Alerty RCB w Polsce zostaną wyłączone. Trwają prace nad uruchomieniem nowego systemu ostrzegania

Alert RCB to działający od 2018 roku system ostrzegawczy, wykorzystywany w sytuacjach bezpośredniego zagrożenia zdrowia i życia. Polega on na rozsyłaniu wiadomości SMS z komunikatami o m.in. smogu, wichurach, burzach, powodziach, pożarach czy epidemii. Ostrzeżenia mogą być kierowane do odbiorców z całego kraju lub mieszkańców poszczególnych województw czy powiatów.

Obecnie rozsyłaniem alertów zajmuje się Rządowe Centrum Bezpieczeństwa, czyli jednostka państwowa podległa Prezesowi Rady Ministrów, której celem jest zapewnienie bezpieczeństwa w państwie oraz zapobieganie kryzysom i minimalizowanie ich skutków. Wkrótce jednak organ ten zakończy swoją działalność.

Początkowo komunikaty RCB trafiały do mieszkańców Polski nawet kilka razy tygodniowo, szczególnie w okresie letnim, czyli czasie zagrożenia burzowego. Teraz wiadomości wysyłane są wyjątkowo rzadko, co związane jest, z tym że funkcjonujący obecnie system ostrzegania zostanie wyłączony.

Według doniesień „Rzeczpospolitej” Stały Komitet Rady Ministrów przyjął projekt ustawy dotyczący stanu klęsk żywiołowych i ochrony ludności. W dokumencie tym znalazły się zapisy, z których wynika, że Rządowe Centrum Bezpieczeństwa zostanie zlikwidowane, a realizowaniem zadań tej jednostki zajmie się kilka innych instytucji. Za system ostrzegania mają odpowiadać resorty cyfryzacji, spraw wewnętrznych i obrony narodowej.

Twórcy projektu wyjaśniają, że Rządowe Centrum Bezpieczeństwa nie spełniło swojej funkcji, tak samo, jak wysyłane SMS-ów o zagrożeniach. Alerty RCB zostaną wyłączone ze względu na problemy technologiczne, z którymi zmagał się system. Jednoczesne rozsyłanie komunikatów do kilkunastu milionów obywateli znacznie obciążało sieć, przez co trafiały one do odbiorców nawet z kilkugodzinnym opóźnieniem.

W przypadku niektórych zagrożeń opóźnienia w komunikacji są niedopuszczalne, dlatego wkrótce cały system zostanie zmodyfikowany. Ostrzeżenia nie znikną całkowicie, a zostaną jedynie przekazywane za pośrednictwem innej technologii.

Doświadczenia ostatnich lat pokazują, że Rządowe Centrum Bezpieczeństwa nie stanowi oczekiwanego wsparcia działań organów państwa w walce z negatywnymi skutkami gwałtownych zjawisk atmosferycznych czy w obliczu pandemii. Państwowa jednostka budżetowa nie wykazuje wystarczającej inicjatywy w zakresie informowania najważniejszych osób w państwie o bieżącej sytuacji i nie stanowi oczekiwanego spoiwa na poziomie centralnym – napisano w uzasadnieniu projektu cytowanym przez portalsamorzadowy.pl.

Projekt, nad którym pracują parlamentarzyści, zakłada rozsyłanie nowych komunikatów za pomocą technologii cell broadcast, czyli w formie powiadomienia na ekranie telefonu. Dostarczaniem takich informacji mają zajmować się operatorzy sieci komórkowych.

W ten sposób wiadomości trafią do odbiorców w zaledwie kilka sekund od nadania nawet przy zasięgu zbyt niskim na odbieranie SMS-ów. Taka technologia z powodzeniem wykorzystywana jest już w USA oraz kilku krajach Unii Europejskiej.

Takie rozwiązanie funkcjonuje w Izraelu oraz USA. W państwach UE wdrożyła je jako pierwsza Holandia, a następnie m.in. Hiszpania, Francja, Malta, Chorwacja, Niemcy. Nad takim rozwiązaniem pracują też m.in. w Bułgarii, Słowenii i Słowacji. Informacja o zmianie sposobu przekazywania alertów znajduje się w gotowej od kilku dni kolejnej wersji projektu ustawy o ochronie ludności – informowała „Rzeczpospolita”.

MSWiA planuje nawet wprowadzić obowiązek nadawania alertów o zagrożeniach. Operatorzy sieci komórkowych po otrzymaniu żądania będą mieli godzinę na rozesłanie komunikatu do odbiorców.

W przypadku niewywiązania się z tego obowiązku Urząd Komunikacji Elektronicznej będzie miał możliwość nałożenia kary w wysokości nawet 1 proc. przychodu operatora sieci. Jeśli ustawa wkrótce wejdzie w życie, system zostanie prawdopodobnie wdrożony w 2024 roku.