Oferty tylko z wysokością wynagrodzenia za pracę, jawne zarobki. Unia Europejska szykuje dyrektywę. Co o tym sądzą firmy i pracownicy?

Ujawnianie wysokości wynagrodzeń w ogłoszeniach o pracę to dobry pomysł zdaniem zaledwie 40 proc. przepytanych firm. Odmienne podejście mają pracownicy – aż 75 proc. z nich chciałoby ujrzeć w ogłoszeniu taką informację – wynika z przeprowadzonej przez Pracodawców RP ankiety wśród firm i zatrudnionych.

Ile zarabia kolega?

Pracownicy są natomiast podzieleni w kwestii dostępu do wiedzy o wysokości płacy współpracowników. Prawie połowa zapytanych zatrudnionych (47 proc.) odpowiedziała, że chcieliby, aby ich współpracownik znał wysokość ich pensji, ale tych, którzy by tego nie chcieli jest niewiele mniej (43 proc.). Niewiele ponad połowa pracowników (54 proc.) chciałaby wiedzieć, ile zarabia ich kolega z pracy, natomiast 34 proc. zatrudnionych nie potrzebuje tej wiedzy.

Pomimo, że pracodawcy są raczej przeciwni tej idei, firmy zauważają też zalety jawności wynagrodzeń. Prawie 50 proc. z nich wskazało, że główną zaletą jest możliwość stworzenia przejrzystych zasad wynagradzania. Zdanie to podzielają pracownicy, jednak ich liczba jest zdecydowanie większa – z takim stwierdzeniem zgadza się 70 proc. zatrudnionych. Inna zaleta, na którą zwracają uwagę pracownicy, to wzmocnienie poczucia sprawiedliwości w miejscu pracy (53 proc.).

Jawność to konflikty

Ankietowani zauważyli też wady tej konstrukcji. 56 proc. pracowników podkreśla, że ujawnianie danych o wysokości wynagrodzenia może spowodować nowe konflikty w miejscu pracy. Tylko 18 proc. zatrudnionych jest zdania, że to rozwiązanie nie ma żadnych minusów. Z kolei 80 proc. pracodawców obawia się, że jawność płac spowoduje niebezpieczeństwo uzyskania informacji o wysokości płac przez osoby postronne.
– Jest to niepokojący wniosek, bowiem firmy mają świadomość, że ujawnianie wysokości wynagrodzeń czy ich przedziałów w ofertach pracy lub w czasie procesu zatrudnienia może spowodować fikcyjne rekrutacje, których celem będzie jedynie wyłudzenie danych o wysokości płac w firmie, a nie podjęcie zatrudnienia. Każdy będzie mógł uzyskać tego rodzaju dane pod pretekstem zainteresowania podjęciem pracy w przedsiębiorstwie, co może spowodować ich przetwarzanie w sposób nieuprawniony – zauważa Katarzyna Siemienkiewicz, ekspert ds. prawa pracy Pracodawców RP.

Jawna cała Europa
Dyskusja o jawności płac ponownie stała się ważnym tematem debaty publicznej po tym, jak Komisja Europejska przedstawiła projekt dyrektywy w tej sprawie. Projekt zakłada, że osoby ubiegające się o zatrudnienie będą informowane o wysokości lub przedziale wynagrodzenia na danym stanowisku.
Ponadto pracownicy mieliby uzyskać prawo do informacji o średniej wysokości wynagrodzenia w ich grupie zawodowej z podziałem na płeć. Z kolei na pracodawców zatrudniających co najmniej 250 pracowników miałby być nałożony obowiązek sprawozdawczy w zakresie różnic w wynagrodzeniu między płciami.