- Za każdym razem, gdy jestem w aptece to mnie dziwi, że ludzie tak chętnie i tak głośno wymieniają cyfry swojego numeru PESEL - chorująca na cukrzycę pani Mirosława z gminy Rojewo (powiat Inowrocław) ma ten numer zapisany na kartce i wykupując leki podaje ją właśnie aptekarce.
- W weekend na SOR w Inowrocławiu, gdzie, niestety, trafiłam - to samo. Pacjenci podawali w informacji swój PESEL, ja słyszałam numer, a co, jeśli również oszuści? - drąży dalej pani Mirosława.
Niestety, nie szanujemy swojej tożsamości. Tymczasem wyciek danych PESEL może spowodować, że w rękach złodzieja znajdą się kluczowe dane personalne. Często są wystarczające, by podrobić dowód osobisty, znaczy kogoś sklonować.
Pożyczkobiorca sprawdzany jest w bazach BIK i BIG
- Numer PESEL (Powszechny Elektroniczny System Ewidencji Ludności) składa się z 11 cyfr, dzięki któremu można w prosty sposób zidentyfikować konkretną osobę. Znajduje się w nim nasza data urodzenia, numer porządkowy, a także oznaczenie płci i liczba kontrolna. Powinniśmy chronić PESEL, aby ustrzec się oszustów, którzy mogą próbować zaciągnąć na nas pożyczkę lub wziąć raty na drogie sprzęty elektroniczne - edukuje znana firma pożyczkowa Vivus.
I ostrzega: - Banki i zaufane firmy pożyczkowe udzielają zobowiązań, do których wzięcia niezbędne jest podanie numeru PESEL. Nie jest to jednak jedyna forma weryfikacji wnioskodawców, dlatego pożyczka tylko na PESEL powinna wzbudzić wątpliwości. Godne zaufania firmy wymagają numeru dowodu osobistego, a także identyfikacji naszych danych, np. za pomocą przelewu internetowego. Pożyczkobiorca sprawdzany jest również w dodatkowych bazach BIK i BIG, aby instytucja mogła zweryfikować dane osobowe i sytuację finansową pożyczkobiorcy.
Warto pilnować swój PESEL, tym bardziej, że... nie dostaniemy nowego
- Zmiana numeru PESEL może nastąpić jedynie w ściśle określonych przypadkach wynikających z ustawy o ewidencji ludności, czyli sprostowania daty urodzenia, zmiany płci, nadania numeru na skutek omyłki organu administracji publicznej mającej wpływ na PESEL lub wprowadzenia w błąd organu administracji publicznej co do tożsamości osoby - odpowiada "Pomorskiej" biuro prasowe MSWiA. - Obowiązujące przepisy prawa nie przewidują możliwości zmiany numeru PESEL z uwagi na kradzież tożsamości.
Jednak - ważne! - ustawa o dowodach osobistych umożliwia ich posiadaczom zgłoszenie w dowolnym urzędzie gminy lub miasta podejrzenia nieuprawnionego wykorzystania danych osobowych. W takim przypadku dotychczasowy dowód osobisty zostaje unieważniony z dniem zgłoszenia, a obywatel składa wniosek o wydanie nowego dokumentu.
Inna sprawa: czy firmy, którym podajemy nasze dane dbają o naszą tożsamość? Na odpowiedź na to pytanie poprosiliśmy Głównego Inspektora Danych Osobowych.
Kiedy złodziej może wpaść? Gdy zastrzeżemy numer
- Ustawa o ochronie danych osobowych zobowiązuje każdego administratora danych, czyli podmiot decydujący o celach i środkach ich przetwarzania - wyjaśnia Małgorzata Kałużyńska-Jasak, dyrektor Zespołu Rzecznika Prasowego GIODO.
I na koniec mamy dobrą informację: wizyta np. w banku z podrobionym dokumentem to dla złodzieja tożsamości ogromne ryzyko.
Jeśli w międzyczasie właściciel dowodu zastrzegł swój dokument w bazie dokumentów zastrzeżonych, jak pisze Bankier.pl, oszust zostanie złapany na gorącym uczynku. Czyli, zastrzegamy dowód najpierw w banku (razem np. z kartą bankomatową), a potem zgłaszamy to na policję.
