Niższy PIT 17%. To musisz wiedzieć o podatku dochodowym i kosztach uzyskania przychodów

W październiku zeszłego roku zmienił się sposób rozliczania zaliczek na podatek dochodowy za IV kwartał 2019 roku. Podstawowa stawka PIT jest niższa, ale stawka 32% dla dochodów powyżej 85 528 zł pozostała bez zmian. Aby obliczyć kwotę podatku przy zarobkach przekraczających próg podatkowy, należy zsumować 14 539,76 zł z 32% nadwyżki ponad 85 528 zł, a następnie pomniejszyć wynik o kwotę zmniejszającą podatek. De facto, bogatsi podatnicy nie odczują zmian.

- Nie zmienił się sam mechanizm rozliczania podatku. Ustawa weszła w życie z dniem 1 października, tj. w trakcie roku podatkowego, dlatego obniżając stawkę PIT, ustawodawca wskazał sposób rozliczania zaliczek na podatek dochodowy za ostatni kwartał 2019 roku. W takim przypadku, przy obliczaniu zaliczek na podatek dochodowy od dochodów uzyskanych od 1 października do dnia 31 grudnia 2019, zamiast stawki 18% stosuje się stawkę 17%, natomiast kwota zmniejszająca podatek wynosi 525,12 zł – wyjaśnia adwokat Jarosław Ziobrowski z kancelarii Ziobrowski Tax&Law.

Łącznie przepisy obejmują ok. 25 mln osób. Nie dotyczą one przedsiębiorców, którzy płacą podatek liniowy lub ryczałt od przychodów ewidencjonowanych. Z niższej stawki podatkowej skorzystają podatnicy podlegający opodatkowaniu na zasadach ogólnych:

• etatowcy
• emeryci i renciści
• osoby wykonujące działalność osobiście (np. na podstawie umowy o dzieło lub zlecenie)
• osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, m.in. w formie spółek osobowych
• podatnicy osiągający przychody z praw majątkowych

Rozliczając zaliczki na podatek dochodowy za okres od początku stycznia do końca września według stawki podatkowej 18%, a za okres od początku października do końca grudnia według stawki 17%, mielibyśmy sporo pracy. Dlatego znowelizowana ustawa z dnia 30 sierpnia 2019 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw wprowadza ujednolicony podatek za pełen rok kalendarzowy.

- Ustawodawca wprowadził stawkę 17,75% za cały rok podatkowy. W związku ze zmianą Ministerstwo Finansów 17 października 2019 r. opublikowało na swojej stronie internetowej objaśnienia podatkowe, które mogą okazać się pomocne przy rozliczeniu PIT. W razie wątpliwości można także skorzystać z bezpłatnej infolinii podatkowej. Pomimo obniżenia stawki PIT nie zmieniły się kwoty dochodu wolnego od podatku. Osoby, których roczny dochód nie przekroczył 8000 zł, w dalszym ciągu nie płacą podatku – tłumaczy Jarosław Ziobrowski.

Wśród różnych zalet obniżenia podstawowej stawki PIT ustawodawca wymienia obniżenie kosztów pracy, a tym samym – zmniejszenie tzw. klina podatkowego, czyli różnicy między zarobkami „na rękę” a kosztami, jakie firmy ponoszą w związku z zatrudnieniem pracownika. Jeremi Mordasewicz, doradca zarządu Konfederacji Lewiatan, uważa jednak, że obniżka podatków o 1 pkt procentowy nie jest znacząca.

- Sugerowałbym, aby zmniejszyć wszystkie obciążenia osób o najniższych dochodach, a więc nie tylko podatki, ale również składki na ubezpieczenia społeczne, czyli różnicę między pensją brutto a kwotą, jaką dostajemy „na rękę”. W Polsce, w porównaniu z innymi europejskimi państwami, wyraźnie widać klin podatkowy, czyli obciążenia podatkami i składkami na ubezpieczenia społeczne. Składki społeczne płacone przez podatników w naszym kraju są znacznie wyższe niż podatki i stanowią 2/3 wszystkich obciążeń, podczas gdy na podatki przypada tylko 1/3 – podkreśla ekspert z Konfederacji Lewiatan. – Obciążenia podatkami i składkami społecznymi w Polsce są wyjątkowo duże. Powinniśmy to zmienić, ale obniżenie procentowej wartości podatków nie wystarczy – dodaje Zbigniew Maciąg.

Podatnicy w dalszym ciągu mogą korzystać z różnego rodzaju ulg. W każdym przypadku trzeba jednak spełnić określone warunki, o których mówi ustawa z dnia 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych.

- Obniżenie stawki PIT nie wpływa na prawo do korzystania z ulg podatkowych. Dlatego, z im większej liczby ulg skorzystamy, tym bardziej zmniejszy się nasz podatek dochodowy do zapłaty. Warto dodać, że od 2019 r. właściciele budynków mieszkalnych mają prawo do ulgi termomodernizacyjnej. Przysługuje ona jako odliczenie od dochodu wydatków na termomodernizację budynków jednorodzinnych. Kwota odliczenia w poszczególnych latach nie może przekroczyć 53 000 złotych – przypomina Jarosław Ziobrowski.

Obniżenie podatku dochodowego od osób fizycznych sprawi, że pracownicy będą otrzymywać większe wypłaty. Nie dostaną jednak podwyżka za osiągnięcia, a wzrost wynagrodzeń netto nie powinien przełożyć się na motywację do pracy. Mimo to, w skali roku, na kontach osób z płacą minimalną pojawi się bonus w wysokości kilkuset złotych.

- Podatnicy otrzymają więcej pieniędzy, ponieważ przy niezmienionej pensji brutto na konta pracowników trafi wyższe wynagrodzenie netto („na rękę”). Przy miesięcznych zarobkach na poziomie 4765 zł podatnik zyska rocznie dodatkowe 732 zł. Jeśli miesięczny dochód wyniesie równowartość minimalnego wynagrodzenia za pracę w 2019 r. (2250 zł brutto), przy stawce PIT 17% w ostatnim kwartale roku zaoszczędzimy 468 zł rocznie. Podatnik otrzymujący minimalne wynagrodzenie za pracę w 2020 roku (2600 zł brutto) zyska 504 zł rocznie, natomiast przy przeciętnym wynagrodzeniu na poziomie 5227 zł brutto w 2020 r. jego roczny zysk wyniesie 780 zł – wylicza Jarosław Ziobrowski.

Wśród ekspertów pojawiła się obawa, że obniżenie podstawowej stawki podatkowej odbije się niekorzystnie na samorządach. Jak wskazywali, dochody samorządów skurczą się, co może negatywnie wpłynąć na poziom wydatków poszczególnych gmin. Jerzy Kwieciński, minister finansów, inwestycji i rozwoju, nie podziela tych opinii. W listopadzie 2019 r. wskazał on na prognozy resortu finansów, zgodnie z którymi samorządy będą miały do swojej dyspozycji coraz więcej środków.