Prezes UODO ostrzega: projekt ustawy Prawo o komunikacji elektronicznej może być niezgodny z Kartą Praw Podstawowych Unii Europejskiej

Projekt ustawy Prawo o komunikacji elektronicznej powiela niezgodny z orzecznictwem Trybunału Sprawiedliwości UE model przechowywania (retencji) i udostępniania danych telekomunikacyjnych – poinformował Urząd Ochrony Danych Osobowych w komunikacie przesłanym do redakcji Strefy Biznesu. Okazuje się, że nie chodzi wcale o błahą sprawę.

Prezesa UODO ma wątpliwości już co do samego trybu prac nad nowymi przepisami. Jak twierdzi, projektodawca pominął w procesie tworzenia prawa przeprowadzenie testu prywatności. Tymczasem przy przygotowaniu takich projektów konieczne jest zbadanie, jak nowe rozwiązania wpłyną na ochronę danych osobowych (zgodnie z art. 25 ust. 1, jak i art. 35 RODO) – dowiadujemy się z pisma. To jednak niewielki błąd i zapewne do naprawienia. Gorzej sprawa wygląda z modelem retencji i udostępniania uprawnionym podmiotom danych o użytkownikach. Projekt powiela niezgodny z orzecznictwem Trybunału Sprawiedliwości UE model przechowywania (retencji) i udostępniania danych telekomunikacyjnych.

Jak wyjaśnia pismo z UODO projekt zakłada (w art. 47), że przedsiębiorcy telekomunikacyjni będą przez rok musieli przechowywać szczegółowe dane o połączeniach i udostępniać je sądom, prokuraturze, policji, Biuru Nadzoru Wewnętrznego, Straży Granicznej, Służbie Więziennej, SOP, ABW, SKW, Żandarmerii Wojskowej, CBA i Krajowej Administracji Skarbowej. Będą to dane pozwalające na identyfikację użytkowników, czas, miejsce i rodzaj połączenia. Dokładny zakres przechowywanych danych określi rozporządzenie. Zdaniem Prezesa UODO, to błąd, bo tak istotne szczegóły powinny być ustalone w ustawie.

Prezes UODO zauważa, że taki, niezróżnicowany, sposób gromadzenia danych o wszystkich użytkownikach jest niezgodny z Kartą Praw Podstawowych Unii Europejskiej. Powołuje się także na istotne dla sprawy orzeczenia TSUE, które zapadły już po przyjęciu przez Polskę Prawa telekomunikacyjnego. Wśród nich są:

• wyrok z 6 października 2020 r. La Quadrature du Net i in. przeciwko Premier ministre i in., sprawy połączone C-511/18, C-512/18 i C-520/18,
• wyrok z 6 października 2020 r. Privacy International przeciwko Secretary of State for Foreign and Commonwealth Affairs i in. sprawa C­623/17
• wyrok z 30 kwietnia 2024 r. w sprawie C-470/21 La Quadrature du Net i in. przeciwko Premier ministre i Ministere de la Culture
• oraz wyrok z 30 kwietnia 2024 r. w sprawie C-178/22 Procura della Repubblica presso il Tribunale di Bolzano
• a także najnowszy wyrok Europejskiego Trybunału Praw Człowieka z 28 maja 2024 r. Pietrzak i Bychawska-Siniarska i inni przeciwko Polsce, nr skargi 72038/17.

Zdaniem Prezesa UODO obecny model bezwarunkowego gromadzenia danych o wszystkich użytkownikach nie zapewnia stosowania przepisów RODO wynikających z zasad dotyczących przetwarzania danych osobowych: zgodności z prawem, rzetelności i przejrzystości (art. 5 ust. 1 lit. a), ograniczenia celu (art. 5 ust. 1 lit. b), zasady minimalizacji danych (art. 5 ust. 1 lit. c) oraz ograniczenia przechowywania (art. 5 ust. 1 lit. e), jak również wynikającej z art. 51 ust. 2 Konstytucji RP zasady ograniczenia gromadzenia informacji o obywatelach przez władze publiczne.

Jak zauważa mecenas Marek Ballaun, Senior Associate, kancelaria prawna Octo Legal, (ISC)² CC kwestia retencji danych telekomunikacyjnych przez operatorów publicznej sieci telekomunikacyjnej oraz dostawców publicznych usług telekomunikacyjnych od lat budzi wątpliwości z uwagi na swój szeroki zakres i ingerencję w prawa i wolności obywatelskie.

– UODO słusznie podnosi, że nowe przepisy powielają dotychczasowe obowiązki w zakresie masowego zbierania danych o wszystkich użytkownikach. Mechanizm takiego niezróżnicowanego gromadzenia danych telekomunikacyjnych został już wielokrotnie uznany za naruszający prawo do poszanowania życia prywatnego, ochrony danych osobowych i wolności wypowiedzi, które wynikają z Karty Praw Podstawowych – mówi adwokat Marek Ballaun.

Są to fundamentalne wartości, na jakich opiera się Unia Europejska, a ich ograniczenie powinno być proporcjonalne do wyznaczonego celu oraz zgodne z innymi przepisami unijnymi, w tym w szczególności z RODO – dodaje.

Według prawnika wprowadzenie nowych przepisów byłoby świetną okazją do zmiany niezgodnego z orzecznictwem TSUE mechanizmu. – Niestety Ustawodawca, już po raz kolejny, pominął kwestię prywatności i wolności obywateli – podsumowuje mec. Marek Ballaun.

Jesteśmy na Google News. Dołącz do nas i śledź Strefę Biznesu codziennie. Obserwuj StrefaBiznesu.pl!