Bez dialogu społecznego nie ma demokracji. Ważna debata podczas Europejskiego Forum Nowych Idei

Agnieszka Kamińska
Jedna z debat Europejskiego Forum Nowych Idei była poświęcona dialogowi społecznemu. Uczestnicy zgodnie stwierdzili, że bez niego trudno mówić o demokratycznym państwie
Jedna z debat Europejskiego Forum Nowych Idei była poświęcona dialogowi społecznemu. Uczestnicy zgodnie stwierdzili, że bez niego trudno mówić o demokratycznym państwie fot. K. Misztal/Polska Press
Dialog społeczny jest kluczowym elementem demokracji, wpisanym w polskie zasady ustrojowe i gwarantowanym w traktatach UE. O tym, jak go polepszyć, dyskutowali uczestnicy panelu podczas Europejskiego Forum Nowych Idei w Sopocie.

Profesor Jacek Męcina z Konfederacji Lewiatan pytał uczestników panelu o to, jak wzmocnić relacje na linii rząd-organizacje pracodawców-organizacje pracowników.

– Dialog społeczny jest elementem zarządzania publicznego, podczas którego najważniejsze grupy interesów wspólnie próbują uzgadniać sprawy kluczowe. Pamiętajmy, że aktywność rządu jest tu bardzo potrzebna. Partnerzy społeczni, mimo że się profesjonalizują, nigdy nie będą w stanie przygotować polityk publicznych. Aktywność rządu, który pomaga w kształtowaniu tej agendy, jest bardzo ważna – mówił profesor Jacek Męcina z Konfederacji Lewiatan.

Minister rodziny, pracy i polityki społecznej Agnieszka Dziemianowicz-Bąk niedługo kończy swoje przewodnictwo w Radzie Dialogu Społecznego. Ten rok doświadczeń, jak mówiła, był pouczający i pozwolił określić, w jakim kierunku należy wzmacniać dialog społeczny.

– Utrzymywanie samej instytucji, tworzenie nowych zasad i legislacji nie będzie miało znaczenia, jeżeli prawo nie zostanie nasączone do szpiku kości duchem dialogu. Żeby to było możliwe, musimy sobie uczciwie powiedzieć, czym dialog społeczny jest i jakie są jego oczekiwania – mówiła Dziemianowicz-Bąk.

Rolą strony rządowej jest to, aby udoskonalać warunki do dialogu i wzmacniać reprezentatywność stron, które dyskutują. Nie można też, jak mówiła ministra, uciekać od trudnych tematów.

Nie możemy uciekać od trudnych tematów

– Podczas tych 12 miesięcy odbyło się szereg spotkań. Odbyły się także debaty, które należały do trudnych. Mówię tu chociażby o sytuacji w Poczcie Polskiej czy PKP Cargo. Rozmowy na te tematy pokazują, że celem dialogu nie jest i nie musi być stuprocentowe porozumienie. Świetnie, jeśli do tego dochodzi. Celem dialogu jest jednak przede wszystkim zrozumienie postaw i stanowisk, nawet jeśli te stanowiska są odmienne. Odwaga podejmowania trudnych tematów jest tu bardzo ważna – wskazywała minister Dziemianowicz-Bąk.

Dialog społeczny jako instytucjonalna formuła rozwija się od ponad 3 dekad i jest mechanizmem sprawnego zarządzania publicznego, który wpływa na jakość rządzenia i przejrzystość procesu legislacyjnego. Prof. Jerzy Hausner z Fundacji Gospodarki i Administracji Publicznej wymienił kluczowe elementy dialogu społecznego.

– Po pierwsze: dialog musi być o czymś, czyli jego podstawą musi być jakiś program społeczno-gospodarczy polityki publicznej. Oczywiście każda systematyczna rozmowa ma sens, ale to nie zawsze prowadzi do pozytywnego nastawienia, bo jeśli dialog jest niekonkluzywny, to działa zniechęcająco i paraliżuje. Po drugie: przestrzeganie reguł. Po trzecie wreszcie: dotrzymywanie zobowiązań. Przewodniczący ze strony rządowej musi mieć tego rodzaju zdolność, musi mieć też zaufanie premiera – wyliczał prof. Jerzy Hausner, były wicepremier i minister gospodarki.

Główny Inspektor Pracy Marcin Stanecki wskazał na problemy, z jakimi mierzy się podczas prób nawiązania dialogu z pracodawcami. – Zaproponowałem rozwiązanie, o którym usłyszałem od jednej z organizacji pracodawców, żeby powołać radę ds. konsultacji z pracodawcami do omówienia wszystkich trudnych sytuacji związanych z kontrolami. Tylko jedna organizacja wskazała swojego przedstawiciela. Z kolei strona związkowa odpowiedziała błyskawicznie. Odebrałem to jako pewną porażkę, ale to nie zmienia faktu, że nadal będziemy prowadzić działania edukacyjne i prewencyjne – stwierdził Marcin Stanecki.

O innym problemie mówił z kolei Piotr Ostrowski z OPZZ. Okazuje się, że nie wszystkie porozumienia wypracowane w ramach RDS są wdrażane w życie.

– Wiele wypracowywanych stanowisk pozostaje na papierze. Zalecam zajrzenie na stronę RDS, gdzie jest wiele dwustronnych uchwał strony pracowniczej i pracodawców. Wypracowywaliśmy ciekawe propozycje, porozumiewaliśmy się, po czym nie wiadomo, co się z nimi dzieje. Mamy pomysł, by do nich wracać i zastanawiać się wspólnie, co możemy z nimi robić – mówił przewodniczący OPZZ.

Dialog społeczny potrzebuje ekspertów

Maciej Witucki, prezydent Konfederacji Lewiatan i wiceprzewodniczący Rady Dialogu Społecznego zwracał uwagę na systemowy problem, jakim jest dołączanie do rady małych organizacji, które nie posiadają zaplecza eksperckiego.

– Chodzi o to, żeby przy stole siedzieli eksperci. Im czasy są trudniejsze, tym szczególnie jest to ważne. Dobrym przykładem jest tu polityka migracyjna. Dialog jest tu niezwykle potrzebny i do niego trzeba się przygotować, muszą nad nim pracować specjaliści po każdej ze stron. Jeśli chodzi o politykę migracyjną, musimy wypracować coś, co będzie bezpieczne i jednocześnie „nie zamorduje” polskiej gospodarki – mówił Maciej Witucki, prezydent Konfederacji Lewiatan.

Prezes Dolnośląskich Pracodawców Artur Mazurkiewicz przedstawił regionalną perspektywę dialogu społecznego. – Często jest tak, że w centrali, w RDS, nie widać pewnych kwestii związanych z poszczególnymi regionami. Takim przykładem jest powódź, bo akurat w naszym regionie, na Dolnym Śląsku, mocno zostaliśmy nią dotknięci. I cały mechanizm pomocy, czy to zwykłym ludziom, czy firmom, nie był jasno określony. Mimo że duża pomoc została zorganizowana, to okazało się, że jej dystrybucja jest już większą trudnością – zwrócił uwagę Mazurkiewicz.

Partnerem medialnym Europejskiego Forum Nowych Idei są „Strefa Biznesu” i „Dziennik Bałtycki”, należące do Polska Press Grupy - wydawcy m.in. ponad 500 serwisów miejskich skonsolidowanych pod marką NaszeMiasto.pl, ogólnopolskiego portalu informacyjnego i.pl, 22 serwisy i 20 dzienników regionalnych oraz serwisów e-commerce, branżowych i tematycznych, w tym: Strefaobrony.pl, Stronapodrozy.pl i Strefaedukacji.pl.

emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Biznes

Polecane oferty
* Najniższa cena z ostatnich 30 dniMateriały promocyjne partnera
Wróć na strefabiznesu.pl Strefa Biznesu