Urlop dla ojców po wdrożeniu dyrektywy work-life balance. Czy warto go wziąć? Tyle wyniesie zasiłek

Senat do ustawy w pierwszych dniach marca wprowadził 45 poprawek. Część z nich została poparta przez Sejm. Przyjęte zmiany mają charakter redakcyjny i doprecyzowują niejasne miejsca.

Część z urlopu rodzicielskiego po wprowadzeniu zmian - dokładnie 9 tygodni - będzie przypadać dla każdego z rodziców z osobna bez możliwości przeniesienia na swoją „drugą połówkę”. Jeżeli na urlop się zdecydujemy – ojciec otrzyma 70 proc. swojego wynagrodzenia. Wcześniej zasiłek wynosił 60 proc. Wysokość, jaką wskazała dyrektywa, uznano za optymalną.

Aktualnie zasiłek macierzyński wynosi 100 proc. podstawy zasiłku przez pierwsze sześć tygodni urlopu rodzicielskiego. W pozostałej części urlopu zasiłek wynosi 60 proc. podstawy wymiaru. Tym samym zasiłek macierzyński za okres urlopu rodzicielskiego to średnio 67,5 proc. podstawy wymiaru zasiłku.

Prawo do urlopu rodzicielskiego po zmianach będzie indywidualnym prawem każdego z rodziców. Obecnie jest ono uzależnione od tego, jak dużo urlopu macierzyńskiego wykorzysta matka dziecka. Tym samym przysługuje on matce i ojcu łącznie. Jego długość zależy od liczby urodzonych dzieci w czasie jednego porodu (do maksymalnie 32 tygodni po urodzeniu jednego dziecka lub do 34 tygodni w przypadku urodzenia dwójki lub więcej dzieci).

Jak zauważają eksperci zajmujący się rynkiem pracy – pieniądze, które proponuje dyrektywa, mogą nie zachęcić ojców do korzystania z urlopu. Jeżeli matka złoży do 21 dni po porodzie odpowiedni wniosek - zasiłek macierzyński za czas przebywania na urlopie macierzyńskim i rodzicielskim osiągnie aż 81,5 proc. podstawy wymiaru zasiłku.

- W naszym kraju w większości przypadków to mężczyzna jest tą osobą, która zarabia więcej. Rezygnacja z 30 proc. dotychczasowych zarobków może okazać się zbyt dotkliwa dla wielu rodzin – tłumaczy cytowana przez pulshr.pl Katarzyna Siemienkiewicz, ekspert ds. prawa pracy.

Dodaje, że na wysokość kwoty z tytułu zasiłku dla ojców należy spojrzeć z perspektywy struktury płacowej.

- Gdy przykładowo ojciec będzie przebywał na urlopie rodzicielskim i otrzyma 70 proc. swojego wynagrodzenia, a matka wróci do pracy i będzie zarabiała 100 proc., to i tak w większości przypadków ostateczny bilans okaże się ujemny - tłumaczy Siemienkiewicz.

- Niestety obawiam się, że jeżeli obecnie tworzone przez ustawodawcę przepisy dotyczące wprowadzenia dłuższego urlopu rodzicielskiego dla ojców pozostaną w dotychczasowym kształcie, zwłaszcza co do wysokości wypłacanego z tego tytułu zasiłku, który ma wynosić 70% dotychczasowego wynagrodzenia ojca, to nie zwiększy to popularności tej formy sprawowania opieki nad dzieckiem lub dziećmi - mówi z kolei Agnieszka Kupilas-Sayed, radca prawny i wspólnik Kancelarii Kupilas&Krupa w Bielsku-Białej.

Jak podkreśla, co do zasady, proponowane przez rząd przepisy zmierzają w dobrym kierunku.

- Mają za zadanie pozwolić budować ojcom równie silną więź z dziećmi jak matkom, a równocześnie służyć im wsparciem i pomocą. Należy jednak pamiętać, iż to zazwyczaj wynagrodzenie mężczyzn jest wyższe niż wynagrodzenie kobiet. Nie wielu bowiem rodziców może sobie pozwolić na utratę wynagrodzenia w wysokości 30% dotychczasowych świadczeń, a w konsekwencji może to spowodować, że ojcowie nie będą w stanie skorzystać z urlopu rodzicielskiego w pełnym wymiarze i tym samym nowe przepisy pozostaną martwe - dodaje radca prawny.

Fundacja Share the Care w październiku uczestniczyła w spotkaniu Parlamentarnego Zespołu ds. Wspomagania Rozwoju Dzieci w wieku do lat 3 oraz Parlamentarnego Zespołu Praw Dziecka.

- Naszym zdaniem, co spotkało się ze zrozumieniem wielu posłanek i posłów obecnych na spotkaniu, sprawiedliwe i skuteczne wdrożenie dyrektywy to takie, które realnie pozwoli rodzicom skorzystać z nowego prawa. Odpłatność 70 proc. wynagrodzenia za urlop rodzicielski dla taty to za mało – czytamy na oficjalnej stronie internetowej fundacji.

Przewodniczące zespołów parlamentarnych oświadczyły, że złożą poprawki, kiedy projekt wpłynie do sejmu.

Z tego powodu Fundacja Share the Care przygotowała propozycje poprawek do ustawy.

Pierwsza z propozycji obejmuje tematykę wysokości zasiłku. Pieniądze dla ojców za 9 tygodni urlopu miałyby wynieść nie 70 proc. podstawy wymiaru, ale aż 90 proc. Druga z propozycji fundacji to wdrożenie tzw. „bonusu dla rodziny”. Jeżeli na wykorzystanie co najmniej 9 tygodni rodzicielskiego urlopu zdecydowałby się zarówno ojciec, jak i matka – wówczas każdy z nich otrzymałby specjalny bonus w wysokości wyrównania do 100 proc. zasiłku macierzyńskiego. Podobne metody funkcjonują w Austrii i Portugalii.