Spis treści
Seniorzy: młodsi niż myślisz
Choć tradycyjnie wyobrażamy sobie babcię w fotelu z drutami i dziadka w ogródku, rzeczywistość wygląda inaczej. Dziś seniorzy często pozostają aktywni, a ich życie zawodowe to nie tylko sposób na dodatkowy dochód, ale też forma samorealizacji.
Standardowo na emeryturę kobiety w Polsce przechodzą, mając 60 lat, a mężczyźni 65. Natomiast wiele osób pozostaje babciami i dziadkami jeszcze na długo przed osiągnięciem wieku emerytalnego.
Ponadto, jak wynika z danych PARP, ponad 14% polskich emerytów pracuje. To mniej niż w takich krajach jak
Holandia (26%),
Estonia (31%),
Irlandia (35%),
ale liczby rosną z roku na rok.
Dlaczego seniorzy wracają na rynek pracy i gdzie pracują?
Powody aktywności zawodowej seniorów są złożone. Wielu z nich wskazuje na problemy finansowe. Emerytury w Polsce często nie wystarczają na pokrycie rosnących kosztów utrzymania. Z kolei inni podkreślają, że praca to dla nich sposobność do utrzymania aktywności i unikania izolacji społecznej.
Najwięcej seniorów znajduje zatrudnienie w ochronie zdrowia (11%) oraz edukacji (10%). To sektory, w których brak pracowników jest szczególnie dotkliwy, a doświadczenie starszych osób jest nieocenione.
Mniej popularne są zawody wymagające wysokiej kondycji fizycznej, takie jak budownictwo (3%), czy wymagające zaawansowanej wiedzy technologicznej (1%).
Społeczno-ekonomiczne efekty z pracy seniorów
Aktywność zawodowa starszych osób ma ogromne znaczenie dla gospodarki. W obliczu starzejącego się społeczeństwa i spadającej liczby osób w wieku produkcyjnym, praca seniorów łagodzi skutki demograficzne i zmniejsza niedobory siły roboczej. Dodatkowo ich doświadczenie zawodowe i życiowe stanowi wartość dodaną, która wpływa na jakość pracy w wielu sektorach.
Seniorzy na rynku pracy w liczbach
W Polsce aktywność zawodowa osób w wieku emerytalnym systematycznie rośnie. Jest to efekt zarówno potrzeb finansowych, jak i chęci utrzymania aktywności społecznej oraz zawodowej. Seniorzy wnoszą nieoceniony wkład w gospodarkę, znajdując zatrudnienie w takich sektorach jak opieka zdrowotna, edukacja czy administracja.
Wzrost płacy minimalnej, ulgi podatkowe, takie jak PIT-0, oraz rozwój programów wspierających zatrudnienie osób 60+ sprzyjają ich aktywizacji zawodowej. Mimo to, nadal istnieją bariery, takie jak brak kompetencji cyfrowych czy ograniczenia fizyczne, które utrudniają dostęp do bardziej wymagających sektorów rynku pracy.
Biznes
Aktywność zawodowa seniorów w Polsce wynosi 14%, co jest niższym wskaźnikiem niż w krajach takich jak Holandia (26%) czy Dania (29%).
Aż 785 tys. emerytów w Polsce pracuje zawodowo, co stanowi istotny wkład w rynek pracy.
Sektor opieki zdrowotnej i pomocy społecznej zatrudnia najwięcej seniorów – 11% pracujących emerytów znajduje tam zatrudnienie.
PIT-0 dla osób 60+ oraz wyższa płaca minimalna zachęcają seniorów do pracy, czyniąc zatrudnienie bardziej opłacalnym.
Praca na emeryturze to często sposób na niskie świadczenia, walkę z izolacją społeczną, a także na utrzymanie zdrowia psychicznego.
Duża część seniorów podejmuje zatrudnienie w mikrofirmach, co ogranicza ich szanse na wysokie zarobki, choć rośnie liczba seniorów wśród menedżerów.
Technologiczne bariery są wyzwaniem dla seniorów – w sektorze informacyjnym pracuje zaledwie 1% emerytów.
Bariery fizyczne ograniczają zatrudnienie seniorów w sektorach takich jak budownictwo czy przemysł, gdzie praca wymaga dużej sprawności fizycznej.
Wśród seniorów aktywnych zawodowo rośnie zainteresowanie edukacją i rozwijaniem kompetencji, szczególnie w zakresie nowych technologii.
Wyzwania do pokonania
Pomimo tych pozytywnych aspektów, wciąż istnieje wiele barier, które utrudniają seniorom, którzy myślą o pozostaniu aktywnym zawodowo, wejście lub powrót na rynek pracy. Postęp technologiczny, bariery fizyczne oraz brak odpowiednich programów szkoleń to tylko niektóre z nich.
