Jednoosobowa działalność gospodarcza. Sprawdź, jak założyć firmę krok po kroku? Działalność gospodarczą założysz przez Internet

Działalność gospodarczą w Polsce można prowadzić w kilku formach prawnych. Są to:

• jednoosobowa działalność gospodarcza
• spółka cywilna
• spółki kapitałowe: spółka z ograniczoną odpowiedzialnością i spółka akcyjna
• spółki osobowe: spółka jawna, partnerska, komandytowa, komandytowo-akcyjna.

W tym tekście skupimy się na tym, jak rozpocząć jednoosobową działalność gospodarczą. Jest to najprostsza forma prowadzenia działalności, którą wybierają początkujący przedsiębiorcy. Posiada szereg zalet, takich jak:

• nie ma konieczności posiadania początkowego kapitału zakładowego
• nie ma konieczności prowadzenia pełnej księgowości, a przedsiębiorca może prowadzić ją samodzielnie
• zarejestrowanie działalności jest łatwiejsze i nie wymaga dużo formalności w porównaniu do spółek kapitałowych
• rejestracja i likwidacja działalności może odbyć się przez Internet i nie wymaga opłat.

Taki przedsiębiorca ma również możliwość dokonania wyboru sposobu opodatkowania - takiego, które będzie dla niego korzystniejsze.

Wniosek o rejestrację jednoosobowej działalności gospodarczej składa się w urzędzie gminy.
Można go również złożyć online za pośrednictwem strony biznes.gov.pl. Do tego konieczne będzie jednak posiadanie profilu zaufanego lub podpisu kwalifikowanego.

Jednoosobowe działalności są rejestrowane w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG). Jest to pewien rodzaj spisu przedsiębiorców. Jako efekt złożenia wniosku automatycznie dokonywany jest:

• wpis do ewidencji
• nadanie numeru NIP
• nadanie numeru REGON
• zgłoszenie przedsiębiorcy jako płatnika składek do ZUS.

Dane do ZUS-u zostaną przekazane automatycznie, a ZUS utworzy specjalne konto płatnika składek. To właśnie na nie trzeba będzie co miesiąc płacić składki.

Rejestrując się w CEIDG można również zgłosić:

• siebie do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego;
• członków swojej rodziny do ubezpieczenia zdrowotnego;
• zatrudnione osoby, m.in. pracowników, zleceniobiorców oraz swoich współpracowników osoby współpracujące, do ubezpieczenia zdrowotnego, a także do ubezpieczeń społecznych – jest na to 7 dni od dnia zatrudnienia takiej osoby
• członków rodziny zatrudnionych osób do ubezpieczenia zdrowotnego – jest na to 7 dni od dnia zatrudnienia takiej osoby

Te dokumenty można również złożyć także w ZUS-ie:

• bezpośrednio w placówce
• listownie
• elektronicznie przez program Płatnik lub aplikację e-Płatnik.

Osoba prowadząca działalność gospodarczą objęta jest obowiązkowo ubezpieczeniami:

• emerytalnym
• rentowymi
• wypadkowym
• zdrowotnym.

Jeżeli jednak osoba fizyczna rozpoczyna działalność

• po raz pierwszy
• lub po upływie 60 dni od czasu jej zawieszenia lub zamknięcia
• i nie jest wykonywana na rzecz byłego pracodawcy.

Istnieje wówczas obowiązek opłacenia jedynie ubezpieczenia zdrowotnego przez pierwsze 6 miesięcy prowadzenia działalności. To tzw. „ulga na start”

Składka na ubezpieczenie zdrowotne dla osób prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą wynosi:

• 9% dochodu z działalności gospodarczej - dla opodatkowanych według skali podatkowej
• 4,9% dochodu z działalności gospodarczej – dla opodatkowanych podatkiem liniowym
• 4,9% dochodu z działalności gospodarczej – dla opłacających podatek z kwalifikowanych praw własności intelektualnej.

Kwota składki nie może być jednak niższa niż 9%

• gdzie podstawą jest minimalne wynagrodzenie z 1 stycznia z danego roku składkowego. W 2022 roku jest to 270,90 zł.
• iloczynu liczby miesięcy w roku składkowym i minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w pierwszym dniu tego roku składkowego – gdy obliczamy składkę od rocznej podstawy jej wymiaru. W 2022 dla pełnego roku składkowego jest to 3 250,80 zł.

Składki preferencyjne to po prostu składki obniżone, które przedsiębiorca po półrocznym okresie „Ulgi na start” może opłacać przez kolejne dwa lata.

W 2022 roku przeciętne wynagrodzenie miesięczne brutto wynosi 5 922 zł, a standardowa minimalna podstawa od której można płacić składki wynosi 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego brutto. W 2022 r. jest to kwota 3 553,20 zł.

Wysokość składek określa się jako odpowiedni procent z tej podstawy. Nowe jednoosobowe działalności gospodarcze lub wspólnicy spółki cywilnej mogą przez kolejne 24 miesiące płacić niższe składki na ubezpieczenia społeczne, które wylicza się od obniżonej podstawy.

Obniżona podstawa nie może być niższa niż 30% minimalnego wynagrodzenia. Zatem w 2022 roku 30% z 3 010 zł wyniesie 903 zł.

Na preferencyjnych zasadach składki mogą opłacać również ci, które z różnych powodów nie zdecydowali się na skorzystanie z „ulgi na start”, choć spełniali wymagania.

Mały ZUS plus można opłacać, jeśli nie wykorzystało się prawa do maksymalnego okresu do ulgi, czyli pełnych trzech lat. Do tego przychód z tytułu działalności gospodarczej uzyskany w poprzednim roku kalendarzowym (jeśli była prowadzona przez cały rok) nie może przekroczyć 120 000 zł.

Składki wyliczane są wówczas na podstawie dochodu

• w przypadku opodatkowania na zasadach ogólnych - od dochodu
• w przypadku opodatkowania ryczałtem - od połowy przychodu.

Mały ZUS plus można płacić maksymalnie przez 3 lata.

Ulga dotyczy tylko składek na ubezpieczenia społeczne, które dla każdego będą w innej wysokości. Składkę zdrowotną przedsiębiorca opłaca w pełnej wysokości.

Podejmując decyzję o skorzystaniu z ulg na opłacanie niższych składek do ZUS-u trzeba pamiętać o konsekwencjach. Wpływa to m.in. na wysokość zasiłku chorobowego, opiekuńczego lub macierzyńskiego oraz świadczenia rehabilitacyjnego.

Krótszy okres płacenia pełnych składek emerytalnych będzie skutkować również mniejszą emeryturą w przyszłości.