Urlop macierzyński 2020. Ile trwa urlop dla mamy i gdzie złożyć wniosek o urlop macierzyński? Ile wynosi zasiłek macierzyński [02.01.2020]

Małgorzata Stempinska
Małgorzata Stempinska
W czasie przebywania na urlopie macierzyńskim młodej mamie przysługuje zasiłek.
W czasie przebywania na urlopie macierzyńskim młodej mamie przysługuje zasiłek. 123RF
Długość urlopu macierzyńskiego zależy od tego, ile dzieci mama urodzi lub przyjmie na wychowanie. Przy jednym dziecku urlop trwa 20 tygodni. Za ten czas należy się zasiłek macierzyński. O jego wysokości decyduje termin złożenia wniosku.

Urlop macierzyński jest uprawnieniem pracowniczym i przysługuje pracownicy - mamie dziecka w związku z jego urodzeniem bez względu na podstawę nawiązania stosunku pracy (np. umowa o pracę, powołanie, wybór, mianowanie lub spółdzielcza umowa o pracę), wymiar czasu pracy (pełen etat lub jego część) oraz bez względu na staż pracy.

Na urlop macierzyński może też pójść mama, która przyjęła na wychowanie dziecko do lat 7 (a jeśli ma odroczony obowiązek szkolny - do lat 10) lub jest dla niego rodziną zastępczą (z wyjątkiem rodziny zastępczej zawodowej).

Ile trwa urlop macierzyński

Długość urlopu macierzyńskiego zależy od tego ile dzieci urodzi kobieta lub przyjmie na wychowanie. Tak więc urlop macierzyński trwa:

  • 20 tygodni (140 dni) w przypadku urodzenia lub przyjęcia na wychowanie jednego dziecka,
  • 31 tygodni (217 dni) w przypadku urodzenia lub przyjęcia na wychowanie dwojga dzieci,
  • 33 tygodnie (231 dni) w przypadku urodzenia lub przyjęcia na wychowanie trojga dzieci,
  • 35 tygodni (245 dni) w przypadku urodzenia lub przyjęcia na wychowanie czworga dzieci,
  • 37 tygodni (259 dni) w przypadku urodzenia lub przyjęcia na wychowanie pięciorga i więcej dzieci.

Gdzie złożyć wniosek o urlop macierzyński

Za okres urlopu macierzyńskiego mamie przysługuje zasiłek macierzyński. Pisemny wniosek o urlop macierzyński pracownica składa do płatnika składek, który wypłaca wspomniany zasiłek. Płatnikiem jest np. pracodawca, zleceniodawca albo Zakład Ubezpieczeń Społecznych.

6 tygodni macierzyńskiego można wykorzystać jeszcze przed porodem, a kolejne po narodzinach malucha. Po spędzeniu 14 tygodni w domu, kobieta może wrócić do pracy, a pozostałe 6 tygodni urlopu macierzyńskiego przekazać ojcu dziecka.

Każda kobieta z umową o pracę, która urodzi dziecko, ma prawo do urlopu macierzyńskiego. Przysługuje on bez względu na rodzaj posiadanej umowy. Co ważne, urlopu macierzyńskiego nie można się zrzec, nie wolno więc zamienić go na ekwiwalent pieniężny. Świeżo upieczona matka ma jednak możliwość zrezygnowania z części urlopu i powrotu do pracy bez wykorzystania wszystkich dostępnych dni. Długość urlopu macierzyńskiego jest różna w zależności od liczby dzieci, które przyszły na świat. Ponadto część urlopu macierzyńskiego wolno wykorzystać ojcu. Sprawdź, jaki jest wymiar urlopu macierzyńskiego i tacierzyńskiego w różnych wariantach.

Urlop macierzyński vs. urlop tacierzyński. Sprawdź, ile tygo...

Wniosek o rezygnację z urlopu macierzyńskiego kobieta powinna złożyć najpóźniej 14 dni przed planowanym powrotem do pracy. Musi do niego dołączyć zaświadczenie od pracodawcy ojca dziecka, że złożył on wniosek o przejęcie urlopu.

Zasiłek macierzyński - ile wynosi

Zasiłek macierzyński przysługuje również przez okres urlopu rodzicielskiego, który następuje po urlopie macierzyńskim. Długość rodzicielskiego także zależy od liczby dzieci urodzonych lub przyjętych na wychowanie i wynosi:

  • 32 tygodnie (224 dni) w przypadku urodzenia lub przyjęcia na wychowanie jednego dziecka,
  • 34 tygodnie (238 dni) w przypadku urodzenia lub przyjęcia na wychowanie więcej niż jednego dziecka.

Wysokość zasiłku macierzyńskiego za okres urlopu macierzyńskiego i rodzicielskiego zależy od terminu złożenia wniosków. Mama dziecka ma dwie opcje. Pierwsza występuje jeśli mama w ciągu 21 dni od porodu (lub po przyjęciu dziecka na wychowanie i wystąpieniu do sądu z wnioskiem o wszczęcie postępowania w sprawie przysposobienia dziecka lub po przyjęciu dziecka na wychowanie jako rodzina zastępcza) wystąpi z wnioskiem o cały wymiar urlopu macierzyńskiego i urlopu rodzicielskiego. Wówczas zasiłek macierzyński za cały okres przysługuje jej w wysokości 80 proc. podstawy wymiaru zasiłku.

Natomiast z drugą opcją mamy do czynienia, gdy pracownica ze złożeniem wniosku nie zdąży we wspomnianym terminie 21 dni od porodu. Wtedy za okres urlopu macierzyńskiego (20 tygodni) mama otrzymuje zasiłek macierzyński w wysokości 100 proc. podstawy wymiaru, czyli przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia za okres 12 miesięcy kalendarzowych. Równie wysoki zasiłek macierzyński przysługuje także za pierwszych 6 tygodni urlopu rodzicielskiego w przypadku urodzenia jednego dziecka oraz w przypadku przyjęcia na wychowanie jednego dziecka. Za pozostały okres urlopu rodzicielskiego, tj. 26 tygodni, zasiłek przysługuje w wysokości 60 proc. podstawy wymiaru.

Zasiłek macierzyński - jakie dokumenty trzeba złożyć

W przypadku urodzenia dziecka należy złożyć:

  • zaświadczenie lekarskie wystawione na zwykłym druku określające przewidywaną datę porodu lub zagraniczne zaświadczenie lekarskie - za okres przed porodem,
  • odpis skrócony aktu urodzenia dziecka lub zagraniczny akt urodzenia dziecka lub ich kopię potwierdzoną przez płatnika składek albo przez ZUS za zgodność z oryginałem - za okres od dnia porodu.

Warto przeczytać:

W przypadku przyjęcia dziecka na wychowanie należy złożyć:

  • zaświadczenie sądu opiekuńczego o dacie wystąpieniu do sądu z wnioskiem o przysposobienie dziecka zawierające także datę urodzenia dziecka lub jego kopię potwierdzoną za zgodność z oryginałem przez płatnika składek albo przez ZUS lub kopię wniosku o wszczęcie postępowania w sprawie przysposobienia dziecka zawierającego datę urodzenia dziecka z poświadczeniem sądu opiekuńczego o dacie wystąpienia do sądu,
  • oświadczenie ubezpieczonego o dacie przyjęcia dziecka na wychowanie,
  • decyzję ostateczną o odroczeniu obowiązku szkolnego lub jej kopię potwierdzoną za zgodność z oryginałem przez płatnika składek albo przez ZUS w przypadku, gdy wniosek dotyczy dziecka wobec którego podjęto taką decyzję.

RODO chroni dane osobowe, także część danych pracownika. Jakich danych związanych z naszą obecnością lub nieobecnością w pracy nie wolno kadrom ani szefowi gromadzić? Kliknij po prostu w ten tekst, a dowiesz się wszystkiego.

W przypadku przyjęcia dziecka na wychowanie w ramach rodziny zastępczej niezbędne będą następujące dokumenty:

  • prawomocne orzeczenie sądu opiekuńczego o umieszczeniu dziecka w rodzinie zastępczej lub umowa cywilnoprawna zawarta pomiędzy rodziną zastępczą a starostą albo ich kopia potwierdzona za zgodność z oryginałem przez płatnika składek albo przez ZUS,
  • dokument potwierdzający wiek dziecka,
  • decyzja ostateczna o odroczeniu obowiązku szkolnego lub jej kopia potwierdzona za zgodność z oryginałem przez płatnika składek albo przez ZUS w przypadku, gdy wniosek dotyczy dziecka wobec którego podjęto taką decyzję.

Zasiłek macierzyński - kiedy można go podwyższyć

W przypadku gdy miesięczna wysokość zasiłku macierzyńskiego pomniejszona o zaliczkę na podatek dochodowy jest niższa niż 1000 zł, czyli niższa od świadczenia rodzicielskiego, to zasiłek macierzyński netto podwyższa się do 1000 zł.

Kobieta w ciąży jest chroniona prawnie. Nie może wykonywać ciężkiej pracy i jeszcze przed porodem może pójść na urlop macierzyński, w czasie którego ma prawo do zasiłku. To jednak dopiero początek góry lodowej. Rodzicom przysługuje wiele urlopów, m.in. tacierzyńcki, ojcowski, rodzicielski i wychowawczy, a jeżeli młoda mama zdecyduje się wrócić do pracy bez wykorzystania wszystkich możliwości urlopowych, będzie miała dodatkowe przywileje. Czy je znasz? Upewnij się, na jakie świadczenia mogą liczyć rodzice spodziewający się dziecka oraz pary, których rodzina się powiększyła.

Prawa rodziców i kobiet w ciąży. Wszystko o urlopach i zasiłkach

- Jeżeli zasiłek macierzyński przysługuje za część miesiąca, kwota podwyższenia jest ustalana w stosunku do pomniejszonej proporcjonalnie kwoty świadczenia rodzicielskiego - zaznacza Krystyna Michałek z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

Zasiłek macierzyński dla bezrobotnych

Zasiłek macierzyński za okres przebywania na urlopie macierzyńskim przysługuje ubezpieczonej, która w okresie ubezpieczenia chorobowego albo w okresie urlopu wychowawczego urodziła dziecko. Jeżeli umowa o pracę została przedłużona do dnia porodu, taka osoba nabywa prawo do zasiłku macierzyńskiego, którego wypłata kontynuowana jest również po ustaniu tytułu ubezpieczenia.

- Osobie, która urodziła dziecko po ustaniu ubezpieczenia chorobowego, zasiłek macierzyński nie przysługuje. Wyjątkiem od tej zasady są przypadki, gdy rozwiązanie umowy nastąpiło wskutek ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy bądź z naruszeniem przepisów prawa stwierdzonym prawomocnym orzeczeniem sądu - wyjaśnia Katarzyna Szymczak z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

Zasiłek macierzyński a zasiłek dla bezrobotnych

Zgodnie z prawem pobieranie zasiłku macierzyńskiego z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych uniemożliwia rejestrację w urzędzie pracy jako osoba bezrobotna. Rejestracja będzie możliwa dopiero po zakończeniu pobierania świadczenia z ZUS.

Mówiąc wprost: w tym samym czasie można pobierać tylko jeden zasiłek. W tej sytuacji jest to zasiłek macierzyński. Dopóki mama ma prawo do zasiłku macierzyńskiego, nie uzyska statusu osoby bezrobotnej i tym samym nie dostanie zasiłku dla bezrobotnych.

A może polubisz nas na Facebooku? Po co? Dostaniesz zawsze na swoją oś czasu zwiastun każdego naszego ciekawego materiału. Kliknij, przejdź na nasz fanpage i tam kliknij "polub". DZIĘKUJEMY!

emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Niedziele handlowe mogą wrócić w 2024 roku

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wróć na strefabiznesu.pl Strefa Biznesu