Szczyt klimatyczny COP26: Czy węgiel przejdzie wkrótce do historii? Które kraje i kiedy planują wycofać się z energii węglowej?

Węgiel to jeden z głównych tematów tegorocznego szczytu klimatycznego. Przejście na czystą energię i szybkie wycofanie węgla to priorytet w ramach zminimalizowania wzrostu temperatury zgodnie z porozumieniem paryskim. W Glasgow odbył się Dzień Energii, a podjęty zakres działań to jasny sygnał, że świat chce i potrzebuje skierować się ku źródłom energii odnawialnej.

„Tegoroczny COP zapisuje węgiel do historii. Dzięki tym ambitnym zobowiązaniom, które widzimy dzisiaj, koniec energetyki węglowej jest już w zasięgu wzroku. Zapewnienie 190-osobowej koalicji w celu stopniowego wycofywania się z energetyki węglowej i zaprzestania wspierania nowych elektrowni węglowych oraz podpisana Deklaracja Sprawiedliwej Transformacji, pokazują prawdziwe międzynarodowe zobowiązanie, by nie pozostawiać żadnego narodu w tyle. Wspólnie możemy przyspieszyć dostęp do energii elektrycznej dla ponad trzech czwartych miliarda ludzi, którzy obecnie go nie mają” – mówił podczas Dnia Energii Alok Sharma, prezydent COP26.

Co najmniej 23 kraje podjęły nowe zobowiązania do stopniowego wycofywania energii węglowej, w tym Indonezja, Wietnam, Polska, Korea Południowa, Egipt, Hiszpania, Nepal, Singapur, Chile i Ukraina. W nowym dokumencie „Global Coal to Clean Power Transition Statement” kraje zobowiązały się również do zwiększenia czystej energii i zapewnienia sprawiedliwego odejścia od węgla.

• 20 nowych krajów, w tym Wietnam, Maroko i Polska, zobowiązały się nie budować nowych elektrowni węglowych.
• Banki i instytucje finansowe podjęły zobowiązania, aby zakończyć finansowanie węgla, w tym głównych międzynarodowych pożyczkodawców, takich jak HSBC, Fidelity International i Ethos.
• 25 krajów, w tym partnerzy COP26 Włochy, Kanada, Stany Zjednoczone i Dania, wraz z publicznymi instytucjami finansowymi, podpisały wspólne oświadczenie pod przewodnictwem Wielkiej Brytanii zobowiązujące do zakończenia międzynarodowego wsparcia publicznego dla niesłabnącego sektora energii z paliw kopalnych do końca 2022 roku. Priorytetowo będą traktować wsparcie przejścia na czystą energię.
• 28 nowych członków przystąpiło do największego na świecie (ponad 160 krajów) sojuszu na rzecz stopniowego wycofywania węgla. Sojusz Powering Past Coal Alliance jest zainicjowany i współprzewodniczący przez Wielką Brytanię i Kanadę. Nowi członkowie to Chile i Singapur.

„Po raz pierwszy prezydencja COP potraktowała kwestię węgla priorytetowo i wyznaczyła odważną datę zakończenia międzynarodowego finansowania paliw kopalnych. COP26 ustanowił nowy złoty standard dla paryskiego wyrównania międzynarodowych finansów publicznych i wysyła jasny sygnał do naśladowania dla inwestorów prywatnych” – podaje oficjalna strona COP26.

Od porozumienia paryskiego, które weszło w życie w 2016 roku liczba nowych elektrowni węglowych planowanych na całym świecie spadła o 76%. Oznacza to likwidację ponad 1000 GW nowych elektrowni węglowych. W tym roku Indie, Indonezja, Filipiny i RPA ogłosiły partnerstwo z Klimatycznymi Funduszami Inwestycyjnymi, aby przyspieszyć ich odejście od energetyki węglowej. Indonezja i Filipiny ogłosiły pionierskie partnerstwa z Azjatyckim Bankiem Rozwoju w celu wsparcia wcześniejszego wycofania elektrowni węglowych.

Kraje, które zobowiązują się dziś do stopniowego wycofywania energetyki węglowej, obejmują 5 z 20 największych na świecie krajów wytwarzających energię z węgla. Są to: Korea Południowa (5.), Indonezja (7.), Wietnam (9.), Polska (13.) i Ukraina (19.).

„Fantastycznie jest widzieć ambicję we wdrażaniu odnawialnych źródeł energii, a członkowie Race to Zero zobowiązują się do osiągnięcia ponad 750 GW zainstalowanej mocy w zakresie energii odnawialnej do 2030 r. Będzie to tylko rosło, gdy więcej firm energetycznych dołączy do wyścigu do zera emisji, a ambicje w zakresie dekarbonizacji będą nadal rosnąć, odzwierciedlając wykładniczy postęp, jaki do tej pory obserwowaliśmy w tym sektorze” – powiedzieli Gonzalo Muñoz i Nigel Topping, mistrzowie działań na rzecz klimatu wysokiego szczebla.