Spis treści
Zatrudnianie nieletnich oraz prowadzenie własnej firmy w Polsce przez takie osoby jest całkowicie legalne. Może nie każdy o tym wie, ale prawo przewiduje taką możliwość. Wkrótce ma to nawet ułatwiać.
Praca na etacie – kiedy wolno zatrudnić osobę niepełnoletnią?
Osoba młodociana to ta w wieku poniżej 18 lat, ale ma więcej, niż 15. Aby młodociany został zatrudniony, musi jednak ukończyć szkołę podstawową i wykazać się dokumentem od lekarza. Zaświadczenie ma potwierdzić, że praca, którą będzie wykonywać, nie naraża jego zdrowia na uszczerbek.
Jeżeli jednak taka osoba ukończyła już 8 klasę szkoły podstawowej i nie osiągnęła jeszcze 15. roku życia - można ją zatrudnić w celu nauki zawodu (przygotowanie zawodowe). Konieczna jest także opinia poradni psychologiczno-pedagogicznej i opinia prawnego opiekuna.
Osobę poniżej 15. roku życia, która nie ukończyła szkoły podstawowej, można zatrudnić jedynie, jeżeli chcemy ją przyuczać do wykonywania określonej, konkretnej pracy. W tym przypadku również nie obejdzie się bez zgody opiekuna i opinii z poradni.
Poza wspomnianymi wyżej wyjątkami - zasadniczo zatrudnianie osób poniżej 15. roku życia jest zabronione. Od tej reguły są jednak wyjątki, ponieważ dzieci pracują m.in.: jako aktorzy w filmie, teatrze, reklamach lub branżach związanych ze sportem.
Kiedy nie trzeba zakładać działalności gospodarczej?
Polski rząd planuje wprowadzić zmiany, dzięki którym nieletni będą mieli łatwiej prowadzić własną działalność gospodarczą.
Działalności gospodarczej nie trzeba zakładać, jeśli w skali miesiąca zarabiamy poniżej 1745 zł. W lipcu zmienią się przepisy. W życie wejdzie nowelizacja, która sprawi, że limit przychodów uprawniający do prowadzenia działalności nierejestrowanej będzie wyższy. Zostanie on podniesiony z 50% do 75% wynagrodzenia minimalnego. W tym samym czasie również wzrośnie minimalne wynagrodzenie - w lipcu 2023 roku osiągnie poziom 3600 zł.
A to oznacza, że od lipca limit miesięcznych zarobków, poniżej, którego nie musimy zakładać działalności - wyniesie 2700 zł. Jeżeli przekroczymy ten limit, Urząd Skarbowy może uznać to za prowadzenie działalności gospodarczej.
Jeżeli będziemy zarabiać więcej – założenie własnej działalności może okazać się konieczne.
Prowadzenie działalności gospodarczej przez nastolatków – w jakich branżach najczęściej?
W 2021 r. złożono 13 wniosków o zarejestrowanie działalności gospodarczej przez osoby poniżej 18. roku życia. W 2022 r. były to 62 takie przypadki. Do 5 maja 2023 r. takich wniosków złożono już 48.
- Od 2020 r. obserwujemy wzmożoną aktywność młodych ludzi w prowadzeniu działalności gospodarczej, przede wszystkim w internecie. Coraz więcej osób chciałoby mieć swój biznes jeszcze zanim osiągnie pełnoletność. Przedstawiamy rozwiązanie, które da młodym osobom szanse na rozwój swoich pasji i możliwość zarabiania na nich. Zachęcimy też młodych ludzi do stawiania pierwszych kroków w biznesie. To dla nich cenne doświadczenie, które z pewnością zaprocentuje w przyszłości – wyjaśnia Waldemar Buda minister rozwoju i technologii.
Niepełnoletni powadzą działalność głównie jako influencerzy i youtuberzy. Czasami jest to też działalność artystyczna lub sprzedaż internetowa.
– To są obszary, w których widzimy, że aktywność i kreatywność młodych ludzi najbardziej się przejawia. Warto tę kreatywność wspierać i to też chcemy robić – dodaje szef ministerstwa rozwoju i technologii.
Własna firma osoby niepełnoletniej – co trzeba zrobić, żeby założyć firmę?
Wprowadzone rozwiązania mają umożliwić szybsze wejście na rynek pracy. Młodzi nie będą płacić składek na ubezpieczenie społeczne.
Do założenia własnego biznesu konieczna będzie również zgoda sądu. Wniosek może złożyć sam zainteresowany albo jego przedstawiciel ustawowy, kurator lub opiekun. Zakres prowadzenia działalności na podstawie kodów PKD określi sąd.
Informacje o przedsiębiorcy zostaną wpisane do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG). Również tam znajdziemy dodatkową notę, że przedsiębiorca jest osobą małoletnią.
Przepisy zmieniające zasady prowadzenie biznesu przez osoby małoletnie są częścią większego pakietu dla przedsiębiorców. Według planów mają wejść w życie 1 października 2024 r.
