Windfall tax w Polsce? Podatek od nadmiarowych zysków - co to jest i kto ma go płacić? Rząd ma wprowadzić nową daninę w przeciągu dni

Mikołaj Wójtowicz
Mikołaj Wójtowicz
W Polsce padały już deklaracje, że pozyskane pieniądze miałyby zostać przeznaczone na odbudowę infrastruktury na Ukrainie, a Wielka Brytania i Włochy – chcieliby pomóc obywatelom dotkniętym inflacją.
W Polsce padały już deklaracje, że pozyskane pieniądze miałyby zostać przeznaczone na odbudowę infrastruktury na Ukrainie, a Wielka Brytania i Włochy – chcieliby pomóc obywatelom dotkniętym inflacją. unsplash
Podatek od nadmiarowych zysków, nieoczekiwanych korzyści lub po prostu windfall tax - czy zostanie wprowadzony w Polsce? Według "Rzeczpospolitej" nowy podatek wyniesie 50 proc. i obejmie wszystkie większe firmy. Które dokładnie? Analizy nad możliwością wprowadzenia nowej daniny miało prowadzić Ministerstwo Aktywów Państwowych już od kilku miesięcy. Debatę na ten temat rozpoczął Mateusz Morawiecki. Wyjaśniamy, czym dokładnie jest ten podatek oraz jak funkcjonuje w innych krajach. Na Węgrzech decyzję rząd już podjął i nadmiarowe zyski są ściągane przez państwo. Czy w Polsce będzie podobnie?

Jak donosi „Rzeczpospolita” według dokumentów, do których mieli dotrzeć jej dziennikarze rząd planuje wprowadzić nowy 50 proc. podatek, który płacić będą nie tylko spółki Skarbu Państwa, spółki energetyczne i banki. Podatek miałby dotyczyć wszystkich firm zatrudniających więcej, niż 250 osób. Dzięki temu w państwowym budżecie miałoby się pojawić dodatkowe 13,5 mld złotych przeznaczonych na sfinansowanie wypłat rekompensat za wysokie ceny energii dla samorządów i odbiorców chronionych.

Według doniesień medialnych rząd miałby w przeciągu najbliższych dni przyjąć ustawę nakładającą na przedsiębiorstwa nowy podatek.

Nowe podatki w Polsce. Na horyzoncie podatek od nadmiarowych zysków. Na taki krok zdecydowali się już Węgrzy

W Polsce na możliwość wprowadzenia takiego podatku zwrócił uwagę premier Mateusz Morawiecki. Była to wypowiedź, w której odwołał się to przychodów, która uzyskuje państwo norweskie dzięki wydobyciu ropy. Słowa te padły w czasie Ogólnopolskiego Kongresu Dialogu Młodzieżowego. Zasugerował, że Królestwo Norwegii powinno podzielić się "nadmiarowymi, gigantycznymi" zyskami osiąganymi dzięki handlowi gazem i ropą.

- Same tylko nadmiarowe zyski, przepraszam, przekraczające średnioroczną z ostatnich lat, o tak powiedzmy precyzyjnie, zyski z ropy i gazu małego pięciomilionowego państwa, jakim jest Norwegia, przekroczą 100 mld euro - powiedział wówczas Morawiecki.

Nie wiadomo, za jaki okres norweskie zyski miałyby być „nadmiarowe”.

Windfall tax jest opodatkowaniem, które już wcześniej w historii było stosowane przez takie państwa, jak Wielka Brytania. I dotyczyło to zysków z prywatyzowanych przedsiębiorstw oraz banków.

Zapowiedź wprowadzenia nowego podatku głosił także Viktor Orban. Na Węgrzech pozyskane w ten sposób pieniądze m.in. od linii lotniczych miałyby zostać przeznaczone na fundusz wpierający rozwój armii oraz na przeciwdziałanie wzrostowi cen energii.

Nowy podatek zapłacą także:

  • firmy energetyczne,
  • banki,
  • ubezpieczyciele,
  • sieci handlowe,
  • przedsiębiorstwa telekomunikacyjne,
  • przedsiębiorstwa farmaceutyczne
  • branża reklamowa.

Firmy paliwowe i energetyczne (a w praktyce głównie węgierski potentat paliwowy Mol) zapłacą około 800 mln dolarów, drugie tyle dorzucą banki. Walkę ze skutkami wzrostu cen energii Węgrzy prowadzą w starym stylu: wprowadzając maksymalną cenę energii, jaką firmy będą mogły pobierać od konsumentów.

Windfall tax - co to jest?

„Windfall tax” dosłownie oznacza podatek od „nieoczekiwanego przypływu gotówki” i jest odprowadzany jednorazowo. Ma to miejsce sporadycznie, raz w razie zaistnienia wyjątkowej sytuacji, której przewidzenie nie było możliwe.

W takich okolicznościach odprowadzają go przedsiębiorstwa od zysków, które były nieoczekiwane i niemożliwe do przewidzenia. Dokładnie o to chodziło również w przypadku norweskiego wydobycia gazu i ropy. W związku z wojną toczącą się na terytorium państwa ukraińskiego państwa przestają kupować energię u Rosjan, co za tym idzie - kupują od Norwegów.

Popyt dodatkowo spowodował nie tylko wysokie ceny surowców energetycznych. Dotyczy to także potrzebnych do produkcji żywności: zboża i nawozów. Skutkuj to wyższymi zyskami firm energetycznych. Kryzysy gospodarcze poprawiają kondycję finansową niektórych firm. Podobnie było w przypadku pandemii i zysków z produkcji szczepionek.

Podatek od nadmiarowych zysków w Polsce. Czy zostanie wprowadzony?

W Polsce padały już deklaracje, że pozyskane pieniądze miałyby zostać przeznaczone na odbudowę infrastruktury na Ukrainie, a Wielka Brytania i Włochy – chciałyby pomóc obywatelom dotkniętym inflacją. W przypadku Węgier - może dziwić pomysł opodatkowania linii lotniczych. W wyniku pandemii to one właśnie ucierpiały w dużym stopniu. W Wielkiej Brytanii nowy podatek będzie naliczany od zysków spółek naftowych i gazowych w wysokości 25%.

- Będzie to tymczasowe, a kiedy ceny ropy i gazu powrócą do historycznie bardziej normalnych poziomów, opłata zostanie wycofana - mówił Rishi Sunak, brytyjski kanclerz skarbu.

Jak informowała "Rzeczpospolita" polski rząd już wcześniej miał pracować nad podatkiem od nadmiarowych zysków. Analizy w tej sprawie miały mieć miejsce w Ministerstwie Aktywów Państwowych.

W gazecie mogliśmy wówczas także przeczytać, że spółki Skarbu Państwa, takie jak:

  • PKN Orlen,
  • PGE,
  • PGNiG,
  • PKO BP

miały się obawiać nowej daniny, która ograniczy posiadane przez nie fundusze na inwestycje.

„Sama tylko deklaracja premiera miała kosztować w wycenie spółki nadzorowane przez MAP nawet 7,3 mld zł. Tyle na wartości straciły łącznie ich akcje od 8 do 11 lipca. Drugie tyle – jak się dowiadujemy ze wstępnych szacunków zbliżonych do rządu – spółki mogłyby stracić, jeśli projekt podatku wszedłby w życie" - czytamy w „Rzeczpospolitej”.

emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Jak działają oszuści - fałszywe SMS "od najbliższych"

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wróć na strefabiznesu.pl Strefa Biznesu