecnie obowiązujące przepisy ustawy o zdrowiu publicznym obciążają opłatą wyłącznie napoje z dodatkiem cukru, kofeiny lub tauryny, natomiast proponowana przez autorów projektu zmiana prowadzi do opodatkowania napojów bez dodatku cukru, kofeiny czy tauryny, co jest sprzeczne z założeniami pierwotnej regulacji i wychodzi poza deklarowany w uzasadnieniu projektu cel doprecyzowania i wyjaśnienia istniejących wątpliwości - przekazała Konfederacja Lewiatan w piśmie skierowanym do Sekretarza Stanu Ministerstwa Finansów Artura Sobonia.

Konfederacja Lewiatan podkreśla, że po wykreśleniu z definicji napoju słów "z wyłączeniem substancji występujących w nich naturalnie" sprawi, że opłatą zostaną objęte wszystkie soki warzywne, owocowe czy warzywno-owocowe. Zdaniem organizacji nowe założenia są sprzeczne z początkowym celem ustawy, zakładającym promowanie produktów zdrowotnych i dietetycznych.

Witaminy, minerały, czy inne niż cukry, kofeina lub tauryna substancje dodawane do soków, czy napojów, zgodnie z obowiązującymi przepisami, nie powinny powodować obciążenia produktu opłatą cukrową, zwłaszcza, że ww. dodatki służą wzbogaceniu produktu o dodatkowe walory zdrowotne. Dlatego też nieuzasadnione jest przyznanie zwolnienia wyłącznie produktom, których 100% składu surowcowego stanowi sok owocowy, warzywny, owocowo-warzywny lub warzywno-owocowy - podkreśla Konfederacja Lewiatan.

Jak oceniają przedstawiciele Lewiatana, dodatkowe opodatkowanie nektarów, soków czy napojów wpłynie negatywnie na skup surowca. Producenci zniechęceni nową daniną zdecydują się na zmiany w składzie, unikając przy tym większego udziału soków w produkcie.

Konfederacja Lewiatan podkreśla również, że zmiana definicji napoju w nowelizacji ustawy negatywnie wpłynie na piwa bezalkoholowe typu lager, które nie mają żadnych substancji słodzących, natomiast zawierają węglowodany pochodzenia naturalnego. Obecnie nie są one objęte daniną w przeciwieństwie do piw smakowych, które są dosładzane sokami, syropami lub innymi substancjami.

Należy jasno stwierdzić, że piwo bezalkoholowe typu lager w żadnym aspekcie nie może być porównywane do innych kategorii napojów słodzonych, do których adresowane są przepisy niniejszej ustawy. Jak już wspomniano, w takim piwie nie występują żadne dodane cukry ani inne substancje. Wyrób ten zawiera niewielkie ilości węglowodanów pochodzenia naturalnego, w ilości ok. 3-5 gr/100 ml, w tym cukry w ilości ok. 1-3 gr/100 ml. Występują również piwa bezalkoholowe z zawartością cukru na poziomie 0 gr/100 ml. Ze względu na brak alkoholu oraz ograniczoną zawartość cukrów, piwa te są również niskokaloryczne - czytamy w oświadczeniu Lewiatana.

Jak przypomina Lewiatan, od 5 lat piwa bezalkoholowe są najszybciej rozwijającą się kategorią na polskim rynku. Nałożenie na nie dodatkowych opłat i związane z tym podwyższenie cen miałoby zatem negatywne skutki zdrowotne i gospodarcze. Zapowiadane przez rząd przepisy mają wejść w życie 1 lipca 2023 roku.