To dzięki niej możliwa była zdalna praca i nauka, kontakt z osobami odciętymi od świata przez powódź czy pomoc uchodźcom uciekającym przed wojną. Jakie kolejne wyzwania pojawią się przed samorządami? Czy możemy już dziś pisać scenariusze działań na wypadek nieznanych jeszcze zagrożeń? Co robić, by jak najlepiej wykorzystać obecne i przyszłe możliwości?
Władysław Kosiniak-Kamysz, Wicepremier i Minister Obrony Narodowej, powiedział, że bezpieczne i spokojne państwo polskie to jego priorytet. Zwrócił uwagę, że prezydent Trump zmienia paradygmat polityki – liczy się już nie tylko aktywność w każdym dniu, ale w każdej godzinie. Dziś rola Polski jest coraz ważniejsza, a jej racją stanu jest pomaganie Ukrainie, wzmacnianie współpracy transatlantyckiej i solidarność europejska. Wicepremier Kosiniak-Kamysz podkreślił, że wojna nie toczy się tylko na wschodniej flance Unii ponieważ Rosja jest obecna wszędzie i nikt nie może czuć się bezpiecznie. Jego zdaniem nie ma już czasu na zastanawianie – nie ma pokoju bez siły.
Konrad Fijołek, Prezydent Rzeszowa, przypomniał, że pierwsze odczucie po wybuchu wojny było takie, jakby cały dotychczasowy świat się zawalił, wszak tyle mówiło się, że po dwóch Wojnach Światowych nic takiego w Europie nie może się zdarzyć. Wraz z agresją Rosji na Ukrainę trzeba było porzucić marzenia i naiwności o spokoju i zacząć działać – 200 tysięcy mieszkańców Rzeszowa przyjęło do swoich domów 100 tysięcy uchodźców z Ukrainy. Prezydent Fijołek podkreślił, że Rzeszów jest kluczem do wolnej Ukrainy – jako hub kluczowej pomocy militarnej. Ta rola ma też swoje minusy – wszak atak Rosji może nastąpić – jednak mieszkańcy jego miasta wiedzą, że lepiej wspierać niż walczyć.
Małgorzata Zakrzewska, Dyrektorka Pionu Spraw Korporacyjnych i Członkini Komitetu Wykonawczego Play, podkreśliła, że łączność i telekomunikacja to kluczowe elementy bezpieczeństwa państwa. Jej zdaniem ostatnie kryzysy pokazały jak ważna jest niezawodna łączność. Po wybuchu pandemii covid-19 ruch wzrósł o 60% i stale rośnie.
Wicepremier Kosiniak-Kamysz powiedział, że co roku musimy reagować na 5000 wrogich incydentów w cyberprzestrzeni. Jednak tu wróg jest znany i dobrze rozwinięte służby, wyposażone w odpowiednie technologie, są w stanie im przeciwdziałać. O wiele trudniejsza sprawa jest z dezinformacją, gdyż znacznie trudniej nakłonić społeczności do szukania prawdziwych informacji, do nieprzyjmowania wszystkich przekazów za prawdziwe. Wicepremier przypomniał, że już kilka godzin po rozpoczęciu powodzi pojawiły się fałszywe zbiórki czy nieprawdziwe informacje o 100 zabitych. Dlatego – jego zdaniem – tak ważne jest szybkie reagowanie na wszelkie kłamstwa pojawiające się w przestrzeni publicznej. Tu widzi ważną rolę dla samorządów oraz edukacji – młodzież musi być uczona dlaczego warto i jak należy „oddzielać ziarno od plew”. Władysław Kosniak-Kamysz podkreślił, że rakiety wroga spadają tylko na jedno miejsce, natomiast dezinformacja dociera wszędzie.
O dezinformacji i cyberbezpieczeństwie mówił także Krzysztof Gawkowski, Wicepremier i Minister Cyfryzacji podczas specjalnej rozmowy, którą poprowadziła Wiceprzewodnicząca Nowej Lewicy Magda Zdyra. W Polsce zgłaszanych jest coraz więcej incydentów związanych z cyberzagrożeniami, a Departament Cyberbezpieczeństwa pracuje nad modyfikacją przepisów, aby usunąć luki w systemie ochrony. Minister Gawkowski zauważył, że dezinformację łatwo jest tworzyć w Internecie, i często pochodzi ona od wielkich korporacji, które nastawione są na szybkie przekazywanie informacji a nie ich weryfikacje.
Krzysztof Gawkowski zwrócił uwagę na wyzwania związane z regulacjami prawnymi, wskazując, że europejskie przepisy w zakresie usług cyfrowych naciskają na firmy technologiczne, aby te szybko zarządzały informacjami i walczyły z dezinformacją. Stwierdził również, że kontrolowanie treści w Internecie jest niezwykle trudne i żmudne, ale konieczne, aby zapewnić bezpieczeństwo.
Wicepremier poinformował o planowanych inwestycjach w cyberbezpieczeństwo w samorządach. Celem jest rozwijanie odpowiedzialności cybernetycznej w administracji publicznej. Gawkowski podkreślił, że szczególne znaczenie mają procesy zabezpieczania infrastruktury krytycznej, jak wodociągi, przed cyberatakami. Dodał, że proces cyfryzacji, mimo wcześniejszych zaniedbań, postępuje, a nowoczesne rozwiązania, takie jak e-doręczenia, już działają na bardzo wysokim poziomie – z błędami poniżej 0,001 procenta.
X Europejski Kongres Samorządów w Mikołajkach gościł w tym roku rekordową liczbę 2800 gości. Głównym partnerem Kongresu było Województwo Warmińsko-Mazurskie.
