Rekordowe temperatury i ich konsekwencje
Według unijnej agencji Copernicus, listopad 2024 roku był drugim najcieplejszym listopadem na świecie, ustępując jedynie listopadowi 2023 roku. Średnia temperatura na globie przekroczyła granicę 1,5°C powyżej średniej sprzed epoki przemysłowej. To alarmujący sygnał, który wskazuje na gwałtowny wzrostowy trend temperatury.
– Rok 2024 był rekordowo ciepły, ale wszystko wskazuje na to, że ten rekord szybko zostanie pobity – ocenił prof. Bogdan Chojnicki z Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu.
Ostatni rekord najwyższej rocznej temperatury w Polsce padł w 2019 roku, kiedy to roczna anomalia wyniosła 1,52°C. W 2024 roku anomalia wyniosła już 2,25°C, co oznacza, że poprzedni rekord został pobity w zaledwie pięć lat. Taki wzrost temperatury niesie ze sobą poważne konsekwencje dla środowiska, w tym ryzyko suszy i ekstremalnych zjawisk pogodowych.
Rok 2024 był rokiem potężnych kontrastów pogodowych
Z jednej strony mieliśmy do czynienia z ciepłą i deszczową zimą, a z drugiej z absolutnymi rekordami temperatury w kwietniu. Lato przyniosło intensywne opady deszczu, które wielu osobom zapadły w pamięć jako cecha charakterystyczna minionego roku.
– W zasadzie 2024 r. był rokiem potężnych kontrastów. Oczywiście, jako społeczeństwo już o tych kontrastach nie pamiętamy. Proszę sobie przypomnieć, że rok zaczął się od ciepłej i deszczowej zimy. Natomiast to, co zdarzyło się później, w kwietniu, to absolutne rekordy temperatury w Polsce – zauważył klimatolog.
Takie zmiany klimatyczne prowadzą do coraz częstszych i intensywniejszych zjawisk pogodowych, takich jak powodzie i susze. W 2024 roku poziom wody w Wiśle był niższy niż w 2015 roku, co stanowiło kolejny rekord.
Przyszłość klimatyczna Polski
Wzrost średnich temperatur w Polsce może prowadzić do poważnych problemów z dostępem do wody. Klimatolodzy ostrzegają, że w przyszłości możemy spodziewać się bardzo silnej suszy, która dotknie nas w ciągu kilku najbliższych lat.
– W przyszłości średnie temperatury nadal będą rosły, a pamiętajmy, że w Polsce nie zawsze zdarzają się mokre lata. Wzrastająca temperatura - prędzej czy później - przyniesie bardzo silną suszę – ocenił naukowiec.
Zmiany klimatyczne wpływają również na sezon wegetacyjny, który w 2024 roku rozpoczął się około miesiąc wcześniej niż zwykle. To stawia przed rolnictwem i leśnictwem nowe wyzwania związane z dostosowaniem się do niestabilnej sytuacji klimatycznej.
Globalne wyzwania klimatyczne
Zmiany klimatyczne nie dotyczą tylko Polski, ale są globalnym problemem. Północny Ocean Atlantycki wciąż jest bardzo ciepły, co wpływa na globalny system klimatyczny. Mimo że oceany są często postrzegane jako element regulujący klimat, ich rosnąca temperatura nie sprzyja stabilizacji.
– Północny Ocean Atlantycki wciąż jest bardzo ciepły i nie jest chłodniejszy niż w zeszłym roku. Często pojawiają się głosy, że oceany są na tyle silnym elementem regulacji systemu klimatycznego, że „naprawią to, co człowiek popsuł". Otóż tak nie będzie, bo oceany robią się coraz cieplejsze – powiedział naukowiec.
W 2025 roku można spodziewać się mniejszej aktywności słonecznej, ale eksperci są zgodni, że nie wpłynie to znacząco na globalny wzrost średnich temperatur. W przeszłości, nawet przy zmniejszonej aktywności słonecznej, notowano rekordowo wysokie temperatury.
Zmiany klimatyczne są faktem, a ich skutki odczuwamy już teraz. Rok 2024 był rekordowo ciepły, ale prognozy na przyszłość nie są optymistyczne. Wzrost temperatur, ekstremalne zjawiska pogodowe i problemy z dostępem do wody to tylko niektóre z wyzwań, przed którymi stoimy. Aby skutecznie stawić im czoła, konieczne są działania na rzecz ograniczenia emisji gazów cieplarnianych i adaptacji do zmieniającego się klimatu.
źródło: PAP
