Co piąty pracownik nie dostał wynagrodzenia na czas. Jak się chronić przed nieuczciwym pracodawcą?

W swoim ostatnim sprawozdaniu Państwowa Inspekcja Pracy wykazała, że liczba naruszeń praw pracowników w 2021 r. wyniosła ponad 42 tys. i była o niemal 6 tys. większa niż rok wcześniej.

W 2021 r. aż 46,2 proc. pracowników spotkało się z nieprzestrzeganiem przepisów BHP, a niemal co piąty doświadczył nieterminowej wypłaty wynagrodzenia.

Z raportu PIP wynika, że pracownicy doświadczali również naruszania przepisów o czasie pracy oraz nieudzielania urlopów wypoczynkowych.

Znalezienie uczciwego pracodawcy, który nie dopuszcza takich sytuacji to zadanie dla pracownika, zwłaszcza w momencie szukania nowej pracy. Już na etapie wysyłania CV można sprawdzić firmę i opinię o niej, rankingi czy odezwać się do pracowników, którzy już tam pracują.

- Takich momentów, które mogą nam podpowiedzieć, czy firma jest rzetelna, jest jednak więcej – mówi Krzysztof Inglot, ekspert ds. rynku pracy, założyciel Personnel Service S.A.

W jaki sposób można zatem zweryfikować, czy nasz potencjalny pracodawca jest uczciwy?

O jakości pracy w firmie najlepiej świadczą zadowoleni pracownicy, którzy dobrze wypowiadają się o swoim pracodawcy. Kiedy już znajdziemy ofertę pracy, zweryfikujemy pracodawcę, przeszukując opinie w Internecie, warto pomyśleć o zaczerpnięciu informacji od zatrudnionych osób. Media społecznościowe bardzo to ułatwiają.

Może okazać się, że w naszym gronie znajomych znajdziemy kogoś, kto pracuje w danym miejscu. A jeżeli nie to zgodnie z teorią naukową do dowolnej osoby na świecie dzieli nas zaledwie sześć kontaktów. Natomiast kiedy już pojawimy się w siedzibie firmy na rozmowie kwalifikacyjnej, należy zwrócić uwagę na zatrudnionych pracowników. Uśmiechnięta kadra to cecha, która wyróżni dobrego pracodawcę.

Proces rekrutacyjny ma swój określony przebieg. W czasie rozmowy rekrutacyjnej lub nawet wcześniej powinniśmy otrzymać harmonogram: liczbę etapów, termin odpowiedzi na nasze zgłoszenie czy feedback związany z niezakwalifikowaniem się do kolejnego etapu rekrutacji. Te wszystkie elementy są niezwykle istotne dla pracowników, a po stronie pracodawców niestety nadal kuleją. Nie wszyscy mogą liczyć na informację, co zadecydowało o zdobyciu czy wykluczeniu z danej rekrutacji. Na pewno jednak pracodawca, który uczciwie komunikuje się z kandydatem i pracownikiem, mocno zyskuje i potwierdza swoją uczciwość.

Pamiętajmy, że rozmowa kwalifikacyjna to nie tylko czas, w którym ktoś zadaje nam pytania, ale my też mamy prawo pytać. To pozwoli nam zweryfikować pracodawcę i powinno też zadziałać na naszą korzyść – w końcu pytając o dane miejsce pracy, wykazujemy się zaangażowaniem.

Podczas rozmowy warto zadawać wcześniej przygotowane pytania. Ważne dla nas zagadnienia to nie tylko wysokość wynagrodzenia czy benefity pozapłacowe. Warto też dowiedzieć się np. czy w firmie jest wysoka rotacja. Żeby to zweryfikować, wystarczy zapytać, dlaczego szukają pracownika na stanowisko, na które aplikujemy. Rekruter powinien wyczerpująco odpowiedzieć na każde zadane przez nas pytanie. To samo się tyczy rekrutacji zdalnych, mailowych czy telefonicznych. Skoncentrowany na nas rekruter, który w czasie rozmowy ma wyłączony telefon i nie odpisuje na e-maile, zwiastuje wysoką kulturę panującą w organizacji.

Miejmy też na uwadze, że pytania pracodawcy dotyczące wiary, polityki, czy planowania potomstwa są niezgodne z kodeksem pracy. Organizacja przestrzegająca go nigdy nie będzie krążyć wokół tych tematów. Wręcz przeciwnie będzie trzymała się merytorycznych zagadnień, jak doświadczenie, kompetencje czy znajomość języków obcych. Warto też, żeby pracodawca dał nam znać o szkoleniach BHP, badaniach medycyny pracy czy szkoleniu wprowadzającym w strukturę i kulturę organizacyjną firmy.

Dla osób, które szukają pokrewnego stanowiska w tej samej branży, cechą rzetelnej firmy będzie też zachowanie tajemnicy rekrutacji. Coraz rzadziej spotykamy się, że o naszym udziale w procesie rekrutacyjnym dowiaduje się obecny pracodawca. Rekruter, który zachował poufność, pokazuje nam uczciwość i kompetencję całej organizacji.

Zaczynając rozmowę rekrutacyjną, warto od razu sprawdzić u rekrutera, czy oferta, na którą aplikowaliśmy, pokrywa się z zadaniami na stanowisku. Obowiązki wykraczające poza daną posadę nie powinny być przez rekrutera wymienione. Tu należy zachować szczególną ostrożność, aby nie dać się przeciążyć zadaniami i nie być jak „człowiek orkiestra” – od wszystkiego. To też dobry moment na pytania o możliwość rozwoju w ramach organizacji. Ścieżka kariery, szkolenia, kursy językowe świadczą o organizacji, która chce pracownika na lata.