Mazowsze w czołówce województw pod względem tempa wydawnia pieniędzy z funduszy europejskich

Lata 2014-2020 to ostatni okres, w którym Polska uzyska tak duże wsparcie finansowe z Unii Europejskiej - 120,1 mld euro, w tym 82,5 mld euro w ramach polityki spójności.

Polityka spójności Unii Europejskiej służy wyrównaniu dysproporcji w rozwoju różnych europejskich regionów, krajów członkowskich, a także regionów wewnątrz tych krajów. To niezmiernie ważny czynnik nie tylko dla wyrównania poziomu życia obywateli UE, ale przede wszystkim „fundament” do usprawnienia rozwoju gospodarczego całej Unii Europejskiej, która chce konkurować na rynku globalnym z najważniejszymi jego graczami: gospodarką USA i Chin.

Dlatego znaczna część środków w budżecie unijnym przeznaczona jest na finansowanie różnych przedsięwzięć służących budowaniu spójności. Wydatkowane są one na rozmaite sposoby: bezpośrednio z budżetu Unii, z budżetu danego kraju, a w ramach budżetu krajowego - także ze środków zarezerwowanych dla danego regionu (województwa).
Środki unijne z wcześniejszych budżetów były przez nasz kraj wykorzystywane na tyle skutecznie, służąc zmniejszeniu w wielu dziedzinach dysproporcji między Polską a średnią unijną, że po 2020 roku na większe pieniądze, zwłaszcza służące polityce spójności, liczyć mogą kraje, które do UE przystąpiły później niż Polska lub są mniej rozwinięte od naszego. Ponieważ po 2020 r. nie możemy już liczyć na tak intensywne wsparcie działań służących polityce spójności, tym ważniejsze jest wykorzystanie wszystkich przyznanych pieniędzy w obecnym budżecie - do przysłowiowego ostatniego eurocenta.

Przy rozdysponowywaniu funduszy europejskich na lata 2014-2020 Mazowsze jako jedyne województwo z Polski zaliczone zostało do regionów lepiej rozwiniętych w stosunku do pozostałych regionów kraju. Stało się tak, ponieważ produkt krajowy brutto (PKB) województwa przekroczył 75 proc. średniej unijnej; konsekwencją jest m.in. proporcjonalne zmniejszenie środków przeznaczonych w RPO Mazowsza na politykę spójności oraz zmniejszenie poziomu maksymalnego dofinansowania z 85 proc. do 80 proc. wartości projektu.

- Mamy z Unii Europejskiej przyznane ponad 2 mld euro. I wbrew niektórym pogłoskom - mówiącym, że nie do końca sobie radzimy, ma-my zaangażowanych już 66 proc. środków z tej perspektywy. Zaangażowanych, czyli podpisanych do dofinansowania umów - wyjaśnia wicemarszałek województwa mazowieckiego Wiesław Raboszuk.

Realizując politykę spójności, Mazowsze stosuje bardzo ciekawe rozwiązania. Jednym z nich są Regionalne Inwestycje Terytorialne, tzw. RIT-y. W ramach RIT samorządy podejmują wspólne działania inwestycyjne, np. z obszaru transportu. RIT-y realizowane są w subregionie płockim, siedleckim, ciechanowskim, radomskim i ostrołęckim.

Podobnie jak w innych regionach kraju, premiowane są projekty wspierające tzw. inteligentne specjalizacje regionu, czyli obszary o największym potencjale rozwojowym.
Na Mazowszu postawiono na cztery inteligentne specjalizacje: wysoką jakość życia, bezpieczną żywność, inteligentne systemy zarządzania i nowoczesne usługi dla biznesu. Wybrane dla regionu mazowieckiego inteligentne specjalizacje wynikają z Regionalnej Strategii Innowacyjności Województwa Mazowieckiego do 2030 roku; zawiera ona wskazówki, na co należy kłaść nacisk, aby region mógł się rozwijać i konkurować z innymi regionami w Europie.

Mazowsze realizuje politykę spójności m.in. poprzez inwestycje o zasięgu wykraczającym poza jedną gminę czy miasto

Ten rok jest czwartym rokiem realizacji Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Mazowieckiego 2014-2020. W ramach całego programu Mazowsze ma do wydania ponad 2089 mld euro. Minął już półmetek tego okresu programowania. Zarząd województwa zatwierdził do dofinansowania 2622 projekty na kwotę 1,37 mld euro (wkładu UE), co stanowi 66 proc. zarezerwowanej w programie puli środków.
Osiągnięcie w 2018 r. założonego poziomu jest bardzo ważne. Jeżeli do tego czasu nie udałoby się dotrzymać harmonogramu, to wówczas trzeba by zwrócić niewykorzystaną nadwyżkę do budżetu UE.

Artykuł jest częścią Specjalnego Raportu Regionalnego realizowanego w ramach partnerstwa medialnego z EURACTIV.pl dzięki wsparciu Komisji Europejskiej