Dziedziczenie pieniędzy po zmarłym w ZUS. Tyle mamy czasu na złożenie wniosku

Skontaktowała się z nami pani Janina, prenumeratorka z Bydgoszczy.

- W styczniu tego roku na zawał zmarł mój mąż. Miał problemy z sercem, był od kilku lat na rencie. Mąż miał niecałe 63 lata. Przeczytałam w „Gazecie Pomorskiej”, że jeśli zmarły nie miał jeszcze ukończonych 65 lat, to jego rodzina może wnioskować do ZUS-u o wypłatę pieniędzy z jego subkonta. Jaki jest termin na złożenie wniosku? Obawiam się, czy go nie przegapiłam - mówi nasza prenumeratorka.

Krystyna Michałek, regionalny rzecznik ZUS województwa kujawsko-pomorskiego, odpowiada, że kluczowe jest pytanie, czy mąż naszej prenumeratorki należał do OFE, bo nie musiał. Dla ubezpieczonych urodzonych po 31 grudnia 1948 roku a przed 1 stycznia 1969 roku OFE było dobrowolne. Jeśli mąż prenumeratorki przystąpił do OFE, to ZUS prowadzi dla niego subkonto. Jeśli nie przystąpił, to nie ma subkonta i nie ma czego po nim dziedziczyć.

Co ważne, nie ma żadnego określonego terminu, kiedy należy się zgłosić po pieniądze po zmarłym. Jedyna ważna kwestia to, czy ta osoba miała przyznaną emeryturę, jakiego typu i od kiedy.

- Jeśli zmarły skończył 65 lat i miał przyznaną emeryturę docelową, to wypłata tych środków nie przysługuje. Osoby uposażone mogą wówczas otrzymać jednorazowe świadczenie pieniężne, tj. wypłatę gwarantowaną, ale tylko wtedy, gdy nie minęły trzy lata od pobrania pierwszej emerytury docelowej przez zmarłego. Po trzech latach pobierania emerytury - wypłata gwarantowana nie będzie już wypłacana - mówi Krystyna Michałek.

Jeśli mąż naszej prenumeratorki przystąpił dobrowolnie do OFE, to w pierwszej kolejności powinna się ona udać do OFE, do którego należał jej mąż i tam złożyć wniosek. OFE dokonuje podziału/wypłaty, a następnie przesyła do Zakładu zawiadomienie o podziale środków, w którym informuje ZUS o osobach, na rzecz których nastąpił podział środków zgromadzonych na rachunku w OFE i o ich udziale w tych środkach w terminie 14 dni od dnia dokonania podziału. Na tej podstawie ZUS dzieli środki na subkoncie w ciągu trzech miesięcy od wpływu zawiadomienia z OFE.

Jeśli w chwili śmierci osoba posiadająca subkonto pozostawała w związku małżeńskim, małżonek zmarłego, w ramach wypłaty transferowej, otrzymuje połowę środków zgromadzonych na subkoncie w ZUS w zakresie, w jakim środki te stanowiły przedmiot małżeńskiej wspólności majątkowej (brak wypłaty gotówkowej). Pozostałe środki (albo wszystkie w przypadku braku współmałżonka) przekazywane są osobom wskazanym przez zmarłego, a w przypadku ich braku wchodzą w skład spadku.

Środki zgromadzone na subkoncie w ZUS i OFE podlegają podziałowi m.in. w razie:

• rozwodu,
• unieważnienia małżeństwa,
• ustania wspólności majątkowej czy
• śmierci.

W przypadku śmierci są wypłacane osobom wskazanym przez zmarłego lub spadkobiercom. Połowa środków zgromadzonych na subkoncie w ZUS i OFE w okresie trwania wspólności majątkowej przekazywana jest na subkonto i rachunek w OFE współmałżonka (brak wypłaty gotówkowej). Pozostała część dzielona jest pomiędzy osoby wskazane przez niego za życia, a w przypadku ich braku środki te wchodzą w skład spadku. Jeśli zmarły nie pozostawał w związku małżeńskim, to wszystkie środki zebrane w OFE i na subkoncie są wypłacane osobom wskazanym za życia lub spadkobiercom.