Pracownik młodociany - gdzie może być zatrudniony i na jakich warunkach? Nowe regulacje weszły w życie

Kodeks Pracy zawiera szczegółowe regulacje dotyczące zatrudniania młodocianych, czyli osób, które ukończyły 15 lat, ale nie przekroczyły 18. Mogą być oni zatrudniani wyłącznie na umowę o pracę do wykonywania czynności lekkich lub w celu przygotowania zawodowego, o ile zlecona praca nie koliduje z wykonywaniem obowiązku szkolnego.

- Osoba, która nie ukończyła ośmioletniej szkoły podstawowej i która nie ma 15 lat, może być zatrudniona na zasadach określonych dla młodocianych wyłącznie w celu przygotowania zawodowego, w formie przyuczenia do wykonywania określonej pracy - czytamy na portalu biznes gov.pl.

Osoby młodociane mogą podejmować pracę jedynie pod warunkiem ukończenia co najmniej 8-letniej szkoły podstawowej. Konieczne jest także dostarczenie pracodawcy zaświadczenia lekarskiego, w którym pojawi się informacja, że wykonywany zawód nie będzie zagrażał zdrowiu młodego człowieka.

Osoby młodociane mogą pracować tylko po spełnieniu określonych zasad. Do najważniejszych warunków i praw obowiązujących przy zatrudnianiu niepełnoletnich można zaliczyć:

• czas pracy - do 8 godzin na dobę w przypadku przygotowania zawodowego lub maksymalnie 2 godziny na dobę i 12 godzin tygodniowo przy wykonywaniu prac lekkich, łączonych z nauką,
• przerwa w pracy - osobom, które pracują ponad 4,5 godziny na dobę, przysługuje 30-minutowa przerwa,
• zakaz pracy w nocy - młodociani nie mogą pracować w porze nocnej (od 22 do 6), a także w godzinach nadliczbowych,
• urlop - po 6 miesiącach od chwili rozpoczęcia pierwszej pracy osobie młodocianej przysługuje 12 dni urlopu, po roku wymiar ten wynosi 26 dni, jednak po osiągnięciu pełnoletności spada do 20 dni.

Pracodawcy zatrudniający młodocianych powinni też podjąć działania konieczne do zapewnienia im bezpieczeństwa oraz ochrony zdrowia w trakcie pracy. Osoby niepełnoletnie są bardziej narażone na ryzyko wynikające z ograniczonej świadomości możliwych zagrożeń, braku doświadczenia, a także niepełnej dojrzałości psychicznej i fizycznej.

Przeczytaj również:W tych branżach zarabia się nawet 9-12 tys. zł miesięcznie. Kształcenie zawodowe się opłaca

Ocena ryzyka zawodowego w tym przypadku powinna obejmować między innymi:

• ocenę wyposażenia i organizacji stanowisk pracy,
• identyfikację czynników pyłowych, fizycznych, biologicznych i chemicznych, które występują w środowisku pracy oraz stopień narażenia pracownika na te czynniki,
• zakres, formę oraz sposób korzystania z wyposażenia na danym stanowisku pracy (np. narzędzia, sprzęt i maszyny),
• organizację procesów pracy i ich powiązanie.

Należy też pamiętać o nieodpłatnym wyposażeniu młodocianego pracownika w środki ochrony indywidualnej, a także zapewnieniu odpowiedniego przeszkolenia.

- Dopuszczanie młodocianych do pracy to złożone zagadnienie, które wymaga staranności i ścisłego przestrzegania przepisów. Pracodawca ma obowiązek zadbać o dobrostan i rozwój młodocianych pracowników, zapewniając im bezpieczne i odpowiednie warunki pracy oraz respektując wszystkie obowiązujące przepisy. Warto pamiętać, że zatrudnienie młodocianego pracownika może być szansą na ich naukę i rozwój, pod warunkiem że jest to dokładnie zaplanowane i nadzorowane, a na pierwszym miejscu stawia się bezpieczeństwo – podsumowuje Magdalena Włastowska, Dyrektor ds. rozwoju biznesu W&W Consulting.

Pod koniec września wszedł w życie nowy wykaz prac wzbronionych pracownikom młodocianym. Jak wyjaśnia Magdalena Włastowska, Dyrektor ds. rozwoju biznesu W&W Consulting, „nowe zasady dostosowują przepisy prawne do aktualnych standardów dotyczących pracy młodocianych, uwzględniając np. zmiany technologiczne, które miały miejsce w ostatnich latach”.

Zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 19 czerwca br. do prac wzbronionych młodocianym można zaliczyć:

• prace związane z nadmiernym wysiłkiem fizycznym (np. polegające wyłącznie na przenoszeniu i przewożeniu ciężarów),
• prace wymagające stałej, niewygodnej i wymuszonej pozycji ciała (np. wykonywane w pozycji leżącej, pochylonej czy w przysiadzie),
• prace zagrażające prawidłowemu rozwojowi psychicznemu - (np. związane z produkcją czy sprzedażą napojów alkoholowych, ubojem, zakładami pogrzebowymi, hospicjami),
• prace w narażeniu na szkodliwe działanie czynników chemicznych, fizycznych, pyłowych i biologicznych (np. prace w narażeniu na azbest, ołów czy promieniowanie),
• prace stwarzające zagrożenia wypadkowe (np. obsługa maszyn rolnych, budowlanych, remonty, transport).