Wyzwania branży cementowej
Przemysł cementowy w Polsce alarmuje, że czas na wdrożenie technologii CCS jest ograniczony, a prace nad niezbędnymi zmianami prawnymi i infrastrukturalnymi muszą zostać przyspieszone. Cementownie zwróciły się do premiera oraz ministrów klimatu i rozwoju z prośbą o wsparcie w tej kwestii.
Rok 2034 to kluczowa data dla branży cementowej, kiedy to bezpłatne uprawnienia do emisji CO2 zostaną całkowicie wycofane. Przemysł musi do tego czasu zbudować i uruchomić instalacje CCS, co wiąże się z ogromnymi kosztami i logistyką. Branża podkreśla, że konieczne jest stworzenie ram prawnych oraz infrastruktury do transportu i magazynowania CO2, co dotyczy wielu sektorów objętych Europejskim Systemem Handlu Emisjami (EU ETS).
Koszty i infrastruktura
Wdrożenie technologii CCS wiąże się z ogromnymi kosztami. Branża cementowa wylicza, że przy każdej cementowni trzeba wybudować drugi zakład, służący tylko do wychwytywania CO2, co oznacza koszt jednostkowy rzędu 400-500 mln dolarów. Dla całego sektora to kilkanaście miliardów złotych. Konieczne jest także stworzenie stabilnych ram legislacyjnych, które umożliwią wdrożenie technologii CCS oraz budowę sieci rurociągów do transportu dwutlenku węgla.
Cementownie obawiają się, że sam proces budowy rurociągów na potrzeby transportu CO2 może zająć 8-10 lat. Dlatego Stowarzyszenie Producentów Cementu (SPC) skierowało list otwarty do premiera Donalda Tuska oraz ministrów klimatu i rozwoju, domagając się usankcjonowania technologii CCS w Krajowym Planie na rzecz Energii i Klimatu do 2030 r. oraz nowelizacji Polityki Energetycznej Polski do 2040 r.
Potrzeba strategii i wsparcia
Cementownie podkreślają, że konieczne jest opracowanie Krajowej Strategii Dekarbonizacji Sektorów Energochłonnych oraz zarządzania sekwestracją CO2. W liście do rządu proszą o przyspieszenie prac nad Rozporządzeniem do Ustawy Prawo Geologiczne i Górnicze w sprawie obszarów, gdzie dopuszcza się magazynowanie CO2.
Branża wskazuje również na potrzebę opracowania dokumentu, który określi status wychwyconego CO2 jako produktu, co umożliwi jego transport i magazynowanie. Cementownie apelują także o rozpoczęcie prac nad wdrożeniem kontraktu różnicowego, czyli mechanizmu wsparcia rozwoju rynku CO2 w Polsce.
Perspektywy rozwoju
Według danych EY Polska, budowa instalacji CCS w sektorze cementowym może przynieść korzyści ekonomiczne. W perspektywie 2040 r. oznacza to niższe koszty produkcji w budownictwie oraz wzrost zatrudnienia. Realne polskie PKB może wzrosnąć o 0,5 proc., a wartość dodana budownictwa o 1,1 proc.
Podczas konferencji przedstawiono także memorandum Związku Przedsiębiorców i Pracodawców (ZPP), które podkreśla potrzebę stworzenia strategii rozwoju technologii CCS w Polsce. ZPP wskazuje na konieczność zezwolenia na poszukiwanie i rozpoznawanie potencjalnych lądowych magazynów CO2 oraz dostosowanie przepisów, aby umożliwić łatwiejszy dostęp do rynku dla mniejszych inwestorów.
Współpraca międzynarodowa i energetyczne wyzwania
ZPP postuluje zaangażowanie w budowę sieci rurociągowej specjalnego podmiotu, należącego do Skarbu Państwa lub konsorcjum wielu firm. Organizacja podkreśla również konieczność rozwijania współpracy międzynarodowej w transporcie CO2 oraz zabezpieczenia odpowiednich wolumenów energii elektrycznej dla instalacji CCS.
Krajowy przemysł energochłonny, w tym producenci chemiczni, stali oraz cementu, poszukują możliwości redukcji emisji CO2. Emisje te wynikają z natury procesów produkcyjnych i nie da się ich uniknąć. Według danych Stowarzyszenia Producentów Cementu (SPC), emisja CO2 przemysłu cementowego to 3,8 proc. całkowitej emisji CO2 w Polsce.
Droga do zeroemisyjności
Unijne regulacje zakładają osiągnięcie zeroemisyjności przemysłu do 2050 r. Branża cementowa w Polsce już teraz osiągnęła 80 proc. zastąpienia węgla paliwami alternatywnymi i zredukowała emisje CO2 o ponad 30 proc. Jednak aby sprostać przyszłym wymaganiom, konieczne jest dalsze wsparcie i przyspieszenie działań na rzecz wdrożenia technologii CCS.
Cementownie stoją przed ogromnym wyzwaniem, które wymaga współpracy rządu, przemysłu oraz społeczności międzynarodowej. Wdrożenie technologii CCS to kluczowy krok w kierunku redukcji emisji CO2 i osiągnięcia celów klimatycznych.
źródło: PAP