Gaz ziemny to wygodne i niezawodne paliwo nie tylko w gospodarstwach domowych, ale również w przedsiębiorstwach zajmujących się produkcją energii i ciepła. To surowiec w przemyśle chemicznym i źródło pozyskania wodoru. Jako paliwo pomostowe ułatwia odchodzenie od węgla i sprzyja rozwojowi odnawialnych źródeł energii – elektrownie zasilane gazem są w stanie elastycznie stabilizować system energetyczny w coraz większym stopniu oparty na źródłach zależnych od warunków atmosferycznych. Odpowiednie wolumeny błękitnego paliwa dla gospodarki i odbiorców indywidualnych zapewniane są przez Grupę ORLEN.
Jak gaz ziemny wpływa na środowisko?
Emisyjność gazu ziemnego jest dużo mniejsza w porównaniu do innych paliw kopalnych. Gdy z niego korzystamy, generujemy mniej zanieczyszczeń, niż w przypadku spalania węgla. Użycie gazu do produkcji ciepła czy energii elektrycznej ogranicza tworzenie produktów szkodliwych dla środowiska, takich jak dwutlenek siarki, sadza, popiół, żużel i pyły, które mają destrukcyjny wpływ na lasy, zakwaszają wody, gleby oraz negatywnie wpływają na stan zdrowia i samopoczucie ludzi i zwierząt. Stawiając na gaz ziemny, zmniejszamy emisję CO2 o ok. 30% w stosunku do oleju opałowego i 50% do węgla. Równie istotne jest to, że gaz ziemny pozytywnie wpływa na środowisko ze względu na jego łatwiejszy transport. Wykorzystuje się do tego głównie system podziemnych gazociągów, ograniczając transport lądowy jedynie do przewozu LNG.
Gaz ziemny wybiera coraz więcej polskich miast i gmin. W najbliższych latach może stać się jednym z filarów krajowego systemu elektroenergetycznego. Oprócz dostarczania energii i ciepła, jego rolą będzie również stabilizowanie pracy OZE. Dzięki dużej elastyczności elektrownie gazowe sprawnie zwiększają produkcję prądu, np. w sytuacjach deficytu produkcji energii z wiatru i słońca, co zdarza się w naszej szerokości geograficznej, ze względu na zmienną pogodę.
Ciekawostka
Udokumentowane światowe zasoby gazu ziemnego wynoszą obecnie około 150 bln m3, co przy dzisiejszym poziomie wydobycia wystarczy na ponad 65 lat.
Rybnik – przykład miasta, które postawiło na gaz
Przykładem skutecznej walki o poprawę środowiska, z wykorzystaniem gazu, jest Rybnik. To największe miasto aglomeracji rybnicko-jastrzębskiej i Rybnickiego Okręgu Węglowego, liczące ponad 130 tys. mieszkańców, zaprzyjaźniło się w ostatnich latach z inwestycjami w tym zakresie. W kwietniu 2024 roku Polski Alarm Smogowy przekazał informację, że w okresie pięciu lat, od września 2018 do września 2023 roku, mieszkańcy Rybnika i okolic złożyli ponad 6200 wniosków o wymianę „kopciucha” (czyli pieca na węgiel lub drewno) w ramach programu Czyste Powietrze. To rekord spośród prawie dwóch i pół tysiąca gmin w Polsce. Ok. 1/4 z mieszkańców Rybnika i okolic zdecydowała się na instalację gazową. Przyczyniło się to do poprawy jakości powietrza. Urząd Miasta Rybnika prezentuje dane, według których w 2010 roku mieszkańcy tego miasta doświadczali aż 134 dni smogowych, czyli z przekroczeniami dopuszczalnego dobowego poziomu pyłu zawieszonego. W 2023 roku było to już jednak tylko 16 dni.
O skuteczności działań Rybnika w zakresie ochrony środowiska świadczą statystyki. Przykładowo, wartość średniorocznego stężenia pyłu PM10 w mieście osiągnęła w ubiegłym roku poziom 23 μg/m sześc., co jest najniższym wynikiem w historii pomiarów, mocno poniżej normy wynoszącej max 40 μg/m sześc. średniorocznie. Miasto chce dalej rozwijać sieć gazową i nakłaniać mieszkańców, aby przechodzili na źródła energii opalane gazem oraz podłączali się do miejskiej sieci ciepłowniczej.
Warto przy tym odnotować, że w Rybniku powstaje obecnie elektrownia gazowa o mocy 882 MW, która ma zużywać w ciągu roku 1 mld m sześc. gazu. Ma ona zastąpić zasilaną węglem kamiennym Elektrownię Rybnik. To jeden z przykładów działań polskich miejscowości sprzyjających transformacji energetycznej. Efektem tego rodzaju działań ma być w skali całego kraju ograniczenie produkcji energii elektrycznej z węgla, z ok. 60% do zaledwie 10% w ciągu 10 lat. Elektrownia gazowa w Rybniku będzie jednym z największych obiektów tego typu w Polsce. Jeśli budowa bloku gazowo-parowego przebiegnie zgodnie z harmonogramem, jednostka ta zostanie oddana do użytku już w grudniu 2026.
Dostawy gazu ziemnego – czy jesteśmy bezpieczni?
Niestabilne otoczenie geopolityczne w Europie i na świecie oraz prognozowany znaczny wzrost zapotrzebowania na gaz w kolejnych latach to powody, dla których zapewnienie nieprzerwanych dostaw gazu ziemnego jest sprawą najwyższej wagi. W zakresie dbałości o bezpieczeństwo dostaw gazu ciężar spoczywa na Grupie ORLEN. Dlatego fundamentem strategii koncernu jest zapewnienie odpowiednich wolumenów gazu polskim firmom i gospodarstwom domowym.
Grupa ORLEN dysponuje w pełni zdywersyfikowanym portfelem dostaw gazu ziemnego. Oprócz wydobycia własnego, ze złóż w Polsce, jak i na Norweskim Szelfie Kontynentalnym, posiłkuje się zakupami od zagranicznych dostawców. Jednym z filarów zapewnienia odpowiednich wolumenów błękitnego paliwa na polskim rynku są dostawy LNG, głównie z USA oraz Kataru. Spółka sprowadza gaz skroplony również z innych krajów m.in. z Norwegii, Nigerii, Egiptu, a także Trynidadu i Tobago czy Gwinei Równikowej, a odbiera w Terminalu LNG w Świnoujściu.
W 2023 r. dostawy LNG do Polski wyniosły ponad 6 mld m sześc. i zabezpieczyły ok. 1/3 całkowitego, krajowego zapotrzebowania na gaz. Grupa planuje zwiększenie możliwości dostaw LNG poprzez zarezerwowanie mocy regazyfikacyjnych w kolejnym budowanym przez spółkę Gaz-System terminalu LNG w Zatoce Gdańskiej, którego uruchomienie zaplanowano w 2028 r. Razem z rozbudową gazoportu w Świnoujściu ma to zwiększyć łączną przepustowość dostaw LNG do ok. 14 mld m sześc. rocznie. Jeśli chodzi o bezpieczeństwo dostaw błękitnego paliwa, warto wspomnieć również o realizowanej przez ORLEN inwestycji w rozbudowę największego podziemnego magazynu gazu w Polsce – PMG Wierzchowice. Pozwoli on na zwiększenie zdolności magazynowania gazu w Polsce o nawet 25%, do ponad 4 mld m sześć. Odpowiada to zużyciu wszystkich gospodarstw domowych w Polsce przez ok. 10 miesięcy.
