Porażające wyniki kontroli na świętokrzyskich budowach. Jakie są tam zagrożenia? [WIDEO]

17 wypadków zgłoszono w tym roku do Okręgowego Inspektorat Pracy w Kielcach, w tym 3 były śmiertelne, 5 ciężkich i 8 lekkich. Najwięcej z nich – 53 procent - miało miejsce na skutek upadku z wysokości; drabiny, dachu, rusztowania. 18 procent stanowiły przygniecenia, a 2 procent porażenia prądem.

- Co trzeci wypadek przy pracy ma miejsce właśnie podczas prac budowlanych. W jednym przypadku, w trakcie zalewania wieńców poszkodowany stał na balkonie i został porażony prądem, w innym został porażony prądem w trakcie przenoszenia halogenu. Kolejny drastyczny przypadek to zdarzenie w trakcie transportu wciągarką, kiedy to odczepiło się urządzenie samohamowne o wadze około 7 kilogramów i spadło na głowę poszkodowanego z wysokości 23 metrów – mówi Barbara Kaszycka, rzecznik prasowy Okręgowego Inspektoratu Pracy w Kielcach.

Wyniki kontroli z placów budów są porażające. Wskazują, że w 90 procentach kontrolowanych firm wykonujących prace budowlane dochodzi do łamania podstawowego prawa osób pracujących do bezpiecznych i higienicznych warunków pracy, a największym problemem jest prowadzenie prac na wysokości bez prawidłowego zabezpieczania ludzi przed upadkiem.

- Budownictwo jest branżą, gdzie zagrożenia wypadkowe są szczególnie duże, a skala naruszeń przepisów bhp jest bardzo wysoka. Szczególnie podczas pracy na wysokości inspektorzy pracy stwierdzają najwięcej nieprawidłowości. Najczęściej wynikają one
z: szybkiego tempa narzucanego terminami zakończenia inwestycji, nieuwzględniania w harmonogramie robót budowlanych prac zabezpieczających, ignorowania przejściowych zagrożeń, które znikną wraz z zakończeniem danego etapu prac, tolerowania przez kierowników budowy odstępstw od przepisów, zatrudniania osób bez wymaganych kwalifikacji i fachowego przygotowania do wykonywanych zadań, braku lub niewłaściwie przeprowadzonych wstępnych szkoleń bhp w tym instruktażu stanowiskowego – mówi rzecznik Barbara Kaszycka.

Działania prewencyjne prowadzone przez Okręgowy Inspektorat Pracy w Kielcach mają poprawić bezpieczeństwa na polskich budowach poprzez propagowanie kultury bezpieczeństwa, uświadamianie zagrożeń płynących z pracy na budowie i w konsekwencji eliminowanie ryzyka. 

W czerwcu 2021 roku inspektorzy pracy Okręgowego Inspektoratu Pracy w Kielcach przeprowadzili szybkie kontrole przestrzegania przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny pracy na 6 placach budów podejmując czynności kontrolne w 24 podmiotach. Zakres przeprowadzonych kontroli ukierunkowany był na likwidację bezpośrednich zagrożeń dla życia i zdrowia pracujących w budownictwie. Łącznie wydano 63 decyzje w zakresie bhp pozwalające na likwidację bezpośredniego zagrożenia zdrowia i życia pracujących. Wydano 13 mandatów karnych za 34 wykroczenia na łączną kwotę 16.600 złotych.

Najwięcej zagrożeń związanych było z brakiem kompletnych balustrad, chroniących przed upadkiem z wysokości. Z tego powodu w 13 przypadkach wstrzymano pracę lub eksploatację rusztowań. Łącznie decyzje dotyczące rusztowań stanowiły prawie 22 procent decyzji.

Dwadzieścia procent decyzji dotyczyło prac na wysokości bez skutecznych rozwiązań chroniących przed upadkiem. Wstrzymano prace ze względu na brak zapewnienia skutecznego rozwiązania chroniącego przed upadkiem z wysokości, brak bezpośredniego nadzoru, brak środków ochrony indywidualnej oraz brak spełnienia wymagań bhp przy wykonywaniu prac szczególnie niebezpiecznych.

Inspektorzy pracy stwierdzili brak hełmów ochronnych oraz środków ochrony indywidualnej słuchu, butów ochronnych, okularów i maski przeciwpyłowej.

Około 11 procent decyzji dotyczyło eliminacji nieprawidłowości związanych z brakiem lub niewłaściwym oznakowaniem i wygrodzeniem stref i miejsc niebezpiecznych.

Następne z kolei zagrożenia były związane z niewłaściwą eksploatacją maszyn i urządzeń technicznych. Dotyczyły one: stacjonarnych pilarek do drewna, podnośników koszowych, aluminiowych drabin oraz wózka jezdniowego podnośnikowego. Inspektorzy pracy ujawnili też cztery przypadki braku wymaganych uprawnień kwalifikacyjnych do obsługi maszyn i urządzeń technicznych. Pojawiły się również nieprawidłowości związane z wykonywanymi robotami ziemnymi, zarówno związane z niewłaściwym zabezpieczaniem ścian wykopu przed możliwością odspajania się gruntu, niewłaściwym zabezpieczeniem wykopów przed możliwością wpadnięcia, jak i wykonywaniem prac sprzętem zmechanizowanym bezpośrednio pod czynnymi napowietrznymi liniami energetycznymi.

W ocenie inspektorów pracy stwierdzone nieprawidłowości były wynikiem:

• - niewłaściwej organizacji pracy; brakiem nadzoru lub tolerowaniem ze strony pracodawców i osób kierujących pracownikami odstępstw od przepisów i zasad bhp;
• - lekceważenia i bagatelizowania zagrożeń przez pracujących na budowach;
• - powierzania wykonania prac osobom bez kwalifikacji i doświadczenia celem obniżenia kosztów;
• - nieuwzględniania przez inwestorów nakładów związanych z zapewnieniem bezpiecznych warunków pracy podczas realizacji inwestycji i wyboru wykonawców oferujących najniższe koszty i dotrzymanie terminów;
• - niskiego poziomu wiedzy pracodawców w zakresie przepisów bhp, w szczególności dotyczących prowadzenia prac szczególnie niebezpiecznych;
• - ograniczania nakładów na bezpieczeństwo pracy wynikające z braku środków finansowych;
• - krótkich terminów realizacji inwestycji wymaganych przez inwestorów;
• - prowadzenia firm budowlanych przez osoby nie mające odpowiedniego przygotowania zawodowego i uprawnień.