Spis treści
Rosyjski gaz w Europie: nowe trasy dostaw
Zakończenie tranzytu rosyjskiego gazu przez Ukrainę nie oznacza całkowitego odcięcia Europy od tego źródła energii. Choć dostawy przez Ukrainę zostaną ograniczone o 35%, Rosja nadal będzie eksportować gaz do Unii Europejskiej innymi trasami. Gazociąg Turkstream umożliwia przesył gazu na Słowację i Węgry, a znaczna część dostaw to LNG, które trafia do takich krajów jak Francja, Holandia, Belgia i Hiszpania.
PIE szacuje, że mimo zmniejszenia dostaw, rosyjskie przychody z eksportu gazu do UE w styczniu 2025 roku mogą być tylko o 16% niższe niż rok wcześniej, a ponad dwukrotnie niższe niż w styczniu 2023 roku. To pokazuje, że Rosja nadal będzie czerpać zyski z eksportu gazu, choć w mniejszym stopniu.
Analizy ENTSO-G: zimowe scenariusze
Polski Instytut Ekonomiczny powołuje się na analizy ENTSO-G, które wskazują, że nawet całkowite wstrzymanie rosyjskich dostaw podczas wyjątkowo mroźnej zimy i utrudnionych dostaw LNG nie oznaczałoby konieczności ograniczenia konsumpcji o więcej niż 15%.
W przypadku braku ograniczeń w dostawach LNG redukcja zużycia gazu w ogóle mogłaby być niepotrzebna.
To optymistyczne prognozy, które wskazują na elastyczność europejskiego rynku energetycznego i możliwość adaptacji do nowych warunków dostaw. Europa jest w stanie zredukować zużycie gazu, jeśli zajdzie taka potrzeba, co zwiększa jej bezpieczeństwo energetyczne.
Konsekwencje dla Słowacji
Dla Słowacji przerwanie dostaw gazu ze Wschodu oznacza jednak spadek dochodów z tranzytu rosyjskiego gazu, które Bratysława ocenia na 500 mln euro rocznie. To znaczący cios dla słowackiej gospodarki, która musi szukać nowych źródeł dochodów i dostosować się do zmieniającej się sytuacji na rynku energetycznym.
Mimo to, dla Unii Europejskiej jako całości, zatrzymanie tranzytu przez Ukrainę przybliża ją do niezależności energetycznej i zmniejsza potencjał Rosji do szantażu energetycznego. Ogranicza również wysokie dochody budżetowe Rosji z eksportu gazu, co jest istotnym krokiem w kierunku uniezależnienia się od rosyjskich surowców.
Działania UE na rzecz niezależności energetycznej
Polski Instytut Ekonomiczny przypomina, że przyjęcie dodatkowych działań ograniczających import rosyjskich surowców do UE zapowiedział komisarz ds. energii i mieszkalnictwa Dan Jorgensen. To pokazuje determinację Unii Europejskiej w dążeniu do niezależności energetycznej i zmniejszenia wpływu Rosji na europejski rynek energetyczny.
Działania te mogą obejmować rozwój infrastruktury LNG, inwestycje w odnawialne źródła energii oraz poszukiwanie nowych partnerów handlowych. Wszystko to ma na celu zwiększenie bezpieczeństwa energetycznego Europy i uniezależnienie się od dostaw z Rosji.
