Spis treści
Problemy sądów apelacyjnych
Ekspertka zwróciła uwagę na rosnącą liczbę spraw frankowych, które czekają na rozpatrzenie w sądach, co powoduje, że dostęp do wymiaru sprawiedliwości staje się coraz trudniejszy dla obywateli.
– Zaległości w sądach apelacyjnych są ogromne, na przykład w Warszawie na rozprawę można czekać nawet pięć lat. Dotyczy to nie tylko spraw frankowych, ale także rozwodowych czy majątkowych– powiedziała w rozmowie Aneta Wiewiórowska-Domagalska.
Aby rozładować ten "korek", resort sprawiedliwości we współpracy ze środowiskiem sędziowskim przygotował projekt ustawy.
Nowe rozwiązania prawne w kwestii umów frankowych
Projekt ustawy dotyczy szczególnych rozwiązań w zakresie rozpoznawania spraw związanych z umowami kredytów denominowanych lub indeksowanych do franka szwajcarskiego. Jednym z kluczowych założeń jest to, że konsumenci pozywający banki nie będą musieli składać wniosków o zabezpieczenie, takich jak zawieszenie spłaty rat – wstrzymanie płatności nastąpi z mocy prawa.
Pełnomocniczka ministra sprawiedliwości zaznaczyła, że wprowadzenie automatycznego wstrzymania płatności rat jest szczególnie ważne dla sądów apelacyjnych, gdzie obecnie zalega około 30 tysięcy spraw zażaleniowych złożonych przez banki. Dla sądów okręgowych istotnym "przyśpieszaczem" mają być nowe możliwości procesowe dotyczące rozliczenia roszczeń banku i konsumenta w jednym postępowaniu i jednym orzeczeniu.
Dodatkowe zmiany w procedurach sądowych
Projekt ustawy przewiduje również rozszerzenie możliwości orzekania na posiedzeniu niejawnym w obu instancjach, dopuszczenie przesłuchań na piśmie lub online, a także wprowadzenie dodatkowej weryfikacji skarg kasacyjnych w sprawach frankowych przyjętych przez Sąd Najwyższy przed ujednoliceniem linii orzeczniczej.
– Jeżeli ustawa zostanie przyjęta w przedstawionej formie, sądy zostaną odciążone o około 30 tysięcy postępowań zażaleniowych dotyczących zabezpieczeń" - podkreśliła Wiewiórowska-Domagalska. Dodała, że to przyniesie "ogromną oszczędność czasu oraz środków państwowych i prywatnych". "Sądy apelacyjne mogłyby wreszcie skupić się na wydawaniu wyroków, a nie na rozpatrywaniu zażaleń od postanowień sądów okręgowych – zaznaczyła Aneta Wiewiórowska-Domagalska.
Konsultacje społeczne i przyszłe plany
Obecnie trwają konsultacje społeczne dotyczące projektowanej ustawy, które mają zakończyć się w połowie marca. Wiewiórowska-Domagalska zapewniła, że proces legislacyjny będzie transparentny, a resort sprawiedliwości odniesie się do wszystkich zgłoszonych uwag. Przyznała, że projekt wzbudza wiele emocji wśród kredytobiorców, banków i prawników, ale "udrożnienie zatorów frankowych i przywrócenie sądów społeczeństwu jest obecnie priorytetem". Podkreśliła, że projekt ustawy został przygotowany z poszanowaniem standardów orzeczniczych TSUE.
Pełnomocniczka dodała, że projektowana ustawa o usprawnieniu postępowań frankowych jest jednym z pierwszych kroków mających na celu przyspieszenie i usprawnienie pracy wymiaru sprawiedliwości. Kolejnym projektem, który jest obecnie testowany, jest "Digitalny Asystent Sędziego". Jak wyjaśniła Aneta Wiewiórowska-Domagalska, będzie to baza orzecznictwa TSUE z algorytmem przygotowującym projekty uzasadnień. Projekt pozwoli również na testowanie rozwiązań dotyczących digitalizacji akt oraz automatyzacji procedur w sądach, które będą wykorzystywane w przyszłych projektach mających na celu stworzenie cyfrowego sądu.
Źródło: PAP
