Koniec papierowych biletów w autobusach i tramwajach? Kontroler poprosi o okazanie karty bankowej

Możliwość płacenia kartą w autobusie już nikogo nie dziwi. To obecnie standard, a w wielu automatach nie znajdziemy miejsca na wrzucanie monet lub wkładanie banknotów. Tak jest np. w Warszawie. Kupno biletu to zwykła operacja finansowa. Jeszcze kilka lat temu trzeba było mieć odliczoną gotówkę, aby zapłacić u kierowcy lub w kasie na dworcu. W zamian otrzymywaliśmy papierowy bilet.

Te czasy się już zmieniły, w wielu kioskach dziś już nie kupimy biletów. Są jednak dostępne u kierowców, w specjalnych automatach biletowych lub w aplikacjach na smartfony. Za niedługo może się okazać, że nie będziemy otrzymywali papierowych lub elektronicznych potwierdzeń zakupu, a bilet będzie rejestrowany jedynie u przewoźnika. W Trójmieście trwają testy takiego systemu. Karta płatnicza ma zastąpić papierowy bilet.

Rozwiązanie testowane jest już w trójmiejskich tramwajach i trolejbusach. Wkrótce eksperymentu dołączą autobusy. System nazywa się FALA i pozwala na elektroniczne zakupy. Pasażer nie otrzymuje ani papierowego biletu, ani rachunku. Nie ma również klasycznego, papierowego potwierdzenia dokonania płatności.

Aby kupować bilety nie trzeba mieć konta w systemie, choć aparatura udostępnia taką możliwość.

- Mniej więcej na środku pojazdu znajdziemy falomat, czyli biletomat Systemu FALA. Wybieramy na ekranie bilety, które chcemy kupić, zatwierdzamy transakcję i płacimy, zbliżając kartę płatniczą lub Kartę FALA do ulokowanego w dolnej części falomatu terminala płatniczego. Cała operacja zapisuje się w Systemie FALA, a w przypadku kontroli przykładamy jedynie użytą przy zakupie kartę do urządzenia kontrolera - tłumaczy Radomir Matczak, prezes spółki InnoBaltica cytowany przez portal transport-publiczny.pl.

Spółka ta jest wykonawcą systemu razem z Asseco Data Systems.

Bilet można kupić także zbliżeniowo. Czytniki do tego przystosowane znajdują się przy drzwiach pojazdów. Jeżeli zdecydujemy się na taką formę zakupu – system sprzeda nam automatycznie bilet jednoprzewodowy. Konieczne jest zarejestrowanie swojego wejścia do pojazdu. Nie ma konieczności ponownego „odbijania” się na czytniku, gdy będziemy wychodzić z tramwaju lub autobusu.

Kupno biletu potwierdzi komunikat na ekranie. Dowiemy się z niego, że podróż została rozpoczęta i poprawnie zapłaciliśmy za bilet. Jeżeli będziemy chcieli skorzystać z biletu ulgowego – niezbędne okaże się wcześniejsze założenie indywidualnego konta w systemie. Trzeba będzie w nim wybrać odpowiednie zniżki i przypisać do niego kartę.

- Aktualnie udostępniamy usługę w tramwajach i trolejbusach. Uznaliśmy z naszymi partnerami, m.in. organizatorami transportu, że pierwsze dni wymagają aktywnej asysty technicznej w terenie, której nie da się jednocześnie zapewnić całemu trójmiejskiemu taborowi. Dlatego autobusy ZTM Gdańsk oraz ZKM Gdynia, w tym linie sopockie i podmiejskie, zostaną włączone do FALI w kolejnym, nieodległym, kroku - mówi Paweł Kondzielewski, dyrektor projektu w InnoBaltice.

Podobne rozwiązania są już dostępne w kilku innych miastach, gdzie korzysta się z Open Payment System od Mennicy Polskiej. To m.in. Jaworzno, Włocławek, Bydgoszcz, Wrocław i Poznań. Rozwiązanie to również daje możliwość posługiwania się kartą płatniczą jako biletem na tramwaj lub autobus. W razie kontroli okazać należy kartę, którą dokonaliśmy zakupu.

Transakcji dokonuje się zbliżeniowo, przykładając kartę, smartfon lub smartwatch do kasownika, który przypomina tablet). Nie ma znaczenia, czy używamy karty fizycznej, czy wirtualnej poprzez aplikacje, jak np. Apple Pay czy Google Pay. Nikt nie ma dostępu do poufnych informacji, czy salda na karcie. Przesyłany jest jedynie zaszyfrowany token. Czy posiadamy ważny bilet – można się przekonać, przykładając kartę, telefon lub smartwatch do sprawdzarki lub w mobilnym kasowniku.

Operator systemu może zablokować możliwość płacenia kartą za bilet. Dotyczy to pasażerów, którzy nie mając środków na koncie - kupowali bilety.