Spis treści
Do sanatorium mogą pojechać osoby, które są zagrożone utratą zdolności do pracy. Musi jednak istnieć szansa, że po rehabilitacji te osoby będą mogły wrócić do pracy. Poza tym muszą one być ubezpieczone w ZUS (to dotyczy pracujących zawodowo) albo pobierać zasiłek chorobowy (lub świadczenie rehabilitacyjne) albo też pobierać okresowo rentę.
Darmowe sanatorium. ZUS pokrywa wszystkie koszty
Sanatorium może też przysługiwać osobom, które otrzymają skierowanie na turnus od lekarza orzecznika podczas kontroli zwolnienia lekarskiego. Skierowanie może też zostać wystawione osobom starającym się o świadczenie rehabilitacyjne lub rentę z tytułu niezdolności do pracy.
Orzeczenie w sprawie rehabilitacji wydaje lekarz orzecznik ZUS po przeprowadzeniu badania lub na podstawie zgromadzonej dokumentacji z leczenia. Jeżeli lekarz orzecznik wyda orzeczenie o potrzebie rehabilitacji, osoba ubiegająca się o sanatorium otrzyma zawiadomienie o skierowaniu z informacją o terminie i miejscu swojej rehabilitacji. Leczenie rehabilitacyjne trwa 24 dni, ale ordynator ośrodka rehabilitacyjnego może ją wydłużyć albo skrócić po uprzedniej zgodzie ZUS. Co ważne, to ZUS pokrywa koszty rehabilitacji, a więc leczenia, zakwaterowania i wyżywienia. ZUS zwraca też koszty dojazdu najtańszym środkiem komunikacji publicznej z miejsca, w którym osoba mieszka (a także z ośrodka rehabilitacyjnego).
Osoba uprawniona może zostać skierowana na rehabilitację w systemie: stacjonarnym (pobyt całodobowy w ośrodku rehabilitacyjnym) w przypadku schorzeń: narządu ruchu, narządu ruchu po wypadku (wczesna rehabilitacja powypadkowa), układu krążenia, układu oddechowego, psychosomatycznych, onkologicznych po leczeniu nowotworu gruczołu piersiowego, narządu głosu;
a także ambulatoryjnym (codzienny dojazd do ośrodka) w przypadku schorzeń: narządu ruchu, układu krążenia, w tym monitorowanego telemedycznie. Lekarz w ośrodku rehabilitacyjnym ustali indywidualne zajęcia obejmujące m.in. fizjoterapię czy masaże (cała lista zabiegów jest dostępna na stronie ZUS). Zakład nie ma własnych ośrodków rehabilitacyjnych. Zawiera umowy z placówkami, które muszą spełnić określone wymagania prawne, kadrowe, lokalowe i medyczne (ZUS ogłasza w tej sprawie konkursy). Ośrodki zlokalizowane są na terenie całej Polski, w tym w miejscowościach uzdrowiskowych.
Wniosek o turnus. Jak się starać o sanatorium?
Złożenie wniosku o pobyt w sanatorium nie jest równoznaczne z otrzymaniem skierowania. Zanim ZUS wyda decyzję, może zlecić przebadanie pacjenta. Otrzyma on wtedy wezwanie do lekarza orzecznika ZUS. Na badanie trzeba zabrać dokumentację z leczenia. Co ważne, lekarz prowadzący leczenie może elektronicznie złożyć wniosek o rehabilitację leczniczą w ramach prewencji rentowej ZUS w imieniu osoby ubiegającej się o miejsce w sanatorium. Lekarz może też wystawić wniosek o rehabilitację w trakcie wystawiania zwolnienia elektronicznego (e-ZLA) na Platformie Usług Elektronicznych ZUS. Taki wniosek lekarz prześle elektronicznie do ZUS. Wniosek można też złożyć samodzielnie w każdej placówce ZUS.
Z danych zakładu wynika, że w 2022 roku z rehabilitacji w sanatorium skorzystało w całej Polsce blisko 50 tys. osób. Najczęściej mieszkańcy woj. śląskiego – 11 440, mazowieckiego – 8076, łódzkiego – 4035 i małopolskiego 3346. Skierowania były wystawiane najczęściej z powodu schorzeń narządu ruchu (40 946) i chorób układu krążenia (2345).
