Spis treści
Inicjatywa ministra Siemoniaka
Projekt ustawy, który ma na celu koordynację działań antykorupcyjnych oraz likwidację CBA, został zgłoszony przez ministra koordynatora służb specjalnych oraz szefa MSWiA, Tomasza Siemoniaka. W połowie listopada minister zapowiedział, że Rada Ministrów zajmie się tym projektem, choć jego wdrożenie może zostać opóźnione z powodu zapowiedzi prezydenta Andrzeja Dudy o możliwości zawetowania ustawy.
Minister Siemoniak wyjaśnił, że mimo przyjęcia tekstu ustawy przez rząd, jej realizacja będzie czekać na zmianę prezydenta.
Projekt będzie gotowy i będzie czekał na zmianę prezydenta – poinformował minister, podkreślając, że obecna głowa państwa nie jest przychylna proponowanym zmianom.
Proces legislacyjny i opinie
Projekt ustawy został opracowany już w połowie roku. W listopadzie swoje opinie na jego temat wyraziło Kolegium ds. Służb Specjalnych, a następnie Komitet Stały Rady Ministrów. Pod koniec miesiąca projekt trafił również do Komisji Prawniczej, co świadczy o zaawansowanym etapie prac legislacyjnych.
Likwidacja CBA jest jednym z punktów umowy koalicyjnej obecnego rządu. Zgodnie z nowymi przepisami, część zadań CBA ma zostać przejęta przez nowo utworzone Centralne Biuro Zwalczania Korupcji w ramach policji. Dodatkowo, Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego zostanie wzmocniona, a Krajowa Administracja Skarbowa będzie odpowiedzialna za badanie oświadczeń majątkowych.
Harmonogram zmian i uzasadnienie
Początkowo planowano, że CBA zostanie rozwiązane z początkiem stycznia 2025 roku. Jednak w toku prac nad ustawą termin ten przesunięto na 1 kwietnia, a ostatecznie na 1 lipca. Trzy miesiące przed likwidacją Biura mają rozpocząć się przygotowania do formowania nowych jednostek, które przejmą jego zadania.
Kadencja obecnego prezydenta Andrzeja Dudy kończy się w sierpniu 2025 roku, co może wpłynąć na tempo wdrażania zmian. Projektodawcy podkreślają, że celem nowej ustawy jest usprawnienie i wzmocnienie koordynacji działań antykorupcyjnych prowadzonych przez różne służby państwowe.
Wybory 2025. Zwycięstwo Nawrockiego, wysoka frekwencja

Według autorów projektu, CBA nie osiągnęło pozycji wyspecjalizowanego organu, który mógłby skupić większość działań antykorupcyjnych. Zamiast tego doszło do dublowania kompetencji z innymi organami odpowiedzialnymi za wykrywanie i ściganie przestępstw korupcyjnych.
Statystyki i planowane zmiany kadrowe
Statystyki zawarte w uzasadnieniu projektu wskazują, że w ubiegłym roku najwięcej postępowań przygotowawczych w sprawach korupcyjnych prowadziła policja, mimo że jej jednostki są mniej liczne. W 2023 roku CBA wszczęło 162 postępowania, podczas gdy policja prawie 2,5 tysiąca. W przypadku spraw operacyjnych CBA wszczęło 377, a policja 464.
Obecnie w CBA zatrudnionych jest około 1300 funkcjonariuszy oraz około 200 pracowników cywilnych. Projekt zakłada, że po jego wejściu w życie około 950 funkcjonariuszy i 200 pracowników cywilnych zostanie przeniesionych do nowego Centralnego Biura Zwalczania Korupcji w ramach policji. Dodatkowo, około 300 funkcjonariuszy i pracowników cywilnych z innych jednostek policji również trafi do tej nowej struktury. Około 150 etatów zostanie przekazanych do KAS, a około 200 do ABW.
Budżet i podział środków
W uzasadnieniu projektu zaznaczono, że budżet CBA na 2025 rok wynosi blisko 330 milionów złotych. Po likwidacji Biura, środki te mają zostać podzielone proporcjonalnie do przejętych zadań i etatów. Najwięcej, bo aż 73% budżetu, trafi do policji, 15,5% do ABW, a 11,5% do KAS. Taki podział ma zapewnić skuteczne przejęcie obowiązków i kontynuację działań antykorupcyjnych przez nowe jednostki.
Źródło: PAP