Kluczowa branża nad przepaścią. Przedsiębiorcy mówią o powolnym konaniu

Przewoźnicy, protestując przy granicy polsko-czeskiej, chcieli zwrócić uwagę na problemy branży. Mówili m.in. o drastycznym wzroście kosztów prowadzenia działalności, a także - ich zdaniem - niesymetrycznej konkurencji ze strony firm spoza UE. Według nich, w branżę uderzają też nieadekwatne i niesprawiedliwe przepisy dotyczące rozliczeń kierowców.

Przedsiębiorcy domagają się m.in. czasowego obniżenia składek ZUS, refundacji kosztów wymiany tachografów oraz przywrócenia diet w przewozach bilateralnych.

- Szacuje się, że transport oraz powiązane z nim branże odpowiadają za blisko 1/5 PKB naszego kraju. Jeżeli polskie firmy upadną, to oczywiście na rynku zastąpią je przewoźnicy zagraniczni, głównie ze wschodu, ale czy to będzie dobre dla Polaków? Absolutnie nie, bo przewoźnicy z innych krajów nie będą u nas płacić podatków i składek, z których budowane są drogi, utrzymywane szkoły, przedszkola, służba zdrowia czy ubezpieczenia społeczne. Te pieniądze trafią do budżetów innych państw. Tym protestem nie walczymy o więcej pieniędzy dla nas, lecz by utrzymać miejsca pracy i wpływy do budżetów, w tym lokalnych – w miejscowościach, w których sami mieszkamy. Polski transport umiera i to nie jest przesada - mówił Mariusz Frąc, członek zarządu stowarzyszenia Ambasador Polskiego Transportu i ekspert ds. rynku transportowego w Business Centre Club.

Mariusz Frąc wskazywał też, że polskie firmy transportowe i te z innych państw nie działają na równych zasadach.

- Konkurujemy z firmami, które mogą narzucać dumpingowe ceny, bo mają dostęp do krajowego i europejskiego rynku na preferencyjnych warunkach. Nie muszą spełniać wymogów, którym my podlegamy, a w swoich krajach mają znacznie niższe obciążeniach podatkowych. Pomoc, jakiej oczekujemy to wyrównanie szans w tej grze. Chcemy rywalizować na rynkowych zasadach, dobrze płacić pracownikom i przyczyniać się do rozwoju polskiej gospodarki – wyjaśniał Mariusz Frąc z BCC.

W 2023 roku łączny przychód podmiotów z branży transportowej wyniósł blisko 460 mld złotych, z czego ponad 85 proc. wypracowały przedsiębiorstwa wożące towary. Polska branża TSL odpowiada za niemal 28 proc. eksportu usług z naszego kraju. Polska jest również europejskim liderem transportu drogowego – aż 20 proc. pracy przewozowej w Europie wykonują polskie firmy.

Według informacji z Krajowego Rejestru Długów, tylko w ciągu pierwszych 11 miesięcy 2024 roku poziom zadłużenia sektora wzrósł aż o 15 proc. Z kolei w porównaniu do 2021 roku wartość niespłaconych należności zwiększyła się o 35 proc. W trzech pierwszych miesiącach 2024 roku zbankrutowało aż 120 firm transportowych. Znaczący jest również skok liczby postępowań restrukturyzacyjnych w branży. W porównaniu do 2021 roku, w poprzednich 12 miesiącach, złożono przeszło pięć razy więcej wniosków o restrukturyzację.

- Wołamy „transport umiera”, bo coraz więcej firm transportowych w Polsce bankrutuje. Widzimy to każdego dnia, jak z rynku znikają rodzinne przedsiębiorstwa – budowane ciężką pracą kilku pokoleń firmy z kilkudziesięcioletnimi tradycjami. Dlatego też chcemy się spotkać i rozmawiać z panią Agnieszką Dziemianowicz-Bąk, która kieruje Ministerstwem Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej. To właśnie w tym ministerstwie na opór napotkała ustawa, która pomogłaby polskim przedsiębiorcom konkurować z podmiotami z innych krajów na równych warunkach – tłumaczył Piotr Konwerski, prezes Stowarzyszenia Przewoźników Drogowych TRANS.

Marcin Glinka, który prowadzi rodzinną firmę transportową, mówił o realiach prowadzenia biznesu. Przypomniał, że wielu właścicieli firm przez lata inwestowało w rozbudowę i odmłodzenie floty. Przedsiębiorcy stawiali też na podnoszenie jakości swoich usług. Dziś - jak mówi Marcin Glinka - stoją na granicy bankructwa.

– Wszystko przez koszty, które w ostatnich latach dosłownie wystrzeliły. Samochody, naczepy, materiały eksploatacyjne, serwis, koszty utrzymania pracowników i opłaty drogowe – to wszystko nas przygniata. Jednocześnie stawki za przewozy nie rosną, a wręcz maleją, ponieważ przewoźnicy z innych krajów mogą zaoferować ceny, które są niższe niż koszty, które musi ponieść przedsiębiorca zarejestrowany w Polsce. To konsekwencje błędu, jakim było wpuszczenie na europejski rynek podmiotów, które nie muszą się stosować do rygorystycznych wymogów tak, jak firmy z Polski, Niemiec czy Austrii. Niestety rządzący nie chcą prowadzić z nami konstruktywnego dialogu. W efekcie, upadających polskich przewoźników zastępują firmy z innych krajów, które zarabiają w Polsce i w Europie, ale podatki płacą u siebie – mówi Marcin Glinka, właściciel firmy transportowej.

Protest odbył się w formie przejazdu ciężarówek trasą łączącą Gorzyczki i Łaziska – miejscowości tuż przy autostradzie A1 i polsko-czeskiej granicy. W kulminacyjnym punkcie wydarzenia pojazdy przewiozły symboliczne trumny z hasłami: „Transport kona – Polska traci”, „Polski transport umiera w ciszy” oraz „Pogrzebane firmy – pogrzebane rodziny”. W akcji wzięło udział 40 firm i 70 ciężarówek. Akcja protestacyjna przewoźników odbyła się w piątek, 28 marca 2025 r.

Oto postulaty protestujących firm transportowych:

• Obniżenie lub zawieszenie składek ZUS bez szkody dla pracownika,

• Refundacja kosztów wymiany tachografów, jak w Niemczech,

• Interwencja państwa ws. sytuacji na wschodzie: wojna zniszczyła rynki

• Równe zasady dla przewoźników spoza UE (tachografy, podatki, bezpieczeństwo),

• Zakaz rozliczeń i dumpingu przez zagraniczne spedycje bez podatków w Polsce,

• Przywrócenie diet w przewozach bilateralnych,

• Realna waloryzacja wynagrodzeń i diet.

Jesteśmy na Google News. Dołącz do nas i śledź Strefę Biznesu codziennie. Obserwuj StrefaBiznesu.pl!