Program „Mama 4+” po marcowej waloryzacji. Komu przysługuje rodzicielskie świadczenie uzupełniające i ile wynosi w 2023 roku?

„Mama 4+” to specjalne wsparcie dla osób, które w przeszłości poświęciły się wychowywaniu dzieci, rezygnując z kariery zawodowej lub pracując przez to zbyt krótko, by otrzymać prawo do co najmniej minimalnej emerytury. Co miesiąc świadczenia z tego tytułu pobiera ponad 60 tys. seniorów.

– Rodzicielskie świadczenie uzupełniające to przejaw solidarności społecznej, forma docenienia tych osób, które wychowując większą gromadkę dzieci, ciężko przecież pracowały – chociaż nie zawsze zawodowo. Ich wkład w budowanie przyszłości naszego kraju jest jednak nie do przecenienia. „Mama 4+” to bardzo ważny program. Nie godziliśmy się na to, by matka czwórki, piątku czy większej liczby dzieci jesień życia przeżywała bez prawa do nawet minimalnej emerytury. My to zmieniliśmy – mówiła minister rodziny i polityki społecznej Marlena Maląg.

W przypadku programu konieczne jest spełnienie określonych warunków, by otrzymać wsparcie finansowane. Ze świadczenia skorzystają:

• matki po 60. roku życia, które wychowywały co najmniej 4 dzieci i nie osiągają dochodu gwarantującego niezbędne środki utrzymania,
• ojcowie po 65. roku życia, którzy wychowywali co najmniej 4 dzieci, gdyż ich matka je porzuciła, zmarła lub nie wychowywała przez długi czas.

– Warunek urodzenia i wychowania lub wychowania dzieci dotyczy dzieci własnych, dzieci współmałżonka, dzieci przysposobionych lub dzieci przyjętych na wychowanie w ramach rodziny zastępczej, z wyjątkiem rodziny zastępczej zawodowej – wyjaśnia ZUS.

Świadczenie przysługuje osobom, które mieszkają w Polsce przynajmniej od 10 lat i odprowadzają tutaj podatki (tzw. ośrodek interesów życiowych). ZUS wymaga także obywatelstwa polskiego, ewentualnie zalegalizowanego prawa pobytu lub obywatelstwa jednego z krajów członkowskich UE/EFTA.

Rodzicielskie świadczenie uzupełniające nie jest przyznawane automatycznie, co oznacza, że każda osoba musi najpierw złożyć odpowiedni wniosek w oddziale ZUS lub KRUS. Druk jest dostępny w urzędach oraz na stronie internetowej www.zus.pl.

Do wniosku o przyznanie wsparcia trzeba też dołączyć informacje o nr PESEL dzieci, akty urodzenia, oświadczenie o obecnej sytuacji rodzinnej, majątkowej i materialnej, a także inne dokumenty, które mogą wpłynąć na decyzję o przyznaniu świadczenia. Każdy złożony wniosek będzie rozpatrywany przez prezesa ZUS lub KRUS.

– Prawo do świadczenia powstaje od pierwszego dnia miesiąca, w którym wydano decyzję, nie wcześniej niż od dnia osiągnięcia wieku emerytalnego – wyjaśnia Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej.

Osoby, które nie pobierają renty lub emerytury mogą skorzystać z pełnej wysokości świadczenia, które wynosi tyle, ile najniższa emerytura. Po waloryzacji 1 marca 2023 roku wsparcie w ramach programu „Mama 4+” to maksymalnie 1588,44 zł.

W przypadku seniorów, którzy pobierają rentę lub emeryturę, ale niższą od najniższej emerytury, obowiązuje zasada złotówka za złotówkę. Kwota świadczenia będzie zatem stanowiła uzupełnienie równe różnicy między minimalną emeryturą a wysokością tej pobieranej przez wnioskującego.

– Wysokość świadczenia po waloryzacji nie może być wyższa od najniższej emerytury. Jeśli otrzymasz świadczenie w wysokości dopełnienia do najniższej emerytury, to suma rodzicielskiego świadczenia uzupełniającego i emerytury albo renty, którą pobierasz, nie może być wyższa od najniższej emerytury – podkreśla ZUS.

Przykładowo, osoba, która otrzymuje emeryturę w wysokości 1000 zł brutto, w ramach „Mamy 4+” uzyska dodatkowe 588,44 zł. Świadczenie uzupełniające co roku podlega waloryzacji.

W niektórych sytuacjach wypłata świadczenia może zostać zawieszona. Chodzi m.in. o wyjazd z Polski, odbywanie kary więzienia czy nabycia prawa do innego świadczenia, którego wysokość będzie co najmniej równa najniższej emeryturze.

Osoby, które nie zgadzają się z werdyktem wydanym przez urzędników, mają 14 dni na złożenie wniosku o ponowne jego rozpatrzenie. Drugą możliwością jest doręczenie skargi do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie (za pośrednictwem prezesa ZUS) w terminie 30 dni od otrzymania decyzji.