Rolnicy zwracają uwagę, że implementacja Zielonego Ładu prowadzi do znacznych zmian w sposobie prowadzenia gospodarstw. Zwiększone wymagania dotyczące dobrostanu zwierząt, ograniczenia w stosowaniu nawozów i środków ochrony roślin, a także potrzeba modernizacji infrastruktury, to tylko niektóre z wyzwań, z jakimi muszą się zmierzyć.
Stopniowe wprowadzanie zmian kluczem do sukcesu
Wiceminister rolnictwa Stefan Krajewski zauważa, że wiele zobowiązań Zielonego Ładu można zrealizować, o ile będą one wprowadzane stopniowo. Podkreśla, że polskie gospodarstwa już teraz spełniają wiele wymogów dotyczących dobrostanu zwierząt. A racjonalne podejście do zmian może przyczynić się do ich sukcesu, bez nadmiernego obciążenia rolników.
- Część zobowiązań Europejskiego Zielonego Ładu jesteśmy w stanie wypełnić - i to mówią rolnicy, którzy rozmawiają z nami - pod warunkiem że będzie to miało charakter zdroworozsądkowy i rozłożony w czasie. Możemy się dostosować, chociażby w obszarze dobrostanu. Zostało bardzo dużo zrobione, żeby zwierzęta miały jak najlepszy dobrostan, żeby zwiększać powierzchnie klatek, kojców, doprowadzać do tego, by były utrzymywane bezuwięziowo. I to się dzieje. Dzisiaj nowoczesne chlewnie, obory spełniają wymogi związane z dobrostanem - zauważa Krajewski.
Kluczowym elementem jest dialog z rolnikami i stopniowe dostosowywanie regulacji, tak aby dać gospodarstwom czas na adaptację. Krajewski wskazuje, że wprowadzenie norm ekologicznych powinno być poprzedzone odpowiednimi konsultacjami i dostosowaniem terminów wdrożenia do możliwości finansowych i technicznych gospodarstw.
Dlaczego rolnicy protestują przeciwko Zielonemu Ładowi?
Wzrost kosztów produkcji: Zielony Ład wprowadza wymóg stosowania bardziej ekologicznych metod uprawy, co wiąże się z koniecznością inwestycji w nowoczesne technologie, nowe maszyny czy bardziej kosztowne środki ochrony roślin i nawozy. Polscy rolnicy wskazują, że bez odpowiedniego wsparcia finansowego nie są w stanie sprostać tym wymaganiom, co prowadzi do znaczącego wzrostu kosztów prowadzenia gospodarstw.
Brak realnego wsparcia finansowego: mimo dopłat bezpośrednich i funduszy na działania ekologiczne (tzw. ekoschematy), rolnicy wskazują, że pomoc ta jest niewystarczająca, aby pokryć wszystkie koszty wynikające z Zielonego Ładu. Polityka Unii Europejskiej wymaga ogromnych inwestycji w modernizację, które przekraczają możliwości wielu polskich gospodarstw, szczególnie tych mniejszych.
Zbyt skomplikowane regulacje i nadmiar biurokracji: rolnicy wskazują na ogromne obciążenie biurokratyczne związane z wdrażaniem Zielonego Ładu. Liczne wymogi dotyczące raportowania, dokumentacji czy spełniania standardów ekologicznych sprawiają, że zamiast koncentrować się na produkcji, rolnicy spędzają czas na spełnianiu kolejnych formalności. Przerost administracyjny i ryzyko utraty dopłat z powodu drobnych błędów są powodem frustracji wśród rolników.
Konkurencja z tańszym importem: wprowadzenie Zielonego Ładu zbiega się w czasie z napływem tańszego zboża z Ukrainy i krajów Mercosur. Produkty te często nie spełniają unijnych standardów ekologicznych, co daje im przewagę cenową na rynku, a jednocześnie uderza w konkurencyjność lokalnych producentów. Import tańszego zboża czy mięsa obniża ceny na polskim rynku, co negatywnie wpływa na rentowność rodzimych gospodarstw.
Brak konsultacji przy tworzeniu regulacji: polscy rolnicy czują, że nie mają wpływu na kształtowanie polityki Zielonego Ładu. Uważają, że regulacje są opracowywane przez urzędników oderwanych od realiów wiejskiego życia, a ich głos i potrzeby są ignorowane. Tworzenie przepisów bez uwzględnienia specyfiki polskiego rolnictwa powoduje, że wiele wymogów jest niemożliwych do wdrożenia w praktyce.
Ecoista to strona, na której prowadzimy rzeczową i inspirującą debatę na temat środowiska. Oddajemy głos ludziom, którzy na różne sposoby angażują się w ekologiczną transformację. Są wśród nich naukowcy, przedsiębiorcy, aktywiści, rolnicy, ekonomiści, intelektualiści oraz przedstawiciele instytucji państwowych – każdy może podzielić się swoim spojrzeniem na sprawy, które mają znaczenie dla przyszłości naszej planety. Wierzymy, że wartościowa i angażująca dyskusja to pierwszy krok ku zmianie. Naszym celem jest wspólna praca na rzecz harmonii między człowiekiem a Ziemią.
