Firmy budowlane częściej wynajmują maszyny i sprzęt, niż kupują. Takie rozwiązanie pozwala przetrwać kryzys

Sytuacja finansowa firm budowlanych w Polsce jest dobra (30 proc.) lub stabilna (46 proc.), a 22 proc. ankietowanych ocenia ją jaką trudną. Największe wyzwania stanowią rosnące koszty materiałów budowlanych (70 proc.), sprzętu (65 proc.) oraz jego dostępność (63 proc.). Coraz niższa rentowność i spadek koniunktury sprawiają, że firmy zdecydowanie bardziej kontrolują koszty i szukają efektywnych finansowo rozwiązań.

Z raportu EFL „MŚP wynajmują czy kupują? Pod lupą” wynika, że to najczęściej wybierany, obok gotówki, sposób finansowania maszyn budowlanych. Korzysta z niego aż 85 proc. firm, najchętniej z wynajmu krótkoterminowego, do 30 dni. Najczęściej wypożyczane są zaawansowane urządzenia oraz duże maszyny jak koparki lub ładowarki.

- W pandemii branża budowlana, jako jedna z nielicznych, funkcjonowała praktycznie bez przestojów i nie została bezpośrednio dotknięte obostrzeniami. Rok 2022 jest jednak zdecydowanie trudniejszy. Branża mierzy się ze spowolnieniem inwestycyjnym wywołanym niepewną sytuacją polityczno-gospodarczą, odpływem pracowników z Ukrainy, wzrostem kosztów budowy czy zmianami podatkowymi - wyjaśnia Wojciech Przybył, członek zarządu EFL.

- Koniunktura w budownictwie spada z miesiąca na miesiąc, między innymi w związku z wybuchem wojny w Ukrainie. Najnowsze dane GUS pokazują, że w październiku tego roku wskaźnik ogólnego klimatu koniunktury w budownictwie kształtował się na poziomie minus 22,1 pkt. Miesiąc wcześniej wynosił minus 19,1 pkt, a rok temu minus 9,4 pkt. Widać wyraźnie pogarszający się klimat. Niska rentowność i spadek koniunktury wymagają rozwiązań, które pozwolą na lepszą kontrolę kosztów i zwiększą bezpieczeństwo finansowe biznesu. Daje to duży potencjał do dynamicznego rozwoju branży najmu maszyn i urządzeń budowlanych, co potwierdzają wyniki naszej najnowszej analizy – dodaje Przybył.

Z raportu EFL „MŚP wynajmują czy kupują. Pod lupą” wynika, że większość przedstawicieli sektora budowlanego uważa swoją sytuację finansową za dobrą lub stabilną (odpowiednio 30 proc. i 46 proc. wskazań). Co piąty zapytany określa ją jako ciężką lub bardzo ciężką (odpowiednio 18 proc. i 4 proc.).

W kontekście pandemii COVID-19, trwającej wojny na terytorium Ukrainy oraz galopującej inflacji, największą bolączką są rosnące ceny. Wśród trzech największych wyzwań w budownictwie, dwa dotyczą właśnie cen. 70 proc. przedsiębiorstw wskazało na rosnące koszty materiałów budowlanych, 65 proc. na rosnące koszty sprzętu i maszyn, a 63 proc. narzeka na problemy z dostępnością sprzętu.

Warto także zwrócić uwagę, że ponad połowa przedsiębiorców budowlanych już musi stawiać czoła spadającemu popytowi na ich usługi (54 proc.). Więcej niż połowa obawia się także spadających marż (52 proc.).

Wynajem, obok własnych środków finansowych, jest najczęściej wybieranym sposobem finansowania maszyn budowlanych. Dziś korzysta z niego aż 85 proc. firm budowlanych, a w perspektywie najbliższych 3 lat niewiele się w tym zakresie powinno zmienić (84 proc. wskazań). Zdecydowanie mniej popularnymi formami finansowania są kredyt i leasing. Dziś korzysta z nich odpowiednio 47 proc. i 42 proc. firm, a w perspektywie 3 lat zamierza odpowiednio 49 proc. i 45 proc..

Najpopularniejszą formą najmu maszyn budowlanych jest wynajem krótkoterminowy – na maksymalnie 30 dni (73 proc. wskazań́). 62 proc. przedstawicieli budownictwa korzysta z wynajmu średnioterminowego – od 1 do 24 miesięcy, a tylko 5 proc. stawia na opcję długoterminową, czyli powyżej 24 miesięcy.

– W branży budowlanej umów krótkoterminowych jest zdecydowanie więcej niż długoterminowych. Klienci, którzy zajmują się usługami, czyli wykorzystaniem obiektów ruchomych na wysokościach, często zmieniają swoje lokalizacje, inwestycje, czasami jest to krótki strzał i potrzebują takiego sprzętu na kilka dni, czy tydzień – zwraca uwagę Marek Moszczyński, dyrektor sprzedaży, Partner Maszyny Sp. z o.o.

Zaawansowane narzędzia i urządzenia (87 proc. wskazań) oraz duże maszyny jak koparki lub ładowarki (83 proc. wskazań) to zdecydowanie najpopularniejsze rodzaje wynajmowanego sprzętu budowlanego w branży. 16 proc. pożycza podstawowe narzędzia. Po zakończeniu umowy 54 proc. przedsiębiorstw budowlanych najchętniej kupiłoby używaną maszynę na preferencyjnych warunkach, 26 proc. zwróciłoby sprzęt, a 20 proc. przedłużyłoby umowę.

Lista korzyści z wynajmu jest bardzo długa.

• Najwięcej firm docenia dostęp do maszyny bez potrzeby angażowania środków własnych (49 proc.)
• oraz szybki serwis maszyn w razie awarii (48 proc.).

– Klienci branży budowlanej to osoby, dla których maszyna budowlana jest narzędziem pracy. Zwykle niezbędnym do zrealizowania wielkich kontraktów. Maszyny muszą być konserwowane przez uprawnionych serwisantów, którzy dzięki swojej wiedzy potrafią przygotować maszynę tak, by nie generowała strat w przypadku jej niesprawności – podkreśla Marek Moszczyński.

W branży budowlanej, a co za tym idzie, w wynajmie sprzętu budowlanego widoczna jest bardzo duża sezonowość. Szczyt przypada na okres od września do listopada, w okresie zimowym najczęściej magazyny i place są zajęte maszynami. Stąd aż 39 proc. przedsiębiorców wskazuje na oszczędność na kosztach przechowywania maszyny, kiedy z niej nie korzystają, jako na dużą zaletę wynajmu.

Po 37 proc. ankietowanych z sektora wskazuje na szybki dostęp do sprzętu oraz jego szeroką ofertę. W szczególności 35 proc. zwraca uwagę na dostęp do nowoczesnych i zaawansowanych technologicznie urządzeń pozwalających na osiąganie lepszej wydajności.

- Polski sektor budowlany zmierza w kierunku modelu zachodniego, gdzie więcej się wynajmuje, niż sprzedaje maszyn i urządzeń budowlanych, np. w Niemczech czy Francji. I to nie tylko z uwagi na niską dostępność maszyn u producentów niemal od początku wybuchu pandemii, a wzmocnioną wybuchem wojny w Ukrainie. Świadomość korzyści z najmu i patrzenie na najem jako rozwiązanie większych zalet niż zakup na własność są kluczowe w prowadzeniu efektywnego przedsiębiorstwa budowlanego w obliczu obecnej sytuacji społeczno-gospodarczej – podsumowuje Wojciech Przybył z EFL.