Paczkomaty i automaty paczkowe w Polsce. Gdzie powstają, które firmy mają ich najwięcej? Tak rozwija się rynek maszyn ze skrytkami!

Paczkomaty w Polsce

Ostatnie lata przyniosły na polskich ulicach gwałtowny wzrost liczby tego rodzaju maszyn. Związane jest to z rozwojem rynku i wzrostem liczby przesyłek. Na przyspieszenie i wzrost rynku znaczenie miały także lockdowny. Kiedy w marcu 2020 roku cały świat zastygł w bezruchu, pojawiły się zakazy wychodzenia z domu, ilość zakupów robionych z domu tylko wzrosła.

Według danych InPostu w grudniu 2019r. w Polsce było 6 000 paczkomatów. W październiku 2021r. - czyli prawie dwa lata później - liczba ta osiągnęła 15 000 maszyn.

Samo zmontowanie takiej maszyny na linii produkcyjnej z wyciętej wcześniej wcześniej blachy, okablowanie i zainstalowanie drzwi może zająć kilkanaście minut. Jednak tak początek każdej maszyny to etap projektowania, a koniec – montaż na miejscu docelowym.

Wcześniej produkcja paczkomatów odbywała się w Zabierzowie pod Krakowem. W tym roku InPost przeniósł zakład produkcyjny nowej fabryki w Cholerzynie, niedaleko lotniska w Balicach. Produkcja wraz z centrum badawczo-rozwojowym, showroomem i dwoma laboratoriami mieści się obecnie w parku City Logistics Kraków Airport. Obiekt InPostu zajmuje ponad 7 tys. mkw. To jedyne miejsce na całą Polskę, gdzie powstają paczkomaty - zaczynając od koncepcji (w centrum badawczo-rozwojowym) kończąc na finalnej produkcji.

Polska nie jest jednak jedynym rynkiem docelowym. Polskie maszyny tworzone przez InPost trafiają także za granicę: do Wielkiej Brytanii, Włoch i Francji. Rynki środkowoeuropejskie są niewielkie, a Zjednoczone Królestwo posiada rynek dwukrotnie większy, niż polski.

Nazwa ,,paczkomat’’ stanowi znak towarowy, na który Urząd Patentowy udzielił prawa ochronnego. Właśnie dlatego podobne maszyny innych marek nazywają się „automatami paczkowymi”.

Allegro postawiło już swoje pierwsze automaty paczkowe. Stworzyła je firma Expo-Modern, która posiadająca swoje oddziały w Londynie, Paryżu, Berlinie, Lublinie, Warszawie, Mińsku, Kijowie i Moskwie. Główne biuro mieści się w Łucku na Wołyniu.

Aktualnie jest to 600 maszyn, do końca 2022 ma być już ich powyżej 3000.

- Wszyscy kochamy automaty paczkowe, nauczyliśmy się z nich korzystać i jest to bardzo wygodne. Polska jest chyba jakimś ewenementem pod tym względem na skalę światową. Chcemy się w to wpisać, ale w sposób bardzo mądry. Są drobiazgi, jak choćby to, jak jest zrobiony podjazd w kontekście osób niepełnosprawnych - powiedział Marcin Gruszka z Allegro. Jak dodaje maszyny są obsadzone roślinnością, a światło przygasa po odejściu klienta. Dzięki temu mają być bardziej przyjazne dla otoczenia.

Allegro ma zawarte długoletnie umowy z InPostem i korzysta z jego kilkunastu tysięcy paczkomatów. Sam posiada jednak około 45 tys. punktów odbioru.

- Automaty paczkowe Allegro traktujemy jako uzupełnienie już istniejącej sieci punktów odbioru. - dodaje Marcin Gruszka - Jeżeli InPost ma 15 tysięcy paczkomatów, a Allegro ponad 600 oznacza to tylko, że kupujący na Allegro mogą korzystać z 15600 maszyn i to jest najważniejsze.

Orlen posiada ponad 6 tys. punktów, w których możliwe jest przyjmowanie i odbiór paczek. Ok. 1100 punktów to stacje Orlen, 1000 punktów - kioski i sklepiki Ruchu, a 4 000 – zaprzyjaźnione sklepy. Automaty poprawią dostępność i zwiększą już istniejącą sieć odbioru i nadawania. Do końca grudnia w Polsce ma stanąć 500 automatów.

Poczta Polska również posiada rozbudowaną sieć placówek pocztowych, gdzie można odbierać paczki. Co ciekawe, przesyłki z poczty można odbierać także na stacjach paliw Orlen i w kioskach Ruchu.

Od kwietnia 2021 w Polsce znajdują się także automaty paczkowe Aliexpress.

W Niemczech system maszyn ze skrytkami do odbiorów paczek rozwija głównie DHL na bazie paczkomatów KEBA. Amazon posiada własne paczkomaty Amazon Hub Locker. Szwajcarska poczta korzysta z systemu paczkomatów My Post 24, a poczta duńska z „Døgnposten”. Natomiast w Norwegii i Szwecji działa spółka „Bring Express” oferująca system paczkomatowy „MyQuickBox”.

Liczba automatów paczkowych w Polsce wynosi obecnie ok. 18 tys. Jak wynika z raportu „Rudolf sam sobie nie poradzi - rynek automatów paczkowych w Polsce" - to najwięcej na świecie. Raport przygotowała firma Colliers, która szacuje, że do końca 2022 r. liczba takich maszyn w Polsce przekroczy 25 tys. sztuk.

Z automatów paczkowych w Polsce korzysta aż 97% uczestników ankiety zrealizowanej przez firmę Colliers. Polska znalazła się w pierwszej piątce pośród państw członkowskich Unii Europejskiej biorąc pod uwagę liczbę punktów odbioru w przeliczeniu na osobę. Ponadto spośród wszystkich państw świata to właśnie w Polsce znajduje się najwięcej automatów paczkowych.

Wśród respondentów badania Colliers aż 85% z nich odpowiedziało, że wybierając formę dostawy decyduje się na automaty paczkowe często i z pewną regularnością. 32% korzysta z możliwości odbioru w automacie zawsze, gdy tylko jest to możliwe. Aktualnie w Polsce dostawy do automatów paczkowych to prawie 40% wszystkich przesyłek. 50% stanowią dostawy do miejsca zamieszkania. Colliers przewiduje, że do końca 2024 r. udział tych dwóch form dostaw powinien się wyrównać.