Marian Banaś: Specjalne strefy ekonomiczne nie były należycie wykorzystywane

- Specjalne Strefy Ekonomiczne nie były należycie wykorzystywane. Nie osiągały celów założonych przez rząd, a pomoc publiczna nie trafiała do przedsiębiorców działających w preferowanych gałęziach gospodarki w danym regionie. Żadna ze stref nie osiągnęła wyznaczone go celu, pełnego zagospodarowania obszaru, a pozostałe cele określone w planach rozwoju strefy realizowały w ograniczonym zakresie- mówi prezes NIK Marian Banaś w nagranym komentarzy wideo.

Ponadto zdaniem prezesa NIK, pomoc publiczna nie została skierowana do przedsiębiorców działających w preferowanych dla danego regionu gałęziach gospodarki, wspierających innowacyjność i konkurencyjność. - Zmiana prawa w 2018 roku pozwala mieć nadzieję na likwidację części stwierdzonych nieprawidłowości- dodaje.

- Spółki zarządzające strefami niesłusznie przyjęły jako jedyne mierniki skuteczności swych działań: zwiększenie obszaru strefy, liczby miejsc pracy, kwoty nakładów inwestycyjnych ponoszonych przez przedsiębiorców oraz liczbę nowych zezwoleń na działalność strefy. W rezultacie włączono do nich obszary nieatrakcyjne dla inwestorów i nieprzystosowane do działalności gospodarczej- mówi. - Przy udzielaniu zezwoleń nie wprowadzono żadnych kryteriów zapewniających osiągnięcie założonych celów. Strefy nie stworzyły mechanizmów promowania przedsięwzięć odpowiadającym założonym celom- wylicza Banaś.

Banaś zwraca uwagę, że przy corocznej ocenie organów spółek zarządzających minister odpowiedzialny za sprawy gospodarki nie brał pod uwagę najważniejszego w ocenie NIK aspektu działania tych spółek. To jest czy ich działalność przyczynia się do rozwoju określonych dziedzin działalności gospodarczej, specyficznej dla danego regionu, nowych rozwiązań innowacyjnych czy też zagospodarowana terenów specjalnej strefy ekonomicznej.

- W latach 2015- 2017 minister czterokrotnie nie zastosował ustalonych przez siebie zasad akceptując wynegocjowane przez czterech przedsiębiorców warunki zezwolenia umożliwiające uznanie za koszty kwalifikowane wydatków o 20 proc. wyższych od maksymalnego poziomu. Natomiast minister prawidłowo wykonywał formalne obowiązki przy procedurach zmiany granic stref i udzielania przedsiębiorcom zezwoleń na prowadzenie działalności gospodarczej na ich terenie- podsumowuje.

Specjalne strefy ekonomiczne (SSE) to instrument mający wspomóc rozwój gospodarczy mniej rozwiniętych obszarów kraju poprzez przyciąganie nowych inwestycji i promocję tworzenia miejsc pracy. W założeniu mają także wspierać innowacyjność i konkurencyjność firm. Korzystają w tym celu z pomocy publicznej w wysokości ponad 2,5 mld zł rocznie.