Wysokie stopy procentowe i drogie pożyczki. Mikrofirmy biorą coraz mniej kredytów i koncentrują się na spłacie starych zobowiązań

W maju 2022 r., w porównaniu do maja 2021 r., banki udzieliły mniej kredytów mikroprzedsiębiorcom zarówno w ujęciu liczbowym (-14,6%), jak i wartościowym (-14,4%). W okresie pierwszych pięciu miesięcy 2022 r. liczba udzielonych kredytów w porównaniu z analogicznym okresem 2021 r. spadła o (-9,0%), a wartość o (-3,9%). Na 11,2 tys. kredytów udzielonych mikroprzedsiębiorcom w maju br., 5,3 tys. zaciągnęły firmy usługowe (47,7%) i 2,6 tys. handlowe (23,4%), natomiast w okresie styczeń-maj 2022 r. banki udzieliły mniej kredytów w porównaniu do pierwszych pięciu miesięcy 2021 r. we wszystkich sektorach.

W ujęciu liczbowym banki przyznały o (-30,7%) mniej kredytów inwestycyjnych oraz o (-27,2%) mniej kredytów obrotowych. Jedynie w przypadku kredytów w rachunku bieżącym dynamika jest dodatnia i wyniosła (+4,6%). Spadła w porównaniu do maja 2021 r. wartość udzielonych kredytów inwestycyjnych o (-38,4%) oraz kredytów obrotowych o (-15,6%).

Natomiast wartość kredytów w rachunku bieżącym udzielonych w maju 2022 r. w porównaniu do maja 2021 r. wzrosła o (+10,8%).

W okresie pierwszych pięciu miesięcy 2022 r. liczba udzielonych kredytów w porównaniu z analogicznym okresem 2021 r. spadła o (-9,0%), a wartość o (-3,9%). Przy czym w ujęciu ilościowym ujemna dynamika wystąpiła w przypadku wszystkich rodzajów kredytów, a najwyższa była w przypadku kredytów inwestycyjnych (-29,8%).

W ujęciu wartościowym ujemna dynamika (-18,7%) dotyczyła kredytów inwestycyjnych i kredytów obrotowych (-1,9%). Natomiast dodatnia dynamika charakteryzowała kredyty w rachunku bieżącym (+4,6%).

Majowy odczyt BIK Indeksu Jakości kredytów dla mikroprzedsiębiorców wyniósł 4,65% w ujęciu wartościowym. Nadal jest on więc na bezpiecznym poziomie, choć w ostatnim okresie pogarsza się (rośnie).

Produktowe Indeksy jakości w maju 2022 r. kształtowały się w ujęciu wartościowym następująco: kredyty inwestycyjne 2,44%, kredyty w rachunku bieżącym 2,95% oraz kredyty obrotowe 8,34%.

W maju 2022 r. w porównaniu do kwietnia 2022 r. pogorszył się (wzrósł) ogólny Indeks Jakości o (+0,30). Indeks polepszył się (spadł) natomiast w porównaniu do maja 2021 o (-0,74). W okresie 12-miesięcznym polepszyły się Indeksy wszystkich trzech rodzajów kredytów. Najwyższe polepszenie Indeksu wystąpiło w przypadku kredytów obrotowych (-1,34).

W kolejnych miesiącach trzeba dokładnie monitorować zachowanie indeksu z uwagi na rosnące stopy procentowe.

Na 11,2 tys. kredytów udzielonych mikroprzedsiębiorcom w maju br., 5,3 tys. zaciągnęły firmy usługowe (47,7%) i 2,6 tys. handlowe (23,4%). Łącznie więc ponad 71% udzielonych w maju 2022 r. kredytów przypada na te dwa sektory. Z całkowitej kwoty 1,558 mld zł, banki udzieliły 584 mln zł (37,5%) kredytów firmom z sektora usług oraz 409 mln zł (26,2%) mikroprzedsiębiorcom prowadzącym działalność handlową. Finansowanie tych dwóch sektorów to w maju 2022 r. 63,7% łącznej wartości udzielonych kredytów mikroprzedsiębiorcom.

W maju 2022 r. ujemne dynamika dotyczyła kredytów dla wszystkich sektorów, a najwyższy spadek r/r liczby udzielonych kredytów dotyczył finansowania produkcji (-24,9%) oraz handlu (-19,1%).

W ujęciu wartościowym dodatnią dynamikę odnotowały jedynie kredyty udzielone firmom budowlanym (+3,7%). Najwyższe ujemne dynamiki dotyczyły wartości udzielonych kredytów firmom produkcyjnym (-24,9%) oraz handlowym (-20,3%).

W okresie styczeń-maj 2022 r. banki udzieliły mniej kredytów w porównaniu do analogicznego okresu ub.r. we wszystkich sektorach. Najbardziej spadła o (-14,3%) liczba kredytów udzielonych firmom handlowym. Również w ujęciu wartościowym banki udzieliły w pięciu miesiącach br. w porównaniu do analogicznego okresu zeszłego roku niższego finansowania firmom z dwóch sektorów: produkcji (-17,5%) oraz handlu (-8,6%). Natomiast w tym okresie wzrosła wartość udzielonych kredytów firmom budowlanym o (+6,8%) oraz usługowym (+1,4%)

Według odczytów BIK Indeksów Jakości najgorzej (najwyższy poziom wskaźnika) w maju 2022 r. spłacane były kredyty przez firmy usługowe - wartość Indeksu wyniosła 5,11%. Najlepszy (najniższy) odczyt w maju br. odnotował Indeks Jakości firm z sektora produkcji, który wyniósł 3,43%.

W porównaniu do kwietnia 2022 r. Indeks pogorszył się we wszystkich branżach, najbardziej w handlu (+0,50). Natomiast w porównaniu do maja 2021 r. Indeks polepszył się (spadł) we wszystkich sektorach, a najbardziej w produkcji o (-0,99).

Przyspieszenie inflacji, a w konsekwencji polityka agresywnego podnoszenia stóp procentowych przez RPP prowadząca do coraz droższych kredytów zahamowała więc pozytywny proces wychodzenia z długów przez mikroprzedsiębiorstwa - również te, które mocno ucierpiały w okresie pandemii. Obecnie cały wysiłek wkładają one w obsługę starych długów i ewentualnie kredytowanie bieżącej działalności w postaci kredytów obrotowych, skreślają natomiast projekty inwestycyjne, które z założenia miały być wspierane pożyczkami z banków.