Niska czy wysoka emerytura? Zadbaj o te rzeczy, jeśli chcesz mieć dobrą emeryturę. Sprawdzamy, od czego zależy wysokość świadczenia

Wysokość emerytury zależy od zgromadzonego kapitału emerytalnego oraz od przewidywanego średniego dalszego trwania życia wyrażonego w miesiącach. Im większa wartość w liczniku i im mniejsza w mianowniku tego ułamka - tym nasze świadczenie będzie wyższe.

ZUS wylicza świadczenie emerytalne na podstawie specjalnej procedury. Wszystkie zebrane składki dzielone są przez prognozę dalszego trwania życia, podstawą do jej wystawienia są tablice długości trwania życia opracowywane przez GUS.

Dodatkowo, dłuższy okres pozostawania na rynku pracy ubezpieczonego i odprowadzania przez niego składek oznacza więcej środków będących kapitałem emerytalnym. Odłożenie w czasie decyzji o odejściu na emeryturę zwiększa wysokość otrzymywanego świadczenia emerytalnego.

Tablice długości trwania życia są co roku publikowane przez GUS. To jeden ze wskaźników, dzięki któremu ustala się wysokość emerytury. Na podstawie tych danych ZUS oblicza wysokość świadczenia dla osób przechodzących na emeryturę w danym roku. Im prognozowane życie dłuższe, tym niższa emerytura.

Pod koniec marca tego roku GUS opublikował aktualnie obowiązujące tablice długości trwania życia.

- Tablice te są podstawą do przyznania emerytur na wnioski zgłoszone od dnia 1 kwietnia do dnia 31 marca następnego roku kalendarzowego (czyli od 1 kwietnia 2023 r. do 31 marca 2024 r.), a emerytura stanowi równowartość kwoty będącej wynikiem podzielenia podstawy - ustalonej w sposób, o którym mowa w art. 25 - przez średnie dalsze trwanie życia dla osób w wieku równym wiekowi przejścia na emeryturę danego ubezpieczonego - czytamy w uzasadnieniu GUS do komunikatu.

Nowe tablice nie pozostawiają złudzeń: średnia prognozowana długość życia w Polsce w porównaniu z poprzednim rokiem wzrosła. To oznacza, że osoby przechodzące na emeryturę po 31 marca 2023 r. powinny się spodziewać mniej korzystnych warunków, niż dotychczas. Świadczenia po prostu będą niższe.

Tablice przedstawiają przeciętną liczbę miesięcy, jaką wg prognoz mają do przeżycia osoby w wieku od 30 do 90 lat. Dane te są uaktualniane raz w roku. Brane są również pod uwagę ostatnie dane o umieralności.

Wysokość emerytury w Polsce zależna jest od dochodów otrzymywanych i wypłacanych przez pracodawcę w czasie aktywności zawodowej. Jeżeli pracujemy legalnie od naszego wynagrodzenia odprowadzane są składki proporcjonalne do otrzymywanej pensji. Im więcej zarabiamy - tym więcej pieniędzy przekazywanych jest do ZUS-u i odpowiednio zapisywanych na specjalnym koncie, które posiada każdy z nas.

Wyjątkiem jest sytuacja, gdy w danym roku zarobimy więcej, niż 30-krotność przeciętnego wynagrodzenia. W 2023 roku limit 30-krotności wynosi 208 050 zł.

Wpłacane składki raz w roku są waloryzowane. W tym roku waloryzacja odbyła się w lipcu.

- Wskaźnik waloryzacji składek na ubezpieczenie emerytalne za 2022 r. wynosi 114,40 proc. - dowiadujemy się z obwieszczenia ministra rodziny i polityki społecznej.

To oznacza, że już zgromadzone wpłaty wzrosły o 14,4 proc. Przykładowo, jeżeli zebraliśmy na koncie emerytalnym 500 tys. zł, do naszego konta dopisano dodatkowe 72 tys. zł.

Relacja wysokości emerytury do pensji to tzw. stopa zastąpienia. To wartość, która od lat maleje.

Aktualnie stopa zastąpienia wynosi około 50 proc. ostatniego wynagrodzenia. Zatem przeciętne emerytury dla kończących swoją karierę zawodową są obecnie o połowę niższe, niż wynagrodzenia z pracy. Według prognoz ZUS w 2040 roku stopa zastąpienia ma wynieść 37,9 proc. Wszystko to sprawia, że w kolejnych latach niepoprzyznawane emerytury będą niższe.