Local Trends 2025. Klastry, spółdzielnie oraz lokalne społeczności energetyczne. Gdzie jesteśmy w tym momencie?

Transformacja energetyczna w Polsce przyspiesza, a jednym z kluczowych filarów tego procesu stają się oddolne inicjatywy, do których zalicza się m.in. klastry energii, spółdzielnie czy też lokalne społeczności energetyczne. Choć ich rozwój nabiera tempa, wciąż napotykają one liczne bariery – od prawnych, przez techniczne, na społecznych kończąc. Regionem, który pomimo przeciwności ma jednak szansę na zostanie liderem w tej dziedzinie, jest województwo pomorskie.

O roli samorządów, pełniących kluczową rolę inicjatorów i koordynatorów zmian w zakresie energetyki, więcej 14-15 kwietnia w Sopocie rozmawiać będą uczestnicy Local Trends – Samorządowego Kongresu Finansowego.

Rosnące ceny energii, konieczność ograniczenia emisji gazów cieplarnianych oraz potrzeba uniezależnienia się od zewnętrznych dostawców surowców sprawiają, że coraz więcej gmin i powiatów rozważa samodzielny rozwój energetyki lokalnej. W tym kontekście, rola samorządów staje się absolutnie kluczowa – to właśnie one mogą inicjować powstawanie klastrów energii, wspierać tworzenie spółdzielni czy animować lokalne społeczności energetyczne. Władze samorządowe, dzięki bliskości mieszkańców i znajomości lokalnych uwarunkowań, znajdują się w najlepszej pozycji, względem koordynowania wskazanych procesów.

- Dążenie do czystego środowiska przy jednoczesnym zachowaniu konkurencyjnych cen energii dla mieszkańców i przedsiębiorstw wydaje się zadaniem trudnym, ale nie niemożliwym do zrealizowania. Samorząd województwa pomorskiego, od lat podejmujący liczne inicjatywy na rzecz rozwoju odnawialnych źródeł energii i poprawy efektywności energetycznej, dostrzega wiele szans w transformacji energetycznej. Jednym z kluczowych czynników wpływających na tę ocenę pozostaje dotychczasowy ujemny bilans energetyczny Pomorza. Dzisiaj jednak nie stoimy przed ewolucją energetyczną Polski, dzisiaj mamy do czynienia ze swoistym przewrotem kopernikańskim w polskiej energetyce. Na naszych oczach kształtuje się nowa geografia energetyczna, a na horyzoncie pojawiają się ogromne możliwości wykorzystania tej sytuacji, dzięki powstaniu morskich farm wiatrowych, budowie elektrowni jądrowej oraz dalszemu rozwojowi lądowej energetyki wiatrowej – mówi Stanisław Szultka, dyrektor departamentu rozwoju gospodarczego w Urzędzie Marszałkowskim Województwa Pomorskiego.

Należy pamiętać, że ważnym czynnikiem umożliwiającym rozwój inwestycji z sektora energetycznego są źródła finansowania. Obecnie, samorządy mają do dyspozycji fundusze unijne pochodzące z czwartej perspektywy Funduszy Europejskich (na lata 2021-2027), środki z Krajowego Planu Odbudowy (KPO) oraz programy oferowane przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW). Lokalne inicjatywy mają również szansę na skorzystanie z funduszy wojewódzkich, funduszy prywatnych czy też rozwijania innowacyjnych modeli biznesowych.

To właśnie z tych źródeł można pozyskać środki na inwestycje w OZE, magazyny energii, infrastrukturę przesyłową, systemy zarządzania energią czy też lokalne sieci ciepłownicze. Na popularności zyskują również programy wsparcia dla samorządów w zakresie przygotowania dokumentacji technicznej, czy też analiz ekonomicznych. Więcej o możliwościach finansowania inwestycji samorządowych, w swoim wystąpieniu inauguracyjnym opowie Mirosław Czekaj, prezes Banku Gospodarstwa Krajowego.

Istotnym wyzwaniem niewątpliwie pozostaje kwestia stanu infrastruktury sieciowej. W wielu regionach Polski, sieci dystrybucyjne bardzo często nie są przystosowane do obsługi dużej liczby rozproszonych źródeł energii. Powszechnym problemem jest brak możliwości przesyłowych, co skutkuje odmowami przyłączeń nawet dla niewielkich instalacji prosumenckich. Wskazany stan rzeczy wymaga zdecydowanych inwestycji w modernizację i cyfryzację sieci oraz wdrażania systemów inteligentnego zarządzania przesyłem energii.

Konieczność wdrażania konkretnych działań z zakresu zarządzania sektorem energetycznym, a także rozwój społeczności lokalnych powinny być tematem do dyskusji na temat współpracy między mieszkańcami, a samorządami. Pomorze, ma istotną szansę na to, aby stać się nie tylko samowystarczalne energetycznie, ale również wyznaczać kierunki dla całej Polski. Warunkiem jest jednak stworzenie sprzyjającego ekosystemu prawno-organizacyjnego, inwestycja w infrastrukturę techniczną oraz przywództwo lokalne oparte na dialogu, wiedzy i wspólnej wizji przyszłości.

- Local Trends w Sopocie to forum kluczowych debat o przyszłości samorządów, kierowanych do biznesu i administracji publicznej. Województwo pomorskie, jako gospodarz wydarzenia, podejmuje dwa istotne tematy: Integracja Ukrainy z UE – jak samorządy mogą wspiera ten proces przez wymianę doświadczeń i budowanie trwałych partnerstw oraz transformacja energetyczna – jak Pomorze rozwija społeczności energetyczne, inwestuje w odnawialne źródła energii i stawia na nowoczesne technologie. Zapraszam do udziału w inspirujących, aktualnych i ważnych dyskusjach – dodaje Mieczysław Struk, marszałek województwa pomorskiego.

Local Trends to projekt, którego celem jest wzmocnienie głosu gmin, miast, powiatów i województw w dyskusji o rozwoju społeczno-gospodarczym jednostek samorządu terytorialnego oraz kraju. Inicjatorami Local Trends są Centrum Myśli Strategicznych i Grupa MTP we współpracy z partnerami samorządowymi. Nad jakością merytoryczną wydarzeń czuwa Rada Programowa składająca się z kilkudziesięciu ekspertów – przedstawicieli administracji państwowej, samorządów, biznesu oraz nauki.

Pierwszego dnia sopockiego kongresu eksperci z administracji publicznej oraz sektora prywatnego zaprezentują różne podejścia do rozwoju ekologicznych projektów podczas sesji plenarnej pt. „Inwestycje samorządów a strategie klimatyczne”. Gospodarzem debaty jest ORLEN S.A, który w swojej strategii rozwoju stawia na zielone inwestycje energetyczne. W debacie wezmą udział Jacek Karnowski, Sekretarz Stanu w Ministerstwie Funduszy i Polityki Regionalnej, Dorota Zawadzka-Stępniak, Prezes Zarządu Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, Artur Osuchowski, Członek Zarządu ds. Energetyki i Transformacji Energetycznej ORLEN S.A.. Stanisław Barański, dyrektor Biura Zrównoważonego Rozwoju i Transformacji Energetycznej ORLEN S.A., wygłosi do debaty wystąpienie wprowadzające pt. „Miasta i regiony jako liderzy w procesie transformacji energetycznej kraju?”.

Tłem do dyskusji będą kluczowe kwestie związane zielonymi inwestycjami, wśród nich to jak ważną rolę odgrywa przejrzystość i efektywne zarządzanie projektami. Samorządy, które są w stanie wykazać wyraźne korzyści środowiskowe oraz społeczne, mają większą szansę na przyciągnięcie inwestorów i funduszy. Inwestycje w technologie inteligentnych miast, takie jak systemy zarządzania energią czy monitorowania jakości powietrza, również przyczyniają się do podnoszenia atrakcyjności projektów.

Współpraca z sektorem prywatnym to kolejny kluczowy czynnikiem, który może przyspieszyć zielone inwestycje. Partnerstwa publiczno-prywatne umożliwiają połączenie doświadczenia oraz zasobów sektora prywatnego z celami polityki publicznej. Takie partnerstwa mogą obejmować wspólne przedsięwzięcia w dziedzinie budowy infrastruktury czy rozwijania technologii, przynosząc korzyści zarówno samorządom, jak i firmom prywatnym.

Gospodarze: Miasto Sopot, Miasto Poznań, Samorząd Województwa Pomorskiego, Samorząd Województwa Wielkopolskiego. Organizatorzy: Fundacja Centrum Myśli Strategicznych, Grupa MTP Partnerzy samorządowi: Unia Metropolii Polskich, Związek Miast Polskich, Związek Gmin Wiejskich RP, Związek Powiatów Polskich oraz Związek Województw RP. Partner Generalny: PLAY.

Partnerzy kongresu: Agencja Rozwoju Pomorza, Asseco, Bank Gospodarstwa Krajowego, Comarch, Ecorun, Eko-Pak, Emka, InPost Green City, Mastercard, Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, ORLEN, ORLEN TERMIKA, Pekabex, Polski Fundusz Rozwoju, T-Mobile.

Jesteśmy na Google News. Dołącz do nas i śledź Strefę Biznesu codziennie. Obserwuj StrefaBiznesu.pl!