Innowacja AI dla branży TSL od GPW. Prace nad platformą dla spedytorów bliskie ukończenia.

Działalność Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie skupia się przede wszystkim na rynku finansowym, w tym obrocie papierami wartościowymi. Z początkiem 2022 roku GPW zdecydowała o wsparciu branży Transport – Spedycja – Logistyka (TSL). W jaki sposób? Z inicjatywy Ministerstwa Aktywów Państwowych, w ramach programu Synergia, powstał projekt „Opracowanie Polskiego Cyfrowego Operatora Logistycznego – PCOL”, realizowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój 2014-2020. Jego realizacji podjęła się właśnie GPW. Celem projektu jest opracowanie platformy, opierającej się na algorytmach AI, która umożliwi cyfrowe i zautomatyzowane zarządzanie spedycją.

Platforma PCOL, dzięki zastosowaniu najnowocześniejszych algorytmów sztucznej inteligencji, ma posiadać szczególną umiejętność samouczenia się. Oznacza to, że ma nie tylko gromadzić dane, ale także uczyć się na nich, wnioskować, dostosowywać się do zmiennych warunków. AI ma wpływać na poszczególne funkcjonalności będące częściami składowymi PCOL, m.in. Cargo Taxi czy optymalizację doboru przy tworzeniu kółek transportowych. Jak wyjaśnia Prof. Jarosław Śmieja, Ekspert w Dziale Strategii i Analiz GPW, Cargo Taxi to funkcjonalność wspomagająca wybór następnego frachtu dla przewoźnika tak, by miał jak największe szanse podjęcia kolejnych frachtów przy jak najkrótszych pustych przebiegach i jak najkrótszym czasie oczekiwania. Z kolei optymalizacja doboru przewozów przy tworzeniu kółek transportowych umożliwia uwzględnienie ograniczeń nałożonych na czas pracy kierowców, czasu załadunku i rozładunku, a także godzin otwarcia punktów załadunku i rozładunku. To wszystko podczas tworzenia sekwencji kolejnych przewozów, minimalizujących puste przebiegi i zapewniających powrót do punktu początkowego. Jest to znaczący postęp w odniesieniu do istniejących rozwiązań, które bazują wyłącznie na wykorzystaniu odległości pomiędzy punktami załadunku i rozładunku.

Docelowo platforma ma być narzędziem pracy dla spedytorów. Pracownik logistyczny zderza się z koniecznością analizy ogromnej bazy danych. PCOL pomoże w ich analizie oraz zaktualizuje wszelkie zmienne w czasie rzeczywistym. To z kolei z pewnością przyspieszy i usprawni wiele zadań, czego przykładem jest funkcja automatycznej wyceny.

Dobrze skonstruowana automatyczna wycena powinna znacząco skrócić czas potrzebny na znalezienie przewoźnika dla danego frachtu. Prof. Adam Gałuszka, Ekspert w Dziale Strategii i Analiz w GPW, wskazuje, że niejednokrotnie początkowo propozycje frachtów są odrzucane przez przewoźników ze względu na zaniżoną wycenę, a duża rozbieżność pomiędzy oczekiwaniami cenowymi załadowcy i przewoźnika wydłuża proces negocjacji ceny. Algorytmy zaimplementowane w systemie PCOL pozwalają uwzględnić wiele czynników wpływających na wycenę. Ponadto, dzięki zastosowaniu odpowiednich narzędzi uczenia maszynowego, automatyczna wycena uwzględnia zmiany na rynku przewozów. Dotyczy to zarówno zmieniających się cen paliw, jak i częstości pojawiania się nowych frachtów w określonych miejscach załadunku. Ten ostatni czynnik może być wizualizowany za pomocą tzw. map ciepła podobnych do map geograficznych. Oznaczenie lokalizacji, w których pojawia się wiele ładunków do podjęcia, są jak wskazuje na to kolorystyka „gorące”, natomiast takie, w których trzeba stosunkowo długo czekać na nowy fracht są kolorystycznie „zimne”.

GPW mogła podjąć się ambitnego zadania przeprowadzenia prac B+R w celu realizacji projektu dzięki blisko 30-letniemu doświadczeniu w tworzeniu i rozwoju platform obrotu. Warszawska giełda dysponuje środkami oraz technologią umożliwiającą bezpieczną realizację transakcji i rozliczeń oraz zapewnia najwyższy poziom zabezpieczania danych. Dziś prace nad realizacją projektu są finalizowane. Zgodnie z harmonogramem, z końcem bieżącego roku finalny produkt będzie gotowy do użytku.