Impas w sprawie Kapelusza w Parku Śląskim w Chorzowie. Hala stoi już 10 lat zamknięta. Czy znajdą się środki na konieczne prace?

W 2014 roku w połowie maja zauważono pęknięcie fragmentu konstrukcji dachu hali „Kapelusz” w Parku Śląskim w Chorzowie. Obiekt zamknięto, następnie przygotowano ekspertyzę dotyczącą hali i ją zabezpieczono. Jak poinformowała nas spółka, stwierdzono uszkodzenia konstrukcji nośnej dachu - w szczególności stalowych łuków obrzeżnych oraz kozła centralnego. Wpływ na nie miał mieć pożar, który wybuchł w latach 80-tych, gdy hala uległa częściowemu zniszczeniu i trzeba było ją odbudować. Wtedy się udało. Teraz niestety przez 10 lat nie udało się zebrać środków potrzebnych na naprawę obiektu.

- Koszt remontu „Kapelusza” i dostosowania obiektu do nowych funkcji to kwota około 100 mln zł. Wynika to z wielkości obiektu oraz jego wpisania do Krajowego Rejestru Zabytków. Oznacza to, że na tą kwotę mają wpływ ogromne koszty prac naprawczych i konserwatorskich, ponieważ obiekt należy dostosować do obecnych normatywów, wymagań budowlanych, przepisów bezpieczeństwa i potrzeb użytkowników – informuje Aneta Miler z Parku Śląskiego w Chorzowie.

Wspomniane 100 milionów w dużej mierze zostałoby wydane na naprawę konstrukcji nośnej. Jak informuje Aneta Miler, może to wymagać m.in. rozebrania całego dachu. Warto jednak wspomnieć, że dokładne określenie zakresu remontu/przebudowy byłoby możliwe dopiero po powstaniu projektu i zatwierdzeniu prac konserwatorskich.

- Sam koszt wykonania projektu przebudowy wraz ze wszystkimi niezbędnymi ekspertyzami oraz uzyskaniem prawomocnego pozwolenia budowlanego może wynieść około 3 mln zł – dodaje Aneta Miler.

Park Śląski kilkukrotnie ubiegał się o środki na remont „Kapelusza”. Projekt remontu uzyskał zbyt mało punktów w ramach programu Ochrona zabytków 2017 roku. Złożono również projekt do programów współfinansowanych ze środków Unii Europejskiej z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego. Zakwalifikowały się dwa – w takim wypadku trzeba było wybrać jeden. Spółka zarządzająca parkiem wybrała lepszy finansowo program dotyczący rewitalizacji obszarów zdegradowanych. Do uratowania „Kapelusza” brakowało bardzo niewiele.

- W przetargu został wyłoniony projektant. Na wybór został złożony protest do Krajowej izby Odwoławczej, która potwierdziła że projektant spełnia wszystkie wymagania przetargowe. Ostatecznie okazało się, że projektant nie uzyskał pozwolenia na budowę według opracowanego przez siebie projektu i realizacja zadania w wyznaczonym terminie okazała się niemożliwa. Doprowadziło to do zerwania umowy z projektantem i konieczności zwrotu dofinansowania – informuje Aneta Miler z Parku Śląskiego.

Park Śląski ubiegał się także o objecie Hali Gminnym Programem Rewitalizacji miasta Chorzów do 2030 roku. Program miał umożliwić ubieganie się o środki finansowe. Aneta Miller wskazuje, że kapelusz nie został wpisany do tego programu.

Nieco inaczej o sprawie mówi miasto Chorzów. Łukasz Adamczyk z Biura Prasowego mówi, że na ten moment trwają prace związane z Gminnym Programem Rewitalizacji do roku 2030. W planie znajduje się m.in. wykaz przedsięwzięć planowanych do realizacji na wyznaczonym obszarze rewitalizacji miasta. Możliwe jest jednak wpisanie w program przedsięwzięcia, które leży poza obszarem strefy, "jeżeli wynika to z jego specyfiki i będzie służyć realizacji celów i kierunków działań GPR".

- W trybie naboru przedsięwzięć do GPR, Park Śląski SA złożył propozycję przedsięwzięcia pn. "Remont i przebudowa obiektu Hala Wystaw Kapelusz wraz z otoczeniem". Zadanie to zostało wpisane do projektu GPR, który obecnie znajduje się w ocenie merytorycznej Urzędu Marszałkowskiego Woj. Śląskiego. Po uzyskaniu pozytywnej opinii Urzędu, projekt GPR-u zostanie poddanym konsultacjom społecznym zgodnie z ustawą o rewitalizacji - twierdzi rzecznik prasowy UM Chorzów.

Park Śląski twierdzi jednak, że jest inaczej.

- Spółka Park Śląski nie otrzymała dotąd informacji o wpisaniu Hali Kapelusz do projektu "Gminnego Programu Rewitalizacji Miasta Chorzów do roku 2030". Również nie znaleźliśmy wzmianki o tym w uchwale Rady Miasta Chorzów z dnia 2 lutego 2023 r - informuje Aneta Miler.

Co zatem z przyszłością hali? Czy jest nadzieja na jej odbudowanie? Według spółki na ten moment nie ma programu, który pozwoliłby na pozyskanie środków na remont, choć monitorowane są możliwości złożenia odpowiednich dokumentów. Za problemami z dotacjami ma stać kilka czynników. Według Anety Miler są to między innymi: forma prawna spółki (Park Śląski jest spółką akcyjną) i niskie pule środków dofinansowania na jeden obiekt.

- Na środki np. z dotacji Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego spółka nie może liczyć z uwagi na dużą ilość zgłoszeń obiektów, z którymi nasza hala nie może konkurować. Wnioski uzyskują mało punktów ze względu na wiek obiektu. Współczesna hala (zaledwie 55-letnia) w konkurencji o środki na zachowanie wartości zabytkowych i kulturalnych z zabytkami wielowiekowymi (pałacami, kościołami, dworkami) nie może konkurować – mówi Aneta Miler.

Jeśli hala miałaby być wyremontowana, Park chciałby nieco zmienić jej funkcjonalność – tak, aby obok wystaw, można tu było organizować np. wydarzenia sportowe i koncerty.