Wprowadzenie systemu kaucyjnego
System kaucyjny, zgodnie z nowelizacją ustawy o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi, ma wystartować 1 października 2025 roku. Pierwotnie planowano jego uruchomienie na 1 stycznia 2025 roku. Nowe przepisy nakładają obowiązek odbioru opakowań na duże sklepy o powierzchni powyżej 200 mkw., podczas gdy dla mniejszych sklepów uczestnictwo w systemie odbioru opakowań będzie dobrowolne.
– Możemy przyjąć, że w Polsce jest od 60 do 100 tysięcy sklepów. A w początkowym okresie, tj. dwóch lat od uruchomienia, system kaucyjny będzie dotyczył rzędu wielkości między 20 a 30 tysięcy sklepów – ocenił prezes Polskiej Izby Handlu Maciej Ptaszyński.
Wyzwania dla sieci handlowych
Wprowadzenie systemu kaucyjnego wiąże się z wieloma wyzwaniami, zarówno logistycznymi, jak i finansowymi. Sieci handlowe muszą zainwestować w odpowiednie urządzenia do zbiórki opakowań oraz przygotować infrastrukturę.
– Jesteśmy po testach w kilku sklepach, czego efektem są już pierwsze instalacje rekomendowanych urządzeń. Za nami również pierwszy etap zamówień urządzeń. Jesteśmy w trakcie negocjacji z dostawcami urządzeń i zakładamy, iż w styczniu rozpoczną się pierwsze produkcje maszyn dla sklepów Lewiatan – poinformował Marcin Poniatowski z PSH Lewiatan.
Koszt dostosowania standardowego sklepu do zbiórki opakowań szacowany jest na około 100 tys. zł, co stanowi znaczące obciążenie finansowe dla wielu przedsiębiorstw.
Przygotowania i inwestycje
Sieci handlowe intensywnie pracują nad wdrożeniem systemu kaucyjnego. ALDI Polska prowadzi „intensywne prace" nad instalacją recyklomatów we wszystkich swoich sklepach, a Biedronka testuje różne urządzenia do zbiórki automatycznej.
– System kaucyjny to ogromna inwestycja dla wszystkich firm na rynku, od zmian w opakowaniach, po zakup maszyn do zbiórek automatycznych. Obecnie prowadzimy testy w 13 sklepach z 5 dostawcami urządzeń do zbiórki automatycznej w celu wyboru docelowego urządzenia – poinformowała Agnieszka Koc z Biedronki.
Jednym z kluczowych problemów, z jakimi borykają się sieci handlowe, jest brak ustalonych zasad rozliczeń i logistyki w systemie kaucyjnym. Wiele elementów systemu wciąż pozostaje niejasnych, co utrudnia planowanie i wdrażanie odpowiednich rozwiązań.
– W zakresie umów z operatorami czekamy na pełną ofertę od wszystkich operatorów, którzy będą tworzyć system kaucyjny w Polsce. Z przykrością musimy stwierdzić, że ciągle jeszcze wiele kluczowych elementów sytemu nie jest ustalonych – ocenił Marcin Poniatowski z PSH Lewiatan.
Różnorodność podejść wśród sieci handlowych
Różne sieci handlowe przyjmują różne strategie wdrażania systemu kaucyjnego. Lidl testuje zbiórkę plastikowych butelek i metalowych puszek w butelkomatach, podczas gdy Auchan skupia się na przyjmowaniu opakowań kaucjonowanych poprzez recyklomaty.
– Testujemy różne rozwiązania, ale będziemy się skupiać na przyjmowaniu od klientów wszystkich opakowań kaucjonowanych poprzez dedykowane maszyny – recyklomaty –poinformowała sieć Auchan.
Carrefour prowadzi pilotaż systemu kaucyjnego w aglomeracji warszawskiej, współpracując z firmą PolKa – Polska Kaucja. Sieć planuje wyposażenie wszystkich swoich sklepów w odpowiednie rozwiązania techniczne.
– Mimo wyzwań finansowych, zwłaszcza dla partnerów franczyzowych, aktywnie opracowujemy strategie minimalizujące koszty adaptacji systemu kaucyjnego – stwierdził Piotr Lubiewa-Wieleżyński z Carrefour Polska.
Przyszłość systemu kaucyjnego w Polsce
System kaucyjny ma na celu zmniejszenie ilości zmieszanych odpadów komunalnych i zwiększenie poziomu recyklingu. Kaucja pobierana będzie od każdego wprowadzonego na rynek napoju w opakowaniu objętym systemem, a jej zwrot nastąpi bez konieczności okazywania paragonu.
Nieodebrana kaucja zostanie przeznaczona na finansowanie systemu, co ma zachęcić do zwrotu opakowań i zwiększyć ilość ponownie wykorzystanych surowców.
– Czekamy nadal na utworzenie organizacji parasolowej, która zapewni transparentne i efektywne działanie systemu – dodała przedstawicielka Biedronki.
Wprowadzenie systemu kaucyjnego w Polsce to ogromne wyzwanie, ale także szansa na poprawę efektywności gospodarowania odpadami i zwiększenie poziomu recyklingu. W miarę jak sieci handlowe przygotowują się do jego wdrożenia, kluczowe będzie rozwiązanie problemów logistycznych i finansowych, aby system mógł funkcjonować sprawnie i efektywnie.
źródło: PAP
