Spis treści
Akt o surowcach krytycznych: Nowa strategia UE
W 2024 roku wszedł w życie Akt o surowcach krytycznych, który ma kluczowe znaczenie dla przyszłości energetycznej i przemysłowej Unii Europejskiej. Surowce te są niezbędne do produkcji paneli słonecznych, turbin wiatrowych oraz magazynów energii.
Bez nich UE nie będzie mogła przeprowadzić transformacji energetycznej i klimatycznej, ani poprawić swoich zdolności obronnych.
Komisja Europejska przewiduje, że do końca dekady zapotrzebowanie na metale ziem rzadkich wzrośnie pięciokrotnie.
W związku z tym, UE musi podjąć działania, aby zmniejszyć swoją zależność od Chin, które obecnie dominują w wydobyciu i przetwarzaniu tych surowców. W ramach Aktu o surowcach krytycznych, Komisja Europejska zaprezentowała pierwszą listę projektów strategicznych, które mają na celu zwiększenie wydobycia, przetwarzania i recyklingu surowców krytycznych.
Wyzwania związane z wydobyciem metali ziem rzadkich
Unia Europejska nie jest postrzegana jako region bogaty w złoża metali ziem rzadkich, co stanowi wyzwanie dla realizacji ambitnych celów Aktu o surowcach krytycznych. W 2023 roku w szwedzkiej Kirunie odkryto złoża metali ziem rzadkich, takich jak
cer,
lantan,
neodym.
Rok później, w norweskiej gminie Nome, odkryto złoża zawierające prawie dziewięć milionów ton metali ziem rzadkich, w tym neodym i tlenek prazeodymu.
Norweskie złoża są obecnie uznawane za największe w Europie. Francja również posiada zasoby surowców krytycznych, takich jak german, miedź, lit, molibden, boksyt, wolfram, antymon, złoto i ołów. Niemniej jednak, cele UE dotyczące zwiększenia wydobycia metali ziem rzadkich są stosunkowo skromne, zakładając wzrost o 10% do 2030 roku.
Poszukiwanie nowych partnerów i wyzwania polityczne
Aby uniezależnić się od dostaw z Chin, Unia Europejska rozpoczęła poszukiwania nowych dostawców surowców krytycznych. Prowadzone są rozmowy z krajami takimi jak Chile i Australia, a także z sąsiednimi państwami, w tym Serbią i Ukrainą. Ukraina posiada złoża 22 z 34 surowców krytycznych z listy UE, co czyni ją atrakcyjnym partnerem.
Jednak nie wszystkie partnerstwa są stabilne. Sytuacja polityczna w Demokratycznej Republice Konga, zasobnej w surowce, jest niestabilna. Rwanda, która podpisała z UE porozumienie o zrównoważonych dostawach surowców krytycznych, jest oskarżana o wspieranie rebeliantów w sąsiedniej DRK, co stawia przyszłość współpracy pod znakiem zapytania.
Przetwarzanie i recykling: Kolejne kroki UE
Oprócz zwiększenia wydobycia, Unia Europejska zobowiązała się do zwiększenia przetwarzania metali ziem rzadkich o 40% oraz ich recyklingu o 25%. Wysokie wymagania dotyczące ochrony środowiska, przewidziane w unijnym prawie, mogą jednak stanowić przeszkodę w realizacji tych celów.
Projekty uznane przez Komisję Europejską za krytyczne będą miały ułatwienia w zakresie spełniania wymogów środowiskowych. To kluczowy krok w kierunku zwiększenia niezależności UE w obszarze metali ziem rzadkich, co jest niezbędne dla przyszłości energetycznej i przemysłowej Europy.
Źródło: PAP
