Spis treści
Decyzja Donalda Trumpa i jej konsekwencje
20 stycznia, w dniu objęcia urzędu, Donald Trump podpisał rozporządzenie wstrzymujące na 90 dni wszystkie międzynarodowe programy pomocowe. Uzasadnił to koniecznością dostosowania wydatków do polityki America First, która kładzie nacisk na interesy USA.
Amerykańska pomoc zagraniczna, której głównymi administratorami są USAID i Departament Stanu, w 2022 roku wyniosła 61,7 miliarda dolarów. USAID działał w ponad 100 krajach, a z jego funduszy korzystały także polskie organizacje pozarządowe.
Utrata finansowania przez polskie NGO
W wyniku decyzji Donalda Trumpa, polskie organizacje pozarządowe, które realizowały projekty finansowane z amerykańskich środków, zostały pozbawione tego wsparcia. Dr Dominika Bychawska-Siniarska z Prague Civil Society Center podkreśla, że amerykańskie fundusze były kluczowe dla działań prodemokratycznych, mediów i praworządności w Polsce.
Katarzyna Batko-Tołuć z Sieci Obywatelskiej Watchdog Polska wskazuje, że wiele organizacji znalazło się w trudnej sytuacji finansowej, co może skutkować problemami z wypłatą wynagrodzeń czy opłatą za wynajem. Trudno oszacować, ile organizacji korzystało z zamrożonych funduszy, ponieważ środki te były dzielone przez międzynarodowe agendy, takie jak ONZ czy WHO.
Reakcje i działania polskich organizacji
Polskie Forum Migracyjne, które korzystało z międzynarodowych środków, musiało natychmiast przerwać część projektów. Agnieszka Kosowicz, szefowa PFM, podkreśla, że wstrzymanie amerykańskiego wsparcia dotknęło wiele organizacji, które teraz muszą szukać alternatywnych źródeł finansowania.
Dr Bychawska-Siniarska szacuje, że z amerykańskich grantów korzystało około 25-30 redakcji w Polsce. Wstrzymanie pomocy szczególnie dotknęło małych wydawców, których budżety w dużej mierze opierały się na grantach. Agnieszka Wiśniewska z Krytyki Politycznej oraz Karolina Wigura z Kultury Liberalnej potwierdzają, że decyzja Trumpa miała bezpośredni wpływ na ich projekty.
Apel o wsparcie rządowe
Przedstawiciele NGO apelują do polskiego rządu o wsparcie. Katarzyna Batko-Tołuć wskazuje, że temat ten powinien być przedmiotem rozmów z minister Adrianą Porowską oraz innymi resortami odpowiedzialnymi za sprawy społeczne i humanitarne.
Kancelaria Prezesa Rady Ministrów potwierdza, że prowadzi rozmowy z przedstawicielami NGO i rozważa możliwości wsparcia finansowego. W budżecie na 2025 rok przewidziano dodatkowe 70 milionów złotych dla organizacji pozarządowych, a trwają także prekonsultacje nowego Rządowego Programu Wsparcia Organizacji Pozarządowych.
źródło: PAP
