Podlaskie. Innowacje 2017 raz jeszcze - poznajcie laureatów. Koła tarczowe i robot, rowery customowe i piwo kraftowe, aplikacje dla firm.

Ranking Innowacje to ranking organizowany od początku przez redakcję Kuriera Porannego i Radę Federacji Stowarzyszeń Naukowo-Technicznych NOT w Białymstoku. W ciągu ostatnich kilku lat do grona partnerów merytorycznych rankingu dołączyli przedstawiciele Parku Naukowo-Technologicznego w Białymstoku i Instytutu Innowacji i Technologii Politechniki Białostockiej, a w tym roku także Parku Przemysłowego Łomża oraz Parku Naukowo-Technologicznego Polska Wschód w Suwałkach.

W ten sposób staramy się przede wszystkim wzmocnić regionalność przedsięwzięcia, które ma na celu promowanie innowacyjnego oblicza regionu prędzej kojarzonego z Puszczą Knyszyńską czy Białowieską niż „Puszczą Krzemową”. To ostatnie określenie ukuł już dobre kilka lat temu Karol Przybyszewski, jeden z przedsiębiorców związanych z branżą IT w regionie.

Na razie jest ono bardziej symbolem naszych ambicji niż stanu faktycznego, ale to tylko dopinguje do działań mających umacniać innowacyjność naszych firm i tworzenia w Białymstoku przeciwwagi dla dominacji zachodniej części kraju w branżach związanych z nowymi technologiami.

Chociaż przy okazji gali i podsumowań rankingu najbardziej innowacyjnych podlaskich firm powinno się może mówić tylko sukcesach, nie sposób zapomnieć o najnowszych wynikach Indeksu Millennium 2018 - Potencjał Innowacyjności Regionów.

Wydajność pracy, stopa wartości dodanej, wydatki na badania i rozwój (B+R), edukacja policealna, liczba pracujących w obszarze badań i rozwoju oraz liczba wydanych patentów - te sześć kryteriów decyduje o miejscu województwa w indeksie. I - niestety - Podlaskie zajmuje tam dopiero 13. miejsce. To gorzej niż przed rokiem.

W czołówce województw o największym potencjale innowacyjności utrzymują się niezmiennie cztery województwa: mazowieckie, małopolskie, pomorskie oraz dolnośląskie. Największy wzrost innowacyjności osiągnęły województwa opolskie - awans aż o trzy pozycje oraz łódzkie - dwie pozycje w górę.

My - dwie pozycje w dół. Podobnie jak województwa podkarpackie i zachodniopomorskie. - Regiony te osiągnęły gorsze wyniki niż pozostałe województwa m.in. w kategoriach „nakłady na badania i rozwój”, „liczba uzyskanych patentów” oraz „wydajność pracy” - podpowiadają autorzy rankingu.

Jak wygląda miejsce podlaskiego wg. poszczególnych kryteriów?

• wydajność pracy liczona jako przychód wygenerowany przez jednego zatrudnionego - 8.
• stopa wartości dodanej (liczonej jako relacja sumy zysku netto, wynagrodzeń, narzutów i podatków do przychodów) - 16.
• wydatki na B+R (badania i rozwój) w relacji do PKB - 10.
• edukacja policealna czyli liczba studentów na 10 tys. mieszkańców - 8.
• liczba pracujących w obszarze B+R na 1000 aktywnych zawodowo (pochodna jego siły jako ośrodka akademickiego i gospodarczego - 11.
• liczba uzyskanych patentów (na 1 mln mieszkańców) - 12

.

- Województwa z czołówki „Indeksu Millennium” są najbardziej atrakcyjne dla inwestorów. Wspieranie rozwoju innowacyjności w mniej rozwiniętych regionach może być więc szansą na przyśpieszenie ich wzrostu gospodarczego poprzez napływ kapitału inwestycyjnego - podkreśla Grzegorz Maliszewski, Główny Ekonomista Banku Millennium i jeden z autorów raportu.

Opracowanie „Indeks Millennium 2018 - Potencjał Innowacyjności Regionów” jest punktem wyjścia do stworzenia rozszerzonego raportu, który zostanie opublikowany jesienią tego roku. Zostaną w nim przeanalizowane czynniki, które wpływają na wyniki poszczególnych województw oraz wpływ potencjału innowacyjnego regionów na ich atrakcyjność inwestycyjną.

Tymczasem przyjrzyjmy się firmom, które są zwycięzcami tegorocznego rankingu Innowacje. I - jak wszyscy jego uczestnicy - pomagają nam promować kreatywność, biznesową odwagę i najlepsze standardy przedsiębiorczości w regionie.

W tym roku jest to szerokie grono:

• Marcin Kopczyński, Michał Bogucki, Marcin Joka, Michał Grześ i Krzysztof Dziemiańczuk - czyli zespół twórców robota dla dzieci Photon; projektu wywodzącego się z Politechniki Białostockiej i od ubiegłego roku będącego obiektem komercyjnej działalności firmy Photon Entertainment i nadal rozwijanego technologicznie przez jego „ojców”;
• Maciej Szumski, założyciel, były już prezes Plum Sp. z o.o. i Jacek Kłos, dyrektor generalny firmy, która należy do grona Innowatorów Dziesięciolecia Województwa Podlaskiego (przyznawaliśmy te tytuły rok temu na X gali Innowacji). Obaj odpowiadają za najważniejszą innowację ubiegłego roku w Plum - MacR6, który jest zaawansowanym, bateryjnym rejestratorem przepływu gazu.

Obie firmy reprezentowane przez Wynalazców Roku 2017 tegorocznej edycji Innowacji są laureatami rankingu.

Kilka lat temu Karol i Mateusz Waszczukowie postanowili zmierzyć się z warzeniem piw rzemieślniczych. Zaczęli to robić od piwnicy swojej babci. W 2014 zdobyli trzecie miejsce na Festiwalu Birofilia w obleganej kategorii cascadian dark ale, gdzie startowało ponad 100 produktów. Potem dołączyli do nich Michał Łapiński i Tomasz Tupalski.

Razem warzyli piwo w polskich browarach. Nie było to już hobby, tylko biznes - firmę założyli w marcu 2016 roku, a w marcu 2017 zbudowali jej siedzibę w Czarnej Białostockiej wchodząc juz pełna parą w silnie rozwijającą się branżę kraftów w Polsce. W minionym roku wypuścili na rynek m.in. piwo Super Żuber, o charakterze regionalnym w stylu Polish Pale Ale z dodatkiem trawy żubrowej. Opracowali też wtedy pierwsze w Polsce Blue AIPA naturalnie barwione kwiatami klitorii ternateńskiej (ukazało się w 2018 roku).

Głównym technologiem w firmie jest Mateusz Waszczuk.

Gigant z Narwi nie odpuszcza - w tym roku, zatrudniająca już prawie 2200 osób frma, zdobyła po raz kolejny uznanie kapituły Innowacji nową, zautomatyzowaną linią do spawania kół tarczowych zaprojektowaną przez inżynierów Pronaru przy współpracy z zakładowym Centrum Badawczo-Rozwojowym.

A także kolejnym nowoczesnym produktem - mobilną przerzucarką kompostu Pronar MBA 4512g (jej wał o średnicy 1,2 m pozwala na wydajność około 3 tys. m sześc. na godzinę kompostu na pryzmach o szerokości do 4,5 m i wysokości do 2,2 m; wał może obracać się z prędkością do 220 obr./min.) W minionym roku przychody przedsiębiorstwa wzrosły prawe o 30 proc. a ich połowa ma swoje źródło w eksporcie.

To firma Kamila Stysiaka i Pauliny Staniszewskiej, która mieści się w Suwałkach.
Przez 10 lat pracy projektowej Kamila Stysiaka wypuściła na rynek całego świata tysiąc niezwykłych rowerów o mającej już naśladowców stylistyce.

Nagrodzoną innowacją jest wprowadzenie ram rowerowych dedykowanych do montażu silnika elektrycznego wspomagającego jazdę oraz wykorzystanie geometrii roweru umożliwiającej postawienie stóp na ziemi bez konieczności zsiadania z roweru. Napęd elektryczny załączany jest tylko w trakcie pedałowanie. Włącza go czujnik ruchu korby, wymuszając ruch nóg bez obciążenia. To sprawia, że rowery są przydatne dla osób niepełnosprawnych, w trakcie rehabilitacji lub chcących pokonywać długie dystanse bez wysiłku i obciążania stawów. 80 proc. przychodów firmy pochodzi z eksportu.

W ubiegłym roku spółka uruchomiła pierwszą na świecie linię montażową robotów na stadionie sportowym (Stadion Miejski w Białymstoku) i wdrożyła na rynek pierwszego na świecie interaktywnego robota, który rozwija się razem z dzieckiem.

Tym działaniom towarzyszył nowy model marketingu i budowania świadomości marki oraz edukowania potencjalnych klientów - okresowa wypożyczalnia robotów edukacyjnych dla jednostek edukacyjnych. Wywodząca się z Politechniki Białostockiej firma stale współpracuje z uczelniami i instytutami naukowymi (m.in. PB, Uniwersytet SWPS, Akademie Spark czy Da Vinci) oraz klientami w zakresie ulepszania produktu i stałego dostosowywania go do potrzeb dzieci.

Współpracuje też z partnerami m. in. w Australii, Szwecji, Niemczech i Singapurze w poszukiwaniu nisz w obszarach edukacji i dostosowywania możliwości i integracji produktu z innowacyjnymi narzędziami wspomagającymi naukę dzieci (w tym integracja produktu z IBM Watson, urządzeniem rzutującym Funtronic i innymi).

Przedsiębiorstwo od lat wytyczające nowe ścieżki rozwoju automatyki przemysłowej tym razem wdrożyło rozwiązanie MacR6 - zaawansowany, bateryjny rejestrator przepływu gazu, skierowany do administratorów sieci dystrybucyjnych gazu w celu pozycjonowania klientów w taryfach sprzedażowych oraz zdalnego przekazu informacji o zarejestrowanym przepływie.

Bezpieczna, kompaktowa budowa, uniwersalne złącze umożliwiające pracę rejestratora MacR6 z różnymi gazomierzami oraz efektywny protokół przesyłu informacji, a także nowatorski, intuicyjny system montażu, to główne z wielu zalet, które wyróżniają urządzenie Plum wśród urządzeń telemetrycznych dostępnych na rynku.

Przypomnijmy, że firma z Ignatek jest technologicznym dostawcą urządzeń telemetrycznych na potrzeby Polskiej Spółki Gazownictwa. Dostarcza też rozwiązania wspierające rozwój branży gazowniczej w skali międzynarodowej. W roku 2017 została laureatem o otrzymała Złote Godło w Quality International 2017 w kategorii QI Produkt.

Duma i chluba podlaskiej branży medycznej. Wdrożoną tu w 2017 roku innowacją produktową jest Endoproteza głowy kości promieniowej, na którą składa się głowa modularna oraz trzpień. Implant umożliwia leczenie wieloodłamowych złamań głowy kości promieniowej, w przypadku gdy repozycja odłamów i ich stabilna osteosynteza jest niemożliwa.

Konstrukcja endoprotezy jest opatentowana, a zestawienie metalu oraz polimeru wzmocnionego włóknem węglowym w endoprotezoplastyce głowy kości promieniowej to jedyne takie rozwiązanie na świecie. Połączenie to ma korzystniejsze właściwości tribologiczne pozwalające na ograniczenie produktów zużycia par ciernych trzpień-głowa endoprotezy oraz głowa endoprotezy-chrząstka stawowa główki kości ramiennej.

Innowacyjny produkt jest implantem bipolarnym. Trzpień połączony został z głową endoprotezy na zasadzie przegubu kulowego, który umożliwia ruch obrotowy oraz pochylenie głowy w stosunku do osi trzpienia.

Innowacyjnym produktem opracowanym przez lokatora Białostockiego Parku Naukowo-Technologicznego jest aplikacja Elastic Intranet pozwalająca na stworzenie firmowego portalu do komunikacji wewnętrznej w kilka minut.

Można ją dowolnie modyfikować, zgodnie ze specyfiką, potrzebami i preferencjami przedsiębiorstwa. W procesie konfigurowania wykorzystuje się zestaw ponad 100 modułów (np. książka adresowa, baza wiedzy, kalendarz). Aby wybrane elementy umieścić we właściwych miejscach, wystarczy je chwycić myszką i przenieść (technologia drag and drop). Bez problemu zrobić to mogą osoby zajmujące się komunikacją w firmie, nie posiadające specjalistycznej wiedzy technicznej. Oznacza to zarówno oszczędność czasu, jak i pieniędzy przedsiębiorstwa.

Produkt dostępny jest w innowacyjnym modelu sprzedaży, określanym jako usługa (tj. SaaS, software as a service). Klient kupując produkt otrzymuje również najnowsze aktualizacje, a opłata naliczana jest w abonamencie miesięcznym. Rozwiązanie można bezpłatnie testować przez 30 dni. Warto dodać, że na przestrzeni 2017 roku przychody ECS wzrosły o 434 proc. (z eksportu pochodzi 15 proc.).

Istniejąca już ponad pół wieku firma nie poddaje się w walce o pozycję generatora ciekawych rozwiązań z branży IT, świadczącego kompleksowe usługi kierowane do firm, instytucji i klientów indywidualnych.

Należy do nich m.in. oferta z zakresu systemów zarządzania budynkiem (BMS- ang. Building Management Systems). Tym razem powstał tu system ProCent BMS - unikalne połączenie technologii wizualizacji oraz sterowania instalacjami automatyki budynkowej z wizualizacją 3D w przeglądarce internetowej. Inaczej rzecz biorąc - ProCent BMS to produkt łączący cechy systemów BMS (System Zarządzania Budynkiem), SMS (System Zarządzania Bezpieczeństwem w obiekcie) oraz wizualizację 3D w technologii WEB.

Łomżyńska firma, która właśnie otwiera oddział w Madrycie, w szkoleniach przedsiębiorstw w kraju i zagranicą wykorzystuje narzędzia informatyczne z zakresu growth Hawking wspierając w rozwoju przede wszystkim startupy.

Incred stworzyła platformę seed house (rodzaj inkubatora przedsiębiorczości) z zastosowaniem sztucznej inteligencji analizującej w oparciu o dane z Internetu pomysł na biznes klienta. Przetwarza je i doradza, co robić, żeby firma miał rację bytu na rynku, analizuje jej możliwą pozycję na tle konkurencji i podpowiada kontrahentów czy dostawców. Algorytm wspiera wiedzę, ale i oszczędza czas startupera.

Incred wdrożył także Pregnancy Growth: generator pomagający parom w zajściu w ciążę, zdrowym jej utrzymaniu i opiece nad dzieckiem do około piątego roku życia. Osobom, które się rejestrują w systemie, na podstawie wiedzy medycznej o ich stanie zdrowia, proponuje np. indywidualną dietę dla kobiety tak, aby zwiększyć prawdopodobieństwo zajścia w ciążę i bezpiecznego jej utrzymania. W programie uczestniczą specjaliści tj. dietetycy, trenerzy fitness, położne, masażyści oraz lekarze, którzy dzielą się swoją wiedzą, jak i dostarczą specjalnie dedykowaną dla danego klienta usługę.

Firma zajmująca się zaopatrzeniem lodziarni, handlem hurtowym wprowadziła w ubiegłym roku w relacjach z klientami system prognozowania zamówień oparty o moduł prognozowania pogody.
Jest to unikalne, autorskie rozwiązanie Rafała Mejsaka, pracownika naukowego Wyższej Szkoły Finansów i Zarządzania w Białymstoku. Aplikacja uzupełniła internetowy system zamawiania towaru w Lodziarze.pl - dzięki niej każdy z klientów podlaskiej hurtowni jednym kliknięciem może wejść w system, który mu podpowie święta, imieniny czy nawet temperaturę powietrza, które mogą wpłynąć na popyt na jego lody.

Zwiększa to bezpieczeństwo prowadzenia biznesu i oszczędza czas przedsiębiorcy.

Zonifero to system zarządzania, usprawniający codzienne procesy związane z obsługą biura.

Aplikacja mobilna pozwala użytkownikom na podgląd szczegółowej mapy pomieszczeń, sprawdzenie dostępności sal konferencyjnych i ich rezerwacji. Integracji z czujnikami ruchu umożliwia pozyskiwanie informacji o zajętości pomieszczeń, czy biurek w czasie rzeczywistym. Dzięki systemowi można także zgłaszać problemy i sugestie do zarządcy biura oraz wysyłać wiadomości do konkretnych użytkowników lub grup.

Zonifero Lobby to wirtualna recepcja, która pomaga gościom firmy odnaleźć się w biurowej rzeczywistości oraz przyspieszyć proces rejestracji na budynku. Za pomocą Lobby można wybrać firmę, a następnie osobę, z którą jesteśmy umówieni na spotkanie. Po rejestracji osoba ta otrzyma powiadomienie, że gość jest już na miejscu. Z kolei Zonifero Passport to wirtualna wizytówka pozwalająca na stworzenie własnego profilu, który - po potwierdzeniu tożsamości z dokumentami - pozwala na swobodne przemieszczanie się po budynku firmy. W aplikacji można sprawdzić wszystkie swoje zaproszenia na spotkania.

Innym wdrożonym przez TenderHut rozwiązaniem jest Bot AutomatedCheckin - pomaga podróżującym w odprawie lotniczej. Wirtualny asystent dopytuje o preferencje związane z lotem i dokona wirtualnej odprawy - wszystko przy pomocy komunikatora Skype lub Messenger. Rozmowa z botem przypomina rozmowę z osobistym asystentem, któremu po prostu przekazuje się potrzebne dane, aby wykonał za nas jakiś obowiązek.

Ro-BTO-tyka to nazwa wprowadzonych w szkole, obowiązkowych dla wszystkich uczniów, zajęć dodatkowych z robotyki edukacyjnej. W czasie ich trwania jako nowoczesne środki dydaktyczne wykorzystywane są kodowanie i programowanie robotów edukacyjnych. Co istotne narzędzie te nie są tylko elementem nauczania informatyki. Stosują je również nauczyciele nauczania wczesnoszkolnego, języka polskiego, angielskiego, matematyki czy biologia. Zajęcia z robotyki wprowadzają uczniów klas II - VII szkoły podstawowej w umiejętność algorytmicznego rozwiązywania problemów, z którymi się stykają.

- Uczniowie wzrastają w cyfrowym społeczeństwie i dzięki naszej innowacji przekonują się, że technika cyfrowa to nie tylko rozrywka, ale przede wszystkim bardzo użyteczne narzędzie - argumentuje Bożena Niechoda, dyrektor szkoły. - Często ważniejsze od wiedzy dostępnej przez pacnięcie w ekran smartfonu, są takie umiejętności jak kreatywność, współpraca w grupie, logiczne myślenie, algorytmiczne i analityczne rozwiązywanie problemów. To takie kompetencje wpajane są młodym ludziom na Ro-BTO-tyce. Stosowane na zajęciach roboty edukacyjne nie są celem zajęć. Sterowanie nimi jest tylko jednym ze środków służących rozwiązaniu postawionego przed uczniami zadania.

Nadrzędną sprawą w tym projekcie jest wyczulenie młodych ludzi na dostrzeżenie problemu, przeanalizowanie go, dekompozycję i utworzenie algorytmu rozwiązania problemu oraz wnioski z działania i korygowanie błędów.

Co więcej - część nauczycieli pracujących przy tej innowacji uzyskała uprawnienia trenerskie, pozwalające na szkolenie kadry pedagogicznej pod kątem zastosowania programowania - kodowania w nauczaniu przedmiotów nie związanych z informatyką i programowaniem.

Innowacja przyczynia się również do promowania lokalnych uczelni i ich osiągnięć. Przykładowo podczas zajęć treści matematyczne, przyrodnicze, muzyczne, informatyczne i językowe są wprowadzane z wykorzystaniem m.in. robotów Photon - zaprojektowanych i testowanych na Wydziale Informatyki Politechniki Białostockiej. W ramach innowacji podjęta została też współpraca z Politechniką Białostocką polegająca na uczestniczeniu uczniów w zajęciach odbywających się na uczelni.

Uwaga: ZSS nr 3 już drugi raz jest laureatem Innowacji w tej kategorii.

Inicjatywa ZST „Pozyskać ucznia w przyszłości pracownika” to aktywny program doradztwa zawodowego w formie praktycznych warsztatów realizowanych w szkołach.

Przygotowanie realizacji polegało na wytypowaniu i umówieniu na spotkanie z młodzieżą firm, które chciałyby poprowadzić spotkania z uczniami, zapoznać ich z parkiem maszynowym, stosowanymi technologiami oraz warunkami zatrudnienia i awansu.

Koordynatorem tych działań był nauczyciel zawodu, ale jego rola nie kończyła się wraz z wizytą.

Na zajęciach przygotowujących uczniowie wyszukiwali branżowe firmy z regionu, zaznajamiali się z ich profilem działalności, sposobem działań i charakterem prowadzonej polityki zatrudnieniowej. Potem trafiali do przedsiębiorstwa, gdzie mogli zadawać pytania, obserwować proces produkcji, czynności zawodowe i cały park maszynowy. Podsumowaniem wizyty było omówienie z nauczycielem zawodu nabytego doświadczenia w kontekście zatrudnieniowym.

ZST kierował też swój projekt do młodzieży gimnazjów i szkół podstawowych.

Przygotowywane były prezentacje warsztatowe przedstawiające zawody, do których przygotowuje Zespół Szkół Technicznych. Zadanie to zostało powierzone trzem zespołom, w skład których wchodzili uczniowie, nauczyciele zawodu oraz nauczyciele języka polskiego.

- Główny nacisk położony został na opracowanie ćwiczeń praktycznych, których uczestnikami byli gimnazjaliści a wspierającymi uczniowie ZST - wyjaśnia Renata Frankowska, dyrektor szkoły i koordynatorka tych działań.

Gimnazjaliści mogli np. samodzielnie wykonać z drewna małe formy użytkowe (piórnik, brelok do kluczy, wypalanie metodą pirografi elementu dekoracyjnego), w zakresie branży mechaniczno-samochodowej polerowali na wszystkich etapach procesowych drzwi samochodowe, składali i rozkładali silnik „Malucha

Głównym celem tego działania była diagnoza kompetencji zawodowych uczniów - czyli praktyczne sprawdzenie ich umiejętności w konkretnych działaniach.

Dotychczasowe podejście do doradztwa zawodowego opierało się na teoretycznym poznawaniu zawodu i „papierowym” określeniu predyspozycji zawodowych uczniów ostatnich klas oddziałów gimnazjalnych oraz szkół podstawowych.

W kategorii usługi:
TenderHut, Białystok,
BitCraft sp. z o.o., Białystok,
P2V Polska, Białystok
Lodziarz.pl, Choroszcz,
Incred, Łomża,
Fly Away Plus Cezary Dobrzyński, Białystok,

W kategorii produkcja:
Pronar, Narew,
Suempol, Bielsk Podlaski,
ChM sp. z o. o. Lewickie, gm. Juchnowiec,
Nibe Biawar, Białystok,
Plum, Ignatki,
Roman K&K, Bielsk Podlaski,
TOBO Datczuk, Kuriany,
Renggli, Białystok,
Photon Entertainment, Białystok,
Elektro Alex, Białystok,
Browar Waszczukowe, Czarna Białostocka,
DN Group, Białystok,
NEMITECH, Łomża,
Kamilos Kreationz, Suwałki,

W kategorii Rozwiązania cyfrowe:
Centrum Informatyki ZETO, Białystok,
Elastic Cloud Solutions, Białystok,

W kategorii Innowacje społeczne:
Fel-X Dariusz Zysk, Łomża,
Współpracownia Sp. z o.o.
Zespół Szkół Technicznych im. Gen. Wł. Andersa w Białymstoku
Fundacja Zdrowe Kieszonkowe, Białystok
Zespół Szkół Społecznych Nr 3 Białostockiego Towarzystwa Oświatowego w Białymstoku
Politechnika Białostocka
Uniwersytet Medyczny w Białymstoku