Kosmiczne ambicje Polski: unikalne kontrakty coraz bliżej

Creotech Instruments to największa polska firma specjalizująca się w rozwoju zaawansowanych technologii kosmicznych oraz elektroniki i aparatury do zastosowań globalnych. Spółka opracowała HyperSat, czyli modułową, uniwersalną platformę satelitarną, zaopatrzoną w specjalistyczne instrumenty, która pozwala realizować szerokie spektrum misji kosmicznych, o różnym przeznaczeniu. Latem tego roku platforma została przetestowana podczas pierwszej, testowej misji kosmicznej spółki o nazwie EagleEye, w którą zaangażowane były również krajowe firmy.

– W całej Europie takich firm jak nasza jest zaledwie siedem, my jesteśmy kolejną. Głównym naszym celem jest budowa satelitów o masie od 20 do 100 kg. Przygotowujemy uniwersalną platformę z całym niezbędnym oprzyrządowaniem, dzięki któremu satelita może w ogóle funkcjonować i do niego dodajemy odpowiedni ładunek w postaci np. teleskopu, czujników czy kamer, które mają istotne znaczenie dla naszego klienta – wyjaśnił prezes Grzegorz Brona.

Jak podkreślił, z różnych szacunków globalnych wynika, że na tego typu satelity jest zapotrzebowanie ze strony podmiotów prywatnych, instytucji rządowych czy naukowych na poziomie kilkuset rocznie.

– Myślę, że z tego co najmniej 5-10 sztuk rocznie może trafić właśnie do realizacji przez Creotech Instruments – dodał prezes.

Nie jest tajemnicą, że spółka jest bardzo aktywna i stara się składać jak najwięcej ofert w odpowiedzi na przetargi ogłaszane przez ESA.

– Rocznie składamy kilkadziesiąt ofert w różnych przetargach, które ogłasza m.in. Europejska Agencja Kosmiczna i mamy coraz większą efektywność w tym względzie. Poza tym, o ile wcześniej realizowaliśmy zlecenia dotyczące jakiejś istotnej części danego projektu, tak teraz wygrywamy przetargi dotyczące budowy od A do Z całego satelity. W tej chwili jesteśmy na wstępnym etapie realizacji czterech projektów dla ESA – powiedział prezes Brona.

Pierwszy z nich jest realizowany z niemieckim koncernem OHB i dotyczy systemu tankowania satelitów na orbicie. Projekt ten pozwoli na wydłużenie okresu realizacji przyszłych misji satelitarnych, a także rozszerzy ich użyteczność o bardziej skomplikowane misje, które wymagają dużego zużycia paliwa.

– Chodzi tu o dużego satelitę o większych możliwościach i jeśli wszystko przebiegnie zgodnie z harmonogramem, to testowy lot odbędzie się w 2027 roku. Myślę, że nasz przyszły udział w tym projekcie możemy szacować na kilkanaście milionów euro – dodał prezes.

Druga realizacja to misja Twardowski, jedna z ważniejszych europejskich misji związanych z mapowaniem Księżyca za pomocą satelity, która ma na celu zmaksymalizowanie wykorzystania potencjału naturalnych zasobów helu. Jest to równoznaczne z przygotowaniem się do przyszłego wydobywania zasobów na powierzchni Księżyca, ich przetwarzania, a nawet produkcji.

– Chodzi o wysłanie na orbitę Księżyca najbardziej zaawansowanego technologicznie satelity, który będzie krążył wokół niego i mapował jego powierzchnię, jednocześnie pełniąc funkcję wsparcia dla lądownika. Na razie otrzymaliśmy środki na przygotowania projektowe. Jest to duże przedsięwzięcie, którego budżet całkowity może wynosić około 100 mln euro – dodał prezes Brona.

Z kolei w ramach projektów naukowych ESA, spółka wygrała niedawno przetarg na fazę A/B1 zaprojektowania 6 sond kosmicznych, odpornych na radiację.

Chodzi o misję „Plasma Observatory”, której celem będzie obserwacja Słońca pod kątem wybuchów plazmy. Większość obecnie działających satelitów nie ma odpowiedniego zabezpieczenia przed takimi zdarzeniami, stąd tak istotna staje się obserwacja aktywności Słońca.

– Jest to pierwsza misja naukowa klasy M, w której polska firma ma szansę odgrywać rolę dostawcy całych sond kosmicznych. Dla Creotech to duża szansa na dalszy rozwój i umocnienie naszej pozycji na międzynarodowym rynku kosmicznym. Zakładamy, że będą to satelity o masie 50-100 kg oparte o naszą autorską platformę HyperSat. Otrzymaliśmy już środki na wstępną fazę projektową w kwocie ok. 4 mln euro. Koszt całej misji szacowany jest na ok. 0,5 mld euro – dodał prezes.

Ostateczna decyzja, co do wyboru misji przez ESA, nastąpi w 2026 roku po obecnej zatwierdzonej fazie wstępnej. 

– Najnowszy przetarg, którego realizację dla ESA rozpoczęliśmy, dotyczy tzw. śmieci kosmicznych, które zagrażają obecnym satelitom krążącym na orbicie, w tym także stacjom kosmicznym, czy wszystkim dopiero startującym rakietom – w szczególności załogowym. I również w tym przypadku będziemy chcieli oprzeć ten projekt na naszej uniwersalnej platformie HyperSat. Myślę, że do końca roku uda nam się wygrać w ESA jeszcze z 2-3 podobnej klasy przetargi – podkreślił prezes.

Prezes Grzegorz Brona przyznał, że wraz z wybuchem wojny w Ukrainie, spółka widzi rosnące zainteresowanie wojska jego zdolnościami produkcyjnymi dotyczącymi satelitów.

– MON bacznie obserwuje doświadczenia tamtejszej armii i wyciąga odpowiednie wnioski. Dlatego myślę, że nasza wstępna współpraca, jaka miała miejsce wcześniej, jest takim początkiem kolejnych zleceń. Warto w tym miejscu zauważyć, że w Stanach Zjednoczonych wiele firm prywatnych, wraz ze SpaceX na czele, realizuje kontrakty z wojskiem i szczegóły takich projektów na ogół nie są w pełni ujawniane – podkreślił Brona.

Prezes Creotech Instruments dodał, że spółka jest w trakcie realizacji jednego z takich projektów, chodzi o PIAST  (z ang. Polish ImAging SaTellites), którego liderem w konsorcjum jest Wojskowa Akademia Techniczna. Jego celem jest zaprojektowanie i umieszczenie na orbicie konstelacji trzech satelitów obserwacyjnych, a następnie przetestowanie ich możliwości.

Creotech zaangażowany był również w projekt MikroGlob, którego celem jest zbudowanie mikrosatelitów optoelektronicznych w ramach rozwoju komponentu kosmicznego na potrzeby wojska i administracji publicznej, a także segmentu naziemnego do obsługi i przetwarzania danych. Jak wyjaśnił Brona, projekt był realizowany we współpracy zawartej pomiędzy spółką jako liderem projektu oraz firmą Airbus Defence & Space. Creotech jest gotowy zrealizować w przyszłości kolejne etapy tego projektu, wraz z dostawą satelitów, szczególnie że zakończyliśmy już prace nad wstępnym etapem tego przedsięwzięcia.

Biorąc pod uwagę listę projektów realizowanych przez spółkę, jak i tych, które mogą zostać podpisane w najbliższym czasie, to prezes Grzegorz Brona jest zdecydowanie optymistą, jeżeli chodzi o wyniki finansowe w kolejnych okresach.

– Jeśli większość naszych wstępnych projektów z ESA i z innymi podmiotami zakończy się ostatecznym podpisaniem umów, to w przyszłym roku ustabilizuje się nasza sytuacja finansowa z korzyścią także dla naszych akcjonariuszy – podkreślił.

Creotech Instruments od października 2021 r. był notowany na rynku NewConnect Warszawskiej Giełdy Papierów Wartościowych, a już w kolejnym roku zadebiutował na głównym parkiecie GPW w Warszawie, jako pierwsza polska spółka z branży technologii kosmicznych.

Jesteśmy na Google News. Dołącz do nas i śledź Strefę Biznesu codziennie. Obserwuj StrefaBiznesu.pl!