Nie tylko kopciuchy, ale i piece gazowe będą na cenzurowanym? Unia Europejska pracuje nad zakazami. Czym będzie można ogrzać dom?

W pakiecie Fit for 55 widnieje zapis, w którym możemy przeczytać, że „Komisja Europejska chce wprowadzić zakaz emisji dwutlenku węgla z paliw kopalnych ze źródeł zainstalowanych w budynku”. Oznacza to, że miałby obowiązywać zakaz używania pieców nie tylko węglowych czy olejowych, ale również gazowych.

Już teraz polskie samorządy wymagają wymiany tzw. kopciuchów. Od 1 stycznia 2022 roku zakaz używania kotłów starszych niż 10-letnie lub pozbawionych tabliczki znamionowej obowiązuje w województwie śląskim i podkarpackim. Wynika to z uchwał antysmogowych, niezależnych od unijnego pakietu, a za złamanie przepisów grożą kary.

Podobne zakazy używania przestarzałych kotłów grzewczych będą stopniowo wprowadzały kolejne województwa. A to są konkretne daty tych zmian:

• 1 stycznia 2023 r. – w województwie łódzkim, małopolskim i mazowieckim,
• 1 lipca 2023 r. – w województwie świętokrzyskim,
• 1 stycznia 2024 r. – w województwie kujawsko-pomorskim, lubelskim, wielkopolskim i zachodniopomorskim,
• 1 lipca 2024 r. – w województwie dolnośląskim,
• 1 września 2024 r. – w województwie pomorskim,
• 1 stycznia 2027 r. – w województwie lubuskim (za wyjątkiem Zielonej Góry i Gorzowa Wielkopolskiego – tu zakaz wchodzi w życie od 2023 r.),
• 1 stycznia 2030 r. – w województwie opolskim.

Zakaz miałby obowiązywać od 2027 r. dla nowych budynków i od 2030 r. – dla modernizowanych (gruntownie remontowanych). Zmiany te oznaczałyby ogromną rewolucję w całym sektorze grzewczym. Zwłaszcza że, jak wynika z badania firmy Heat Decor, z ogrzewania domu gazem korzysta 40 proc. Polaków, z węgla – 26 proc., a z sieci jedynie 9 proc. Czym właściwie Polacy mieliby ogrzewać mieszkania?

Jednym z pomysłów może być zainstalowanie pompy ciepła. Warto rozważyć takie rozwiązanie, zwłaszcza że rząd planuje uruchomienie w tym roku programu „Moje ciepło”, w ramach którego będzie można zyskać dotacje do 7 tys. zł na powietrzną pompę ciepła i aż 21 tys. zł na pompę gruntową.

Pompa ciepła to urządzenie, które pobiera energię cieplną z otoczenia budynku, w którym się znajduje, a konkretnie z powietrza, wody lub gruntu. Następnie, przy udziale prądu, przekształcana jest w energię, którą można wykorzystać do ogrzania domu, wody użytkowej, ale też do chłodzenia pomieszczeń latem.

- Właśnie teraz jest idealny moment na inwestycje w energetykę wiatrową i słoneczną, pompy ciepła, ocieplanie budynków i rozwój transportu publicznego – powiedziała w jednym z wywiadów Joanna Flisowska, szefowa działu klimat i energia Greenpeace.

Warto również dowiedzieć się, czy istnieje możliwość podłączenia budynku do sieci. Większość sieci ciepłowniczych w miastach europejskich jest zasilane gorącą wodą. – Ciepło z miejskiego systemu ciepłowniczego zapewnia bezpieczeństwo użytkowania, wygodę i komfort przez cały rok, ekologię i oszczędność – wymienia PEC Lubartów.

14 lipca 2021 roku Komisja Europejska opublikowała pakiet kilkunastu aktów prawnych, który nazwano Fit for 55. Był to początek dyskusji o tym, jakie działania należy podjąć, aby osiągnąć neutralność klimatyczną. Pośrednim celem jest redukcja emisji CO2 w Unii Europejskiej o 55 proc. względem 1990 roku. Aby zasady weszły w życie, muszą zostać zaakceptowane przez państwa UE oraz Parlament Europejski. Zmiany nie zaczną obowiązywać wcześniej niż w 2024 roku.

Pakiet to zmiany w obszarze:

• elektroenergetyki,
• budynków,
• ciepłownictwa,
• transportu,
• przemysłu,
• rolnictwa,
• leśnictwa.

Reforma ETS - rewizja unijnego systemu handlu prawami do emisji. Pakiet zakłada rozszerzenie Funduszu Modernizacyjnego, czyli mechanizmu redystrybucji dla krajów o najtrudniejszej pozycji startowej. Całość przychodów z uprawnień ma zostać przekazana na transformację energetyczną. Polska energetyka musi ograniczać emisje, inaczej produkcja energii będzie coraz droższa.

Wycena emisji CO2 w nowych sektorach - propozycja KE będzie zawierać analogiczny (dla ETS) mechanizm handlu prawami do emisji CO2 dla budynków i transportu (tzw. mini-ETS). Będzie on wprowadzany stopniowo, według planu miałby to być mechanizm aukcyjny bez darmowych uprawnień. W Polsce uwzględnienie kosztów emisji z transportu i budynków będzie dużym wyzwaniem. Jednocześnie może to być szansa na poprawę jakości powietrza, poprawę standardów energetycznych w budownictwie i rozwój elektromobilności.

Wyższe cele OZE i efektywności energetycznej - udział OZE w 2030 r. najprawdopodobniej wzrośnie z planowanych 32% do 38-40%. Aby w Polsce zrealizować stawiane na 2030 r. cele, kluczowe będą m.in. masowa termomodernizacja budynków, inwestycje w urządzenia o najwyższych klasach energetycznych oraz strategia łączenia sektorów.

Bardziej restrykcyjne normy emisji dla nowych samochodów - jednym ze sposobów redukcji emisji w transporcie będzie spadek emisyjności nowych samochodów. Z uwagi na strukturę wieku aut jeżdżących po polskich drogach, zmiany w emisjach będą powolne.