75 lat temu, 23 czerwca 1949 roku, rozpoczęto budowę pierwszego bloku mieszkalnego w Nowej Hucie. Konkurs na opracowanie generalnej koncepcji obszaru, który pierwotnie miał być osobnym miastem, wygrał zespół pod kierunkiem warszawskiego architekta, Tadeusza Ptaszyckiego. Kompleksowy projekt Nowej Huty, oprócz budynków mieszkalnych, obejmował także monumentalny ratusz, forum główne, plac defilad, teatr czy centralną bibliotekę. Pozostałością po tych planach są puste przestrzenie, często pełniące dziś funkcję skwerów lub parków.
Nową Hutę zbudowano dla pracowników mającego powstać kombinatu metalurgicznego: ówczesnej Huty im. Lenina, która od powstania w 1954 r. jest największym zakładem przemysłowym Krakowa i jedną z większych hut w Polsce. W kolejnych latach Kombinat Metalurgiczny zmieniał nazwy na Huta im. Tadeusza Sendzimira (1990), Ispat Polska Stal SA Oddział Kraków (2004), Mittal Steel Poland SA Oddział Kraków (2005) i ArcelorMittal Poland Oddział w Krakowie (od 2 października 2007).
W 1951 r. gminę Mogiła wyłączono z powiatu krakowskiego i włączono do Krakowa, a następnie utworzono nową dzielnicę pod nazwą Nowa Huta.
W momencie przyłączenia do Krakowa, 1 stycznia 1951 r., Nowa Huta obejmowała obszar następujących miejscowości: część Batowic na południe od linii kolejowej, Mistrzejowice, Bieńczyce, Mogiła, Krzesławice, Grębałów, Zesławice, Kantorowice, Lubocza, Pleszów, Branice, Ruszcza, Wadów.
Tworząc w 1951 r. dzielnicę Nowa Huta, włączono do niej ponadto: wschodnią część Dąbia, Łęg, Czyżyny, skrawek Płaszowa, wschodnią część Rakowic oraz wschodni skrawek Prądnika Czerwonego. Obszary te formalnie od 1945 r. stanowiły część Krakowa, a faktycznie zostały do niego przyłączone jeszcze podczas niemieckiej okupacji w 1941 r.
W dniu 1 stycznia 1973 r. do dzielnicy (a więc do miasta Krakowa) zostały włączone: część Dziekanowic położona na południe od linii kolejowej, Łuczanowice, Kościelniki, Wyciąże, Wolica, Przylasek Wyciąski, Przylasek Rusiecki.
Ostatnia zmiana granic dzielnicy nastąpiła w dniu 1 stycznia 1986 r. Przyłączono wtedy miejscowości: Węgrzynowice oraz Wróżenice.
W 1990 r. Rada Miasta Krakowa podzieliła Nową Hutę na pięć mniejszych dzielnic: XIV, XV, XVI, XVII i XVIII. W 2006 r. Rada Miasta Krakowa uzupełniła nazwy dzielnicom o nazwy: XIV Czyżyny, XV Mistrzejowice, XVI Bieńczyce, XVII Wzgórza Krzesławickie, XVIII Nowa Huta. Dzielnica XIV Czyżyny składa się głównie z Czyżyn i Łęgu oraz wschodniej części Rakowic; Dzielnica XV Mistrzejowice – z Mistrzejowic, części Batowic i części Dziekanowic; Dzielnica XVI Bieńczyce – z Bieńczyc; Dzielnica XVII Wzgórza Krzesławickie – z Krzesławic, Grębałowa, Zesławic, Łuczanowic, Kantorowic, Łuczanowic, Wadowa, Węgrzynowic, a Dzielnica XVIII Nowa Huta – z historycznej Nowej Huty, terenu kombinatu, Mogiły, Chałupek, Kujaw, Pleszowa, Ruszczy, Branic, Woli Rusieckiej, Przylasku Rusieckiego, Przylasku Wyciąskiego, Wolicy, Wyciąża, Kościelnik, Góry Kościelnickiej, Wróżenic.
Historię budowy Nowej Huty dokumentuje Muzeum Nowej Huty, oddział Muzeum Historycznego Miasta Krakowa mające siedzibę w dawnym kinie „Światowid”.
Liczba mieszkańców historycznego obszaru to ok. 300 tys., a powierzchnia - 110,7 km².
Szokująca oferta pracy. Warunkiem uczestnictwo w saunie
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?
