Jest to jednostka typu zamkniętego z oddziałami typu półotwartego dla młodocianych i odbywających karę po raz pierwszy. Na terenie zakładu jest także areszt śledczy. Są tu osoby pierwszy raz skazane, ale także i takie, które odbywają karę dożywotniego pozbawienia wolności. W wyodrębnionym oddziale terapeutycznym przebywają osoby z niepsychotycznymi zaburzeniami psychicznymi lub upośledzone umysłowo (87 miejsc).
Służbę w sieradzkim więzieniu pełni obecnie 253 funkcjonariuszy. Zatrudnieni są także pracownicy cywilni.
Więzienie współpracuje z podmiotami zewnętrznymi, które zatrudniają osadzonych zarówno wewnątrz jednostki jak i na swoim terenie. Największym kontrahentem jest Państwowe Przedsiębiorstwo Odzieżowe w którym pracuje około 80 osadzonych. W szwalni osadzeni szyją między innymi mundury dla służby więziennej. Od kilku lat grupy osadzonych kierowane są również do wykonywania prac porządkowych na rzecz samorządu terytorialnego, a także prac remontowych i porządkowych na rzecz instytucji i podmiotów pożytku publicznego.
Osadzeni wykonują ponadto nieodpłatnie prace porządkowe na rzecz społeczności lokalnej. Zakład jest otwarty na współpracę w zakresie zatrudnienia skazanych przez zewnętrzne podmioty gospodarcze.
Podczas odbywania kary osadzeni mogą korzystać z biblioteki, świetlic i boisk sportowych. Świetlica centralna pełni także funkcję kaplicy. Administracja organizuje dla osadzonych różnego rodzaju imprezy kulturalno-sportowe, jak również zajęcia przeciwdziałające alkoholizmowi i aktywizujące zawodowo.
Opieka medyczna świadczona jest przez zatrudnionych w ambulatorium lekarzy i pielęgniarki. Izba chorych dysponuje ośmioma miejscami dla chorych.
Więzienie w Sieradzu powstało z inicjatywy Fryderyka Skarbka w 1836 roku w budynkach po manufakturze. Karę wykonywano tam w systemie celkowym auburnskim (więźniowie w nocy byli odosobnieni pojedynczo w celi, zaś w dzień pracowali wspólnie). W roku 1868 więzienie przejęli Rosjanie. Posiadało ono już wówczas własny szpital, kaplicę, fabrykę płótna i przędzalnię. W okresie II Rzeczypospolitej więzienie służyło polskiemu wymiarowi sprawiedliwości. W czasie II wojny światowej, wykorzystywane przez hitlerowców, stało się miejscem martyrologii Polaków. Po wojnie obiekt w dalszym ciągu pełnił funkcje izolacyjne. W 1956 roku został podporządkowany resortowi sprawiedliwości.
