Dodatek stażowy na nowych zasadach. Uwaga osoby z płacą minimalną

Czym jest dodatek stażowy?

Dodatek stażowy, czyli tzw. dodatek za wysługę lat, przysługuje za osiągnięcie określonego okresu zatrudnienia. Pracodawcy wypłacają dodatek za staż pracy fakultatywnie. Dotychczas był on jednym ze składników wynagrodzenia. W grudniu 2018 r. Ministerstwo Pracy, Rodziny i Polityki Społecznej zaproponowało, aby płaca minimalna nie obejmowała dodatku stażowego. Zmiany forsowane przez MRPiPS mają obowiązywać od 1 stycznia 2020 roku. Wyjątek stanowią przepisy przejściowe, które będą obowiązywać od 1 września 2019 r. 10 grudnia projekt odpowiedniej ustawy trafił do konsultacji międzyresortowych i konsultacji społecznych, a 2 lipca został przyjęty przez Radę Ministrów.

Chcesz szybko znaleźć pracę? Zobacz oferty pracy na stronie lub w aplikacji Gratki

Prace legislacyjne nad projektem ustawy można było śledzić na stronie BIP, stronie Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej oraz na stronie podmiotowej Rządowego Centrum Legislacji. Dzięki zmianom dodatek stażowy nie będzie wliczany do płacy minimalnej. Na zmianie ustawy regulującej dodatek stażowy najbardziej skorzystają pracownicy z dłuższym stażem pracy, którzy otrzymywali minimalne wynagrodzenie i dodatek stażowy. Zdarzało się, że pracownik bez doświadczenia lub z mniejszym doświadczeniem zarabiał więcej niż oni, ponieważ otrzymywał wyższe wynagrodzenie zasadnicze.

W nowelizacji ustawy pojawiła się definicja dodatku za staż pracy. Dzięki temu przepisy obejmą wszystkie dodatki za wysługę lat, bez względu na to, jak są nazywane przez pracodawców, m.in. dodatek za wysługę lat dla nauczycieli, dodatek za wieloletnią pracę dla samorządowców, dodatek za wieloletnią pracę w służbie cywilnej dla członków korpusu służby cywilnej oraz dodatek za staż pracy dla pracowników uczelni wyższych.

Kto ma prawo do dodatku stażowego?

Nie wszyscy pracodawcy przyznają pracownikom dodatek stażowy. W sektorze prywatnym o wypłacie dodatku stażowego decyduje firma, a jego wysokość określają wewnętrzne regulacje zakładu pracy. Inne zasady obowiązują w budżetówce, gdzie pracodawcy nie mogą zrezygnować z wypłaty dodatku stażowego dla osób z odpowiednią wysługę lat. Dotyczy to również firm, które oferują płacę minimalną.

Szukasz pracy? Sprawdź oferty pracy na stronie lub w aplikacji Gratki

- Dodatek stażowy jest wypłacany głównie w jednostkach sfery budżetowej. Dodatek za wieloletnią pracę czy dodatek za wysługę lat nie ma charakteru powszechnego, może być jednak uregulowany w aktach wewnątrzzakładowych u pracodawców spoza sfery. Zmiana zakresu składnikowego minimalnego wynagrodzenia za pracę, polegająca na wyłączeniu z niego tzw. dodatku stażowego, spowoduje konieczność podwyższenia wynagrodzeń pracowników najniżej wynagradzanych i przyczyni się tym samym do wzrostu kosztów pracy dla ww. przedsiębiorców – mówi Strefie Biznesu Katarzyna Siemienkiewicz, ekspert ds. prawa pracy Pracodawców RP.

Przykładowi pracownicy budżetówki z dodatkiem stażowym:

• nauczyciele
• pielęgniarki
• urzędnicy
• pracownicy sądów i prokuratur
• żołnierze

Dodatek stażowy a płaca minimalna

Dodatek stażowy był uwzględniany w obliczeniach związanych z płacą minimalną. Jak wskazywali przedstawiciele pracowników, wliczanie go do płacy minimalnej nie było sprawiedliwe. Przez to wynagrodzenie zasadnicze pracownika z dużą wysługą lat mogło niższe niż wynagrodzenie zasadnicze osoby nowo zatrudnionej. W rezultacie zdarzało się, że osoba z wysługą 15–20 lat zarabiały tyle samo co pracownicy bez doświadczenia. Wystarczyło, że obaj pracownicy otrzymują płacę minimalną. Taki stan rzeczy wywoływał poczucie niesprawiedliwości u bardziej doświadczonych pracowników.

Chcesz szybko znaleźć pracę? Zobacz oferty pracy na stronie lub w aplikacji Gratki

- Osoby, które otrzymują płacę minimalną i dodatek stażowy i tak będą musiały dostać jako podstawę minimalną stawkę płacy, a dodatek stażowy będzie czymś nad tym minimalnym wynagrodzeniem. Nowelizacja służy temu, aby pracownicy z minimalnym wynagrodzeniem otrzymywali większe wynagrodzenie brutto i na rękę – podkreśla Robert Lisicki, ekspert Konfederacji Lewiatan. – Już dwa lata temu wprowadzono wyłączenie dodatku za pracę w porze nocnej. On także nie może być wliczany do minimalnego wynagrodzenia – dodaje nasz rozmówca.

Do wynagrodzenia minimalnego wlicza się:

• wynagrodzenie zasadnicze
• dodatek do wynagrodzenia zasadniczego, np. za staż pracy, pełnione funkcje, warunki pracy
• nagrody i premie wypłacane jako element wynagrodzenia
• wynagrodzenie za urlop wypoczynkowy
• dodatek wyrównawczy za obniżenie płacy z powodu wypadku w pracy lub choroby zawodowej

W 2020 r., gdy stażowe zacznie być dodatkiem ponad minimalne wynagrodzenie, pracownicy budżetówki z odpowiednią wysługą lat i płacą minimalną, a także niektórzy pracownicy prywatnych przedsiębiorstw, zaczną zarabiać więcej. W 2020 r. płaca minimalna wyniesie 2450 zł brutto wobec 2250 zł w 2019 roku. Czekamy na kolejne zmiany w płacy minimalnej. Pytanie, jak powinna wyglądać stawka minimalnego wynagrodzenia i czy można z niego wyłączyć również inne elementy.