Nawet 10 lat więzienia za przestępstwa przeciwko środowisku? Komisja Europejska chce wysokich kar

We wniosku zostały dodane nowe przestępstwa przeciwko środowisku. Jest to m.in. nielegalny handel drewnem, pobór wody czy recykling statków. Komisja Europejska zaproponowała minimalny poziom sankcji. Jeśli następstwem przestępstwa będzie śmierć lub poważne uszkodzenie ciała, kara ma wynieść do 10 lat więzienia, a w przypadku przedsiębiorstw naniesiona miałaby być kara finansowa w wysokości do 5 proc. światowego obrotu. Ale karą może być też obowiązek odbudowy zasobów przyrodniczych czy wykluczenie z dostępu do finansowania publicznego.

„Umyślne niszczenie naszego środowiska naturalnego zagraża naszemu przetrwaniu jako ludzkości. Pozwolenie osobom naruszającym prawo na bezkarne działanie podważa nasze wspólne wysiłki na rzecz ochrony przyrody i różnorodności biologicznej, walki z kryzysem klimatycznym, ograniczenia zanieczyszczenia i wyeliminowania odpadów” – powiedział Frans Timmermans, wiceprzewodniczący wykonawczy do spraw Europejskiego Zielonego Ładu.

Komisja Europejska stawia sprawę jasno. Przestępczość przeciwko środowisku to czwarta, co do wielkości działalność przestępcza na świecie. Jeśli chodzi o środowisko, najpoważniejsze przekroczenia to nielegalny handel odpadami i gatunkami dzikiej fauny i flory, zanieczyszczanie środowiska czy nielegalny handel substancjami niebezpiecznymi.

Udoskonalone ma być również ściganie przestępstw i zapobieganie im. Zapewnione zostaną szkolenia inspektorów, policji, prokuratorów i sędziów, współpraca krajowych organów ścigania czy lepsze gromadzenie danych i statystyki.

„Przestępstwa przeciwko środowisku powodują nieodwracalne i długotrwałe szkody dla zdrowia ludzi oraz dla środowiska. Trudno jest jednak przeprowadzić dotyczące ich postępowanie przygotowawcze i wnieść sprawę do Trybunału, a sankcje są zazwyczaj słabe. Dlatego musimy wzmocnić nasze prawo karne dotyczące środowiska” – powiedział Virginijus Sinkevičius, komisarz ds. środowiska, oceanów i rybołówstwa.

Wniosek Komisji Europejskiej ma zapewnić działaczom na rzecz ochrony środowiska niezbędne wsparcie. Państwa Unii Europejskiej będą zobowiązane do udzielenia pomocy osobom, które zgłaszają przypadki naruszeń prawa w tym zakresie.

„Nie mamy czasu do stracenia. Musimy zadbać o to, by nasze przepisy dotyczące zwalczania przestępstw przeciwko środowisku były wystarczająco ukierunkowane i ambitne, aby doprowadzić do rzeczywistych zmian” – podkreślił Didier Reynders, komisarz do spraw wymiaru sprawiedliwości.

Wniosek Komisji Europejskiej został przekazany Parlamentowi Europejskiemu i Radzie Europejskiej.

W kraju już zostały zaostrzone kary za takie przestępstwa, przede wszystkim jeśli chodzi o kwestie śmieci. Nowelizacja przepisów jaką przygotował Polski Główny Inspektor Ochrony Środowiska zakłada, że za śmiecenie w lesie kara wyniesie co najmniej 500 zł, a za składowanie odpadów 1000 zł. Za niszczenie fauny i flory objętych ochroną przestępca może wylądować w więzieniu na 3 miesiące do 5 lat. Za nielegalne składowanie niebezpiecznych odpadów grozić będzie nawet 12 lat więzienia.

„Nie ma społecznej zgody, aby zaśmieć naszą planetę, nasze lasy, więc ta kara musi być wysoka. Zaostrzamy kary, by skuteczniej chronić naturę. Ułatwiamy egzekwowanie tych kar zwłaszcza w przypadku firm, a także odciążamy budżety samorządów, które często muszą płacić miliony za usuwanie niebezpiecznych odpadów” — powiedział Jacek Ozdoba, wiceminister klimatu.

Przypadki niszczenia środowiska można zgłaszać anonimowo poprzez internetowy formularz, który znajduje się na stronie Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska. Wpisuje się w nim lokalizację, krótki opis i ewentualnie zdjęcie.