Zwolnienie lekarskie L4. Co wolno, a czego nie można robić w czasie jego trwania?

Jak podaje Dziennik Gazeta Prawna, wg ZUS w listopadzie zwolnienie chorobowe wzięło 1,8 mln pracowników. W grudniu było to już 2,18 mln osób.

Liczba zwolnień na dzieci wzrosła w tym okresie z 361 tys. do niemal 412 tys. Gdy porówna się rok do roku, wzrost jest prawie dwukrotny - w grudniu 2021 r. wystawiono ich 215 tys. - czytamy w DGP.

Pracownik, który jest ubezpieczony ma prawo do przerwy w świadczeniu pracy z powodu czasowej niezdolności do realizacji swoich obowiązków. Taka niezdolność musi być potwierdzona przez lekarza odpowiednim zaświadczeniem.

Na zwolnieniu lekarskim znajduje się przyczyna niedyspozycji pracownika oraz czas, w którym pracownik nie powinien wykonywać pracy.

Jeżeli ze zwolnienia będziemy korzystać niezgodnie z jego przeznaczeniem możemy utracić prawo do zasiłku chorobowego za cały okres przerwy od pracy. Wynika tak z Ustawy z 25 czerwca 1999 roku o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa.

Art. 17. 1. Ubezpieczony wykonujący w okresie orzeczonej niezdolności do pracy pracę zarobkową lub wykorzystujący zwolnienie od pracy w sposób niezgodny z celem tego zwolnienia traci prawo do zasiłku chorobowego za cały okres tego zwolnienia.
2. Zasiłek chorobowy nie przysługuje w przypadku, gdy zaświadczenie lekarskie zostało sfałszowane.

Oznacza to, że pracownik nie powinien wykonywać pracy zarobkowej w tym czasie.

W tym czasie pracownik ma powstrzymać się od takich działań i aktywności, które nie są zgodne z celem zwolnienia. Chodzi przede wszystkim działania, które mogą negatywnie wpłynąć na zdrowie pacjenta i wydłużyć czas, kiedy nie będzie on zdolny do pracy.

Do po tych zajęć można zaliczyć:

• prace w ogrodzie,
• prace w gospodarstwie,
• robienie remontu w domu,
• wyjazdy, chyba że taki wyjazd został zlecony przez lekarza, np. do sanatorium,
• uczestnictwo w imprezach sportowych.

Bez względu na to, jakie mamy zwolnienie, z domu możemy wyjść, aby

• kupić niezbędne produkty spożywcze,
• kupić leki w aptece,
• udać się do lekarza.

W razie kontroli, jeżeli nie zostaniemy zastani w miejscu zamieszkania, może się okazać konieczne złożenie wyjaśnień. Przydatny może być rachunek ze sklepu lub z apteki.

Osoba przebywająca na zwolnieniu "chodzącym" może opuścić miejsce zamieszkania. Może to być na przykład wyjazd do rodziny. W takiej sytuacji należy jednak poinformować pracodawcę. Są na to 3 dni od momentu zmiany miejsca pobytu. Jeżeli rodzina mieszka za granicą, warto poprosić lekarza, aby umieścił odpowiednią wzmiankę w dokumentacji. W przypadku kontroli z ZUS-u taki wyjazd nie będzie wzbudzać wątpliwości.

Ponadto zwolnienie lekarskie posiada odpowiednie kody. Są o m.in.:

• kod 1, który oznacza – zwolnienie leżące. W takiej sytuacji mamy obowiązek przebywania w domu przez cały czas trwania zwolnienia. Możemy jednak wyjść np. na zakupy.
• kod 2 to zwolnienie chodzące. Pozwala np. na wyjście na spacer i większą swobodę.

Pracownik może chodzić na L4, w tym opuszczać mieszkanie, np. wybrać się na spacer. Mimo że takie zwolnienie pozwala na więcej swobody, to również trzeba pamiętać o ograniczeniach.

Na zwolnieniu lekarskim lekarz umieszcza wzmiankę

• „chory może chodzić”
• „chory musi leżeć”.

Pierwsza z nich nie pozostawia wątpliwości, że należy się powstrzymać od działań na rzecz pracodawcy, choć można opuszczać dom.

W przypadku drugiej wskazówki chory powinien przebywać w domu. Jeżeli go tam nie będzie w sytuacji kontroli — zostanie wezwany na wyjaśnienia. Nie oznacza to jeszcze utraty zasiłku chorobowego, opiekuńczego lub rehabilitacyjnego, ani rozwiązania umowy o pracę lub zwolnienia dyscyplinarnego.